De Barmhartige Samaritaan is een prachtig beeld om na te streven

Geert Narinx, AnthonyJude Okafor, Kevin Pluym en Jan Van Achter werden op 10 juli van dit jaar door kardinaal Jozef De Kesel tot priester gewijd voor het aartsbisdom Mechelen-Brussel. Pastoralia, het blad van het aartsbisdom, kon voor de editie van september-oktober drie van hen samenbrengen voor een gesprek. AnthonyJude moest zich helaas verontschuldigen. Met hem werd een afzonderlijke afspraak gemaakt. Op deze pagina brengen we een extra lange versie van deze boeiende gesprekken. 

Eerst en vooral: proficiat met jullie wijding! Een grote stap op jullie weg. Maar laat ons beginnen bij het begin: wanneer zijn jullie voor de eerste keer in aanraking gekomen met geloof? Is dat een moment waar je de vinger op kan leggen?

Kevin: Ik ben zoals vele Vlamingen van mijn generatie door mijn ouders cultuurchristelijk opgevoed: ik ben gedoopt, deed mijn eerste communie en vormsel … maar – en ook dat is geen unicum – al die momenten waren weinig doorleefd. Buiten die ‘hoogdagen’ kon je mij nooit in een kerkgebouw vinden. Ik heb één herinnering dat daar een mooi voorbeeld van is. Een familielid trouwde voor de kerk. Het gezin Pluym sloop aan het einde van de huwelijksviering achteraan binnen, zodat het leek alsof we er van aan het begin bij waren (lacht).

In het middelbaar ben ik heel erg zoekende geweest. Ik omschreef me toen als ‘ietsist’. Ik voelde dat er méér moest zijn. Erna volgde ik de lerarenopleiding, met godsdienst als één van de vakken. De cursus exegese opende voor mij een nieuwe wereld. Onze docent zei op een bepaald moment, alsof hij mij persoonlijk aansprak: ‘Aan al degenen die zich ietsist noemen, is het nu zo moeilijk om dat “iets” God te noemen? God bij naam noemen, hoeft niet te betekenen dat je Hem dood definieert.’ Dat was voor mij een eerste kantelmoment: zo kan het inderdaad ook!

Na een paar omzwervingen belandde ik aan de faculteit theologie en religiewetenschappen aan de KU Leuven. Daar kon mijn geloof verder groeien. De faculteit is een bonte gezellige mix. Op een dag werd ik door een paar medestudenten op sleeptouw genomen naar de jongerenvieringen van Leo XIII. Zo zette ik aan de universiteit mijn eerste stapjes naar het praktiserend geloven. Ik herinner me nog goed dat de toenmalige aartsbisschop Léonard zei:

Als God ons overstijgt, kan hij dan meer of minder dan wij? Als wij als mensen communicatief zijn en relaties opbouwen, een persoonlijke identiteit hebben … dan kan God geen grote vage kracht zijn. Als wij het zijn, moet Hij het nog meer zijn dan wij.

Dat was het laatste grote kruispunt op weg naar die persoonlijke God waar ik nu mijn leven aan wijdt. Voor mijn thesis hield ik een bevraging over het geloof van de doorsnee Vlaming. Ik mocht van mijn parochiepriester Eric Thielemans mensen hierover aanspreken na de zondagsmis. Ook na het afronden van die bevraging ben ik naar de zondagsmis blijven gaan (glimlacht). Uiteindelijk behaalde ik mijn master in de theologie. Toch voelde ik dat ik nog niet helemaal was waar ik wilde zijn. Ik koos voor een ManaMa (master na master, red.) praktische theologie om mijn blik te verruimen. Voor de stage koos ik resoluut voor parochiepastoraal. Ik mocht zo opnieuw naar mijn thuisparochie in Berlaar, waar ik tijdens mijn 300 uur stage een goede band opbouwde met pastoor Eric. Na een jaar mee lopen in zijn kielzog, wist ik: dit is wat ik moet doen. Toen ik hem van mijn ‘epifanie’ op de hoogte bracht, antwoordde hij glimlachend: ‘Dat had ik al lang gezien, en toch wilde ik je er niet op aanspreken. Dit moest je zelf ontdekken.’ Na het afronden van mijn ManaMa, ben ik naar het seminarie getrokken.

(Lees verder onder de foto.)

Wat nemen jullie mee uit de opleiding?

Jan (snel): Dat je in pastoraal heel empathisch moet zijn. Je hebt een bepaald mensbeeld aan de start van de opleiding, maar dat verandert na je opleiding. Tijdens je opleiding werken ze er naar toe dat je zoals Christus wordt.

Kevin: Ik had als student aan de KU Leuven weinig voeling met het binnenkerkelijke en een clichébeeld van de seminaristen. Maar ik mocht hen leren kennen in onze fakbar, waar zij ook af en toe iets kwamen drinken. En daar merk je dat ook zij gewone mensen zijn. Die ontmoetingen hebben veel betekend voor mijn kerkbeeld. (ernstig) Als het seminarie evangeliserend wil zijn, moeten ze ervoor zorgen dat hun seminaristen voldoende in het centrum van Leuven aanwezig zijn.’

Geert: Wat mij ontzettend geholpen heeft, is dat we een hechte gemeenschap waren. De gelijkheid onder mekaar was treffend: er liepen priesters en seminaristen rond … maar er was geen sprake van enige hiërarchie. Binnen die eenheid was gelijkheid. We daagden elkaar uit om na te denken en je had ruimte om jezelf te ontdekken. Wie je bent, wat je goed kan, waar je grenzen liggen. Vanuit een gelijkheid. Met die mogelijkheden weet ik dat Christus mij zo graag ziet dat hij mij vastpakt.

Kevin: Daar wil ik graag bij aansluiten. Er zijn zoveel verschillende kerkvisies en meningen over hoe we als kerk moeten naar buiten komen. En toch kan dat als gemeenschap. Er kan over gedebatteerd en gediscussieerd worden, maar altijd als broeders onder elkaar.

Geert (enthousiast): Zo is het! Vanuit een openheid en niet vanuit een halsstarrigheid.

Wat is voor jullie de kern van het priesterschap vandaag?

Geert: Ik merk dat je nu pas met de moeilijke vragen begint! (lacht) Daar is voor mij geen evident antwoord op, omdat veel van die kern ook in alle gedoopte christenen zit. Uiteraard is er een onderscheid: de kern is anders, maar ze is hoger, noch lager. (denkt na) Ik hoop dat ik als priester een sacrament kan zijn: een werkbaar en zichtbaar teken van Gods Liefde onder de mensen. Dat is de kern van mijn priesterschap.

Jan: Het evangelie van onze wijding was dat van de Barmhartige Samaritaan. Dat omvat voor mij helemaal het priesterschap. Te midden van de mensen zijn, met mensen op weg gaan. De barmhartige Samaritaan is een prachtig beeld om na te streven.

Kevin: Daar wil ik op inpikken. Als priester kom je niet in een bedrijfscultuur terecht waar winst en het halen van targets het belangrijkste zijn. Je gaat met vrijwilligers op stap! Dat is de kern van het priesterschap voor mij: met hen op weg te gaan en iets opbouwen met elkaar, als een familie. Daarnaast: de Kerk in West-Europa heeft het niet makkelijk. Ik kan nogal eens nostalgisch zijn naar die kerkelijke gouden periode, ook al heb ik die zelf niet meegemaakt. Daarom vind ik het belangrijk dit door te geven. Laat ons de lamp brandend houden! Er komt wel weer een generatie die van dat lampje een groots vuur zal maken. Daar geloof ik heilig in.

(Lees verder onder de foto.)

‘In woord en daad getuigen van Jezus Christus’

Ze zijn wel degelijk met vier, de jonge mannen die deze zomer tot priester gewijd werden. Toen we afspraken met Jan, Geert en Kevin was AnthonyJude verhinderd. Gelukkig kregen we enkele dagen later de kans om ook met hem in gesprek te gaan en hem hier aan u voor te stellen.

AnthonyJude Okafor is geboren en getogen in het oosten van Nigeria. Hij is de jongste van acht kinderen. Toen hij negen was, overleed zijn vader. Zijn moeder nam toen de zorg voor de acht kinderen alleen op zich, waardoor hij een nauwe band met haar ontwikkelde. Dit heeft mee bepaald wie hij vandaag geworden is. In Nigeria leerde hij de paters kapucijnen kennen. Zij nodigden elke zondagavond kinderen en jongeren uit in hun kerk, voor spel, gebed en catechismuslessen, en uiteraard ook voor een koekje! Hoewel hij het geloof van thuis uit al had meegekregen, waren deze ontmoetingen voor hem de eerste eenvoudige meer bewuste ontmoetingen met Kerk en geloof. Ze vormden de wortels voor een meer bewust christelijk leven. Ook zijn eerste communie was een belangrijk moment in het bewust verlangen naar christen zijn.

Een echt verlangen om priester te worden, had AnthonyJude in eerste instantie niet, hij wist trouwens ook niet goed wat hij zich daarbij moest voorstellen. Zijn eerste verlangen was om arts te worden, maar vooral om mens tussen de mensen te mogen zijn, een roeping die we allen bij ons doopsel ontvangen hebben. Het doopsel beleeft hij als de wortel waaruit alles kiemt, en hij ziet zijn roeping tot het priesterschap dan ook als een specifieke roeping binnen het geroepen zijn als gedoopte.

Leuven

AnthonyJude studeerde in Nigeria eerst aan een kleinseminarie, waarvoor hij zijn moeder zeer dankbaar is, want dat was voor het gezin niet evident. Ondanks de moeilijke tijd na het overlijden van zijn vader, zorgde zijn moeder ervoor dat hij vooral zou verder studeren. In dat kleinseminarie voelde hij zijn roeping geleidelijk sterker worden. Daarna studeerde hij vier jaar filosofie. Hij begon les te geven aan een middelbare school en deed intussen ook vrijwillig pastoraal werk. In 2013 kwam hij naar de KU Leuven voor een masteropleiding sociale en culturele antropologie. De keuze voor Leuven kwam er door een enthousiaste professor in Nigeria die maar niet over Leuven kon zwijgen. En zo ontdekte AnthonyJude dat Leuven in België lag …

Tijdens die studie in Leuven kwam het verlangen om priester te worden weer meer op de voorgrond door de regelmatige deelname aan de Engelstalige zondagsvieringen in het Heilig Geestcollege. Zo belandde hij in 2015 op het seminarie, waar hij zijn opleiding begon met een taaljaar Nederlands. Tot 2019 studeerde hij theologie, waarna hij aan zijn pastorale stage in Opwijk begon. Vorig jaar werd hij diaken gewijd. De weg tot hiertoe was dus een hele geleidelijke weg uit liefde en vrijheid en van toegroeien naar, met veel aarzelen en twijfelen en toch ook de zekerheid dat God met hem was en dat hij de kans kreeg te rijpen. Hierbij hebben de intellectuele vorming van de theologiestudie, maar ook de spirituele vorming, de pastorale vorming en de algemeen menselijke vorming tijdens de stage hem veel geholpen.

In de geseculariseerde context waarin wij leven, vindt AnthonyJude het heel belangrijk het geloof ook op een intellectuele manier te bestuderen.

Zonder intellectuele basis kom je immers terecht in een soort van fideïsme. Maar ook de spirituele basis is belangrijk, want anders kom je terecht in een vorm van rationalisme die geen wortels heeft in het geloof. Geloof en rede zijn de twee vleugels van dezelfde vogel, de een kan niet zonder de ander. Dat hebben we vandaag broodnodig om ons geloof te kunnen recontextualiseren. De christelijke traditie is er immers nog, maar de uitdaging bestaat erin ervoor te zorgen dat deze relevant is voor onze context vandaag. Hoe kunnen we vanuit onze christelijke identiteit nog relevant zijn? Dat is een boeiende vraag!

Vraag is natuurlijk waarom we relevant willen zijn. Relevant zijn is niet zich domweg aanpassen aan wat een ander van ons verlangt. We kunnen enkel relevant zijn vanuit het licht van het evangelie, in dienstbaarheid voor het Rijk Gods. Jezus geeft ons hierbij het goede voorbeeld: Hij oversteeg de Wet van Mozes, maar Hij respecteerde ze ook. Op dezelfde manier dienen ook wij als Kerk op zoek te gaan naar een goede manier om betekenisvol te zijn. Met andere woorden: christelijk leven en verkondiging zijn zowel contextueel verbonden als evangelisch-theologisch gefundeerd. Onze huidige cultuur, geseculariseerd en gepluraliseerd als ze is, blijft een vindplaats van God. Binnen die cultuur zijn wij geroepen als Kerk om God zichtbaar en kenbaar te maken. Maar hoe dat moet, daar bestaat geen kant en klaar model voor. Het kan in de caritas, in het onderwijs, in de pastoraal, enz.

(Lees verder onder de foto.)