“Ik verkondig u een vreugdevolle boodschap”
In zijn evangelie vertelt Lucas het verhaal van de geboorte van Jezus. Het is een schamel gebeuren. Maria en Jozef zijn heel bescheiden mensen. Ze moeten hun kindje zelfs te slapen leggen in een kribbe, “omdat er voor hen geen plaats was in de herberg”. Een gebeuren, zo te zien, zonder veel betekenis. Je zou er achteloos aan voorbijgaan. Het is een engel die de ogen opent! “Ik verkondig u een grote vreugde: heden is u een Redder geboren, Christus de Heer”. Toch opvallend: er is zo weinig te zien en al zeker geen spektakel. Alleen een woord van Godswege kan ons doen begrijpen wat hier gebeurt.
Tot op vandaag ontroert dit verhaal van de geboorte van Jezus veel mensen. Het is ook zo herkenbaar. De geboorte van een kind is trouwens altijd iets ontroerends en aangrijpends. Een kind is weerloos. Als het geen herkenning, geen hulp en genegenheid krijgt, is het verloren.
En op zijn beurt verwijst de weerloosheid van een kind naar de weerloosheid van zovele anderen die inderdaad op de dool zijn en dreigen verloren te lopen.
Het kind verwijst naar armen, vreemdelingen, gekwetsten. Het verwijst naar hen die op de vlucht zijn, zo talrijk vandaag. Het verwijst naar allen die op de goedheid van anderen zijn aangewezen, naar allen die zoeken naar een plaats in de herberg. Ik denk dat het daarom is dat het kerstverhaal zo blijft aanspreken, zelfs bij hen die geen banden meer met de Kerk of het geloof hebben. Het raakt gevoelige snaren van het mensenhart. Er is natuurlijk ook de kerstman die het straatbeeld en de kerstsfeer probeert te bepalen. Maar de kerstman ontroert niet. Hij is niet in staat de diepmenselijke betekenis van Kerstmis te belichamen.
Toch gaat het in het kerstverhaal niet zomaar om het ontroerend gebeuren van een weerloos kind. Het gaat om veel méér. “Heden is u een redder geboren, Christus de Heer”. Het gaat om de komst van de Messias, om de geboorte van Hem die de kerkgemeenschap belijdt als de Heer, Gods eigen Zoon. Dat kun je natuurlijk alleen zien met de ogen van het geloof. Daarom is de boodschap van de engel zo centraal in het kerstverhaal. Zonder die boodschap zouden we aan het gebeuren voorbijgaan. Het is de engel die de ogen en de oren opent.
Je kan louter menselijk ontroerd worden door het gebeuren. Maar dan raak je nog niet aan het geheim van Kerstmis. Alleen het geloof leert ons zien en begrijpen.
Het gaat hier natuurlijk niet om een louter verstandelijk begrijpen. Het is een begrijpen met heel je hart en heel je wezen. Zoals je ook moet liefhebben met heel je hart. Het is open en gevoelig worden voor de dingen van God, voor Zijn aanwezigheid in ons leven. Want dat is de boodschap van Kerstmis: dat “het Woord is vlees geworden”, dat God naar ons toe is gekomen, ja dat Hij één van de onzen is geworden. En dat ons leven en heel de geschiedenis van de mensheid daardoor fundamenteel een nieuwe wending heeft gekregen. Het gaat niet alleen om de weerloosheid van een kind, maar om de weerloosheid van God die vraagt of er voor Hem een plaats is in deze wereld. Dat is de boodschap van Kerstmis: dat alles anders kan worden als wij Hem erkennen en aanvaarden.
Dat is het waarvoor diezelfde Jezus zich later zal inzetten: dat Gods Rijk mag komen en Zijn wil mag geschieden. Want dat zal inderdaad een bron zijn van goedheid en vrede onder de mensen.
Van ganser harte wens ik u allen deze vrede van Kerstmis.
