Na overleg in gespreksgroepen en adviesraden vertrekt de ontwerptekst van de bisschoppen licht gewijzigd maar zeker niet afgezwakt naar Rome.
In oktober 2023 vond in Rome de eerste sessie plaats van de synode over synodaliteit. Het syntheserapport daarvan werd door de Belgische bisschoppenconferentie doorgesproken in januari. Mee door de hernieuwde maatschappelijke discussie over de aanpak van seksueel misbruik kwamen ze tot een prioriteitenlijst die ze naar voren schuiven voor de tweede sessie van de synode in oktober 2024. Die publiceerden ze in april ter bespreking in gespreksgroepen en adviesraden. In een licht aangepast versie wordt nu de tekst gepubliceerd zoals die nu ook naar Rome vertrekt voor de samenstelling van het werkdocument voor de volgende sessie.
‘De reflectie over synodaliteit is een goed moment om de fundamentele uitdaging van omgang met macht aan te pakken’, klinkt het.
Drie prioriteiten
Zoals bekend zijn de 3 prioriteiten:
open dialoog met de wereld • De Kerk heeft dingen te leren van evoluties in wetenschappen, cultuur en samenleving. Daarin kan ze haar eigen verstaan van de Blijde Boodschap bevragen en vernieuwen. Haar getuigenis kan de wereld dan weer hernieuwde hoop geven. De Kerk heeft een profetische rol tegenover de vele onrechtvaardigheden. De onderzoeksvraag die de Belgische Kerk naar de synode brengt, is welke aanpak, spirituele grondhoudingen en vorming nodig zijn om tot zo’n open dialoog te komen.
dynamisch begrip van Traditie • onze kerkleiders willen dat de synode de Traditie als dynamisch omschrijft en toelaat haar te herlezen in dialoog met recente ontwikkelingen in theologie, filosofie en wetenschappen. ‘We hopen dat de in tussentijd opgericht studiegroepen dit sterk ter harte nemen.’
eenheid-in-verscheidenheid en verantwoording • Er moet uitgeklaard worden wat een blijvende of groeiende universele consensus binnen de Catholica vraagt en wat kan besloten worden door een bisschop(penconferentie). ‘We vragen een concretisering van de ‘accountability’ van de bisschoppen en andere pastoraal verantwoordelijken in een synodale Kerk.’
De Belgische Kerk vraagt heel concreet dat op de synode tekstvoorstellen worden voorgelegd over deze prioriteiten waarover dan op basis van argumenten kan worden nagedacht en uitgewisseld.
Vanuit bovenstaande prioriteiten leggen de bisschoppen ook drie concrete thema’s voor:
plaats van de vrouw in de Kerk • heel concreet vragen ze dat er op basis van argumenten uitgewisseld wordt over gezagsposities voor vrouwen en de mogelijkheid van het diaconaat voor vrouwen.
plaats en betekenis van het gewijde ambt • priesters en diakens zijn in ons land niet de enigen die pastorale verantwoordelijkheid dragen. De relatie tussen het wijdingssacrament en pastorale (eind)verantwoordelijkheid vraagt om nieuwe precisering. ‘We verwachten dat het dragen van pastorale verantwoordelijkheid steeds meer synodaal teamwerk is, waarbinnen lekengelovigen een belangrijke rol opnemen vanuit hun doopsel en opleiding en waarbij priesters zich kunnen toeleggen op hun sterktes en meer specifieke taken.’ Heel concreet wordt ook de wijding van viri probati gevraagd. Die zou niet universeel verplicht of verbonden hoeven te zijn. ‘Bij lekengelovigen die als pastor zieken begeleiden, leeft de specifieke vraag om vanwege de bisschop een mandaat te kunnen krijgen om zieken te zalven.’
jongeren en de digitale cultuur • In de fysieke én virtuele wereld hebben we nood aan jongerenpastores die als herder en coach geïnspireerd en inspirerend een band opbouwen met jongeren. ‘We vragen om sterke solidariteit (mensen, middelen, uitwisseling van vernieuwende initiatieven) tussen bisschoppenconferenties en continentale bisschoppenvergaderingen opdat iedere lokale Kerk de nodige kansen krijgt om in de digitale wereld aanwezig te zijn.’
Lees de hele Synthese van de Consultatie in België voor de Synode.
