De oorlog in Oekraïne slaat met verstomming. Ruim zeventig jaar vrede op het Europese continent wordt aan flarden geschoten. Velen voelen zich machteloos. Toch kunnen we heel wat doen: solidair zijn met slachtoffers door hulpacties te steunen en vluchtelingen mee te helpen opvangen, door te zoeken naar de waarheid en leugens te doorprikken en door te bidden tot God opdat de waanzin zou stoppen.
Afgelopen zondag 13 maart had in de Brusselse Sint-Michiels- en Sint-Goedelekathedraal een mis voor vrede plaats. Ze werd voorgegaan door kardinaal Jozef De Kesel, in concelebratie met Mgr. Hlib Lonchyna, bisschop van de Eparchie van Sint-Vladimir-de-Grote voor de Oekraïners van de byzantijnse ritus in Frankrijk, en Mgr Franco Coppola, apostolische nuntius. Ook de hulpbisschoppen Mgrs Jean Kockerols en Jean-Luc Hudsyn concelebreerden, samen met priesters van de katholieke en de Grieks-katholieke Oekraïense Kerk. De eucharistie werd gevierd volgens de Latijnse ritus, in drie talen (Frans, Nederlands en Oekraïens). Een Oekraïens koor ondersteunde muzikaal. Vele honderden gelovigen namen aan de viering deel.
Begeerte naar macht en rijkdom
In zijn homilie onderstreepte kardinaal De Kesel hoe pijnlijk het is dat de bedreiging deze keer niet alleen komt uit een groot land, maar dan ook nog eens met een zo hoge christelijke oorsprong en traditie. Kardinaal De Kesel: "Dubbel pijnlijk omdat het geloof hier gebruikt en geïnstrumentaliseerd wordt voor doeleinden die zo tegengesteld zijn aan wat het evangelie ten diepste toe vraagt."
De kardinaal vervolgde: "Eens heeft Jezus aan zijn leerlingen gezegd : 'Gij weet dat de heersers der volkeren met ijzeren vuist regeren en dat de groten misbruik maken van hun macht. Dit mag bij u niet het geval zijn.' Het wordt hier door Jezus zo eenvoudig gezegd en ook zo waar. Hoe accuraat de historische en politieke analyses die nu gemaakt worden ook mogen zijn en hoezeer ze ons helpen enigszins te begrijpen wat er gebeurt,
toch gaat het in laatste instantie inderdaad daar over : de begeerte naar macht en rijkdom en de vrees om die te verliezen.
Deze nostalgische herbeleving van een zogenaamd glorieus verleden, dat aan de oorsprong ligt van zoveel onrechtvaardigheid en tenslotte van de oorlog met al zijn wreedheden."
Hoe anders verliep het met Jezus toen de duivel Hem op de proef stelde door hem alle macht voor te spiegelen, mits Hij hem zou aanbidden. Jezus weerstaat, Hij die van goddelijke oorsprong is. Hij verwerpt alle macht en alle geweld en gehoorzaamt tot in de dood op het kruis. Kardinaal De Kesel: "Een afschuwelijke en gewelddadige dood, maar een teken van een liefde die tot het uiterste gaat. Het was door deze liefde dat Hij de overwinnaar over de wereld werd. Nee, God vergiste zich niet in Hem; Hij liet hem niet in de dood achter. Hij is het, mijn Zoon, zegt Hij. Hij is het die Ik heb uitverkoren; Hij is het naar wie wij moeten luisteren; Hij is het die wij moeten volgen."
Universele broederschap
Zondag 13 maart was het ook dag op dag negen jaar geleden dat paus Franciscus werd verkozen tot paus. De eerste paus die de naam Franciscus draagt, naar Franciscus van Assisi, de universele broeder en de man van vrede die altijd neen zei aan elke vorm van agressie en hoogmoed. Kardinaal De Kesel: "Het is ook in Assisi dat paus Franciscus zijn laatste encycliek Fratelli tutti bekend maakte. Daarin doet hij een oproep van universele broederschap opdat in elk van ons, wie we ook zijn en van welke overtuiging ook, een verlangen zou groeien naar universele menselijkheid. Sommigen zijn van oordeel dat de situaties altijd veel complexer zijn en genuanceerder moeten worden benaderd en dat de oproep van de Paus eerder wat utopisch en naïef is.
Maar welke andere reële toekomst zou er dan wel zijn voor onze naties, ons continent en voor de wereld tenzij we inderdaad de weg inslaan van universele menselijkheid en fraterniteit.
Weerstand bieden
Elke dag zien we met eigen ogen de verschrikkingen van de oorlog in Oekraïne. Net als elke andere oorlog is het een oorlog die niet te verantwoorden is, noch ook maar enige oplossing in zich draagt. Kardinaal De Kesel: "Enkel de dialoog, oprecht en vreedzaam gevoerd, opent de weg naar vrede. Neen, we mogen niet zwijgen. We moeten weerstand bieden. Ons bewapenen. Maar dan wel met de wapens van het geloof: het gebed en de solidariteit. Solidair met de ellende en het verdriet van zoveel onschuldige slachtoffers, gastvrij voor hen die op de vlucht zijn, en bidden dat Gods Geest de harten mag bekeren en een einde stelt aan deze waanzin."
Lees de volledige tekst van de homilie van kardinaal De Kesel in de mis voor vrede: klik hier
Bekijk hieronder enkele foto's van de viering.
