Donderdag 22 juni: naar jaarlijkse gewoonte sloten we het werkjaar af met onze bezinnings- en ontmoetingsdag. Op deze zomerse en heel warme dag waren we met 70 leden aanwezig om te luisteren naar een uiteenzetting van interdiocesaan pastor Jan Vanden Berghe over “De Blijde Boodschap van de geweldloosheid.”
In het eerste deel legde Jan Vanden Berghe uit hoe Jezus in heel zijn optreden de boodschap van geweldloosheid aan zijn leerlingen heeft meegegeven en hoe we deze ook in ons eigen leven kunnen toepassen. Paus Franciscus wijst erop dat Gods barmhartigheid een centrale plaats inneemt in de Blijde Boodschap (vertaling uit het Grieks van het woord 'evangelie' of 'goed nieuws'). Gods barmhartigheid is liefde, en die liefde is altijd een geschenk dat we zomaar krijgen, onverdiend. God nodigt uit, Hij moedigt aan, Hij gelooft in elke mens, maar forceert niets, er is geen druk of geweld. Wel spoort Hij ons aan om dat geloof in elke mens en die barmhartigheid ook in ons te laten groeien.
Geweldloosheid is niet altijd de Joodse opvatting geweest. In het Oude Testament zijn er tal van voorbeelden van geweld dat God de vijanden van het Joodse volk aandoet. Maar de Bijbelse teksten zijn nu eenmaal een weerslag van hoe mensen uit die tijd over God dachten en spraken. Wij in onze tijd denken over God op basis van hoe wij Jezus hebben leren kennen en ervaren. In onze kindertijd hebben we geleerd dat 'Jezus waarlijk God en waarlijk mens' is. In zijn manier van omgaan met de mensen heeft Jezus immers getoond hoe God het met ons voorheeft. Jezus toont ons het gelaat van God in de consequente manier waarop hij zich ontfermt over de zwakken, de zieken en melaatsen, de zondaars en de tollenaars. Zij waren slachtoffers van het systeem en juist door voor hen op te komen, kwam Jezus in conflict met de farizeeën en wetgeleerden. Zijn tegenstanders gaat hij daarbij niet uit de weg, integendeel, hij probeert ze te overtuigen en voor zich te winnen. Hij verwijt ze niet maar probeert ze aan het denken te zetten en op een ander spoor te brengen. De keuze van Jezus is altijd geweest mensen te winnen, maar altijd zonder geweld: actieve geweldloosheid. Liever zelf geweld ondergaan dan geweld uit te oefenen. Zo blijft Jezus consequent trouw aan zijn godsbeeld dat God liefde is. Wat in de Bergrede staat, heeft Jezus in praktijk gebracht: respect voor ieder mens, ook de tegenstander. Dit is de Blijde Boodschap van de geweldloosheid van Gods grote liefde, dat elk van ons mag zijn wie hij of zij is: “Het is goed zo, leef maar”, zegt God.
Het is onze roeping om zelf ook die levende God tot uiting te brengen in ons eigen leven: besef van ons eigen tekortschieten, geen schrik om onrecht aan te klagen waar het nodig is, respect voor andere meningen en ze niet verketteren. Zo kan ons geloof een bron zijn om van te leven.
In het tweede deel had Jan Vanden Berghe het nog over hoe de Kerk de weg van de geweldloosheid aan het herontdekken is. In zijn Vredesboodschap van 1 januari 2017, 'Geweldloosheid, een stijl van vredespolitiek', heeft paus Franciscus deze boodschap van actieve geweldloosheid heel duidelijk gemaakt. Laat liefde en geweldloosheid bepalen hoe wij als individu met elkaar omgaan, zowel op persoonlijk vlak als op wereldvlak. Geweldloosheid begint met het verbannen van geweld in onze harten binnen de kleine kring van het gezin, of van het werk, of van onze parochie, of van onze vrijetijdsclub, tot en met de grote wereld.
Om de dag te beëindigen ging pater Andreas Krahnen voor in een mooie eucharistieviering die hij zelf begeleidde met gitaarspel en zang. Diocesaan diaken Fernand Verheggen verzorgde de homilie. Het was een geslaagde bezinnings- en ontmoetingsdag.
Lucie Browaeys