Verhaal en traditie
Het christelijke paasfeest is niet in een vacuüm ontstaan, het is namelijk verwant aan het joodse Pesach en de vele lentefeesttradities die voordien al op allerlei plaatsen bestonden. Met Pesach vieren de Joden de uittocht uit Egypte en de grote daden die God daarbij aan het volk Israël stelde. Pesach is ook een lentefeest dat rond het begin van de lente wordt gevierd. Lentefeesten zijn al een heel oud gebruik en zo is ook Pesach al ouder dan het boek Exodus waarin het beschreven staat. Het woord Pasen komt trouwens van ‘pascha’, het Aramese woord voor Pesach.
Met lentefeesten vieren allerlei volkeren de vruchtbaarheid en de hernieuwing van het leven die gepaard gaan met de intrede van de lente. In de Germaanse tradities kwamen daar vaak eieren en allerlei kleurig versierde takken en bomen bij kijken. Die tradities worden in verschillende vormen en verschillende mate nog steeds in ere gehouden. In een deel van Nederland en Duitsland, het oude leefgebied van de Saksen, is het bovendien nog altijd de gewoonte om een paasvuur te ontsteken dat vroeger diende om de kwade winter te verjagen.
Het verhaal van Pasen hoort thuis in de verhalenreeks van de Goede Week waarbij Palmzondag, de blijde intocht van Christus in Jerusalem, als eerste dag geldt. De week eindigt met het feest van de wederopstanding op Pasen. Jezus’ opoffering voor de vergeving van de zonden van de mensen loopt in de passieverhalen parallel met de joodse traditie om een lam te offeren om vergeving voor zonden te vragen. Jezus is daarom het Lam Gods dat een nieuw tijdperk van genade inluidt. Lamsvlees is bij veel mensen nog steeds een traditioneel paasgerecht.
De herdenking en viering van de Goede Week of Semana Santa in Spanje is bijzonder bekend door de indrukwekkende, barokke processies, wat in schril contrast staat met andere katholieke landen waar een groot deel van de Goede Week gekenmerkt wordt door stilte en bezinning. Denk maar aan de zwijgende paasklokken of het afdekken van religieuze beelden. De groot opgevatte Spaanse processies bevatten gekostumeerde ensceneringen van taferelen uit het passieverhaal en grote aantallen boetelingen met puntvormige maskers. In de processie worden ook religieuze beelden meegedragen op de schouders van groepen deelnemers.