Sabrina Stragier - voorzitter stuurgroep godsdienst
Scherven brengen geluk. Hoe reageer jij als er iets gebroken wordt?
Ik gebruik 'scherven brengen geluk' vooral wanneer er iets breekt waar ik geen emotionele waarde aan hecht. Of wanneer ik iemand wil sussen die per ongeluk iets laat vallen. Om de spanning van het moment te breken en om te buigen tot een glimlach. Maar wanneer je zelf iets breekt wat voor jou betekenis heeft, dan ben je in eerste instantie stil en bedachtzaam. Na verloop van tijd denk je echter: "Ach, het mooie van de herinnering, dat blijft".
Als je denkt dat de scherven niet meer te lijmen vallen, hoe vind je de energie om niet bij de pakken te blijven zitten?
Als de scherven zo groot zijn, dat ze niet meer te lijmen zijn met secondelijm, dan denk ik aan het liedje van Leonard Cohen:
there’s a crack in everything, that’s how the light gets in
In het leven maak je brokken, onvermijdelijk, maar het zijn die momenten die je doen beseffen waar het echt om gaat. En soms moet je loslaten. Zolang je kwetsbaarheid kunt ombuigen naar veerkracht, is er hoop. Hoop omdat er mensen mij omringen, mij dragen en omdat mijn diepste ik weet dat er Iemand is die met mij meegaat.
Welke (hoopvolle) gedachte, tip neem je mee na de dag van de godsdienstleraar? Waarom?
‘Laten we de kwetsbaarheid tegemoet treden en omarmen vanuit een bereidheid tot zoeken, en niet vanuit een alwetende houding.’ Het is ook onze taak als leraar, en zeker als godsdienstleraar, om de jongeren in hun kwetsbaarheid tegemoet te treden. We moeten hen doen beseffen dat in je kwetsbaarheid durven te staan gelijk is aan in je sterkte durven te staan. Dat wordt meer en meer de grote uitdaging waar we als leerkracht voor staan. Want geef toe, jongere zijn in 2020 is allesbehalve eenvoudig!
Wat stemt jou hoopvol in het (godsdienst)onderwijs?
Godsdienst wordt meer en meer een vak dat je maar kan geven vanuit een diepe overtuiging en een gefundeerd geloof van waaruit je spreekt. De jongeren van nu beseffen meer dan ooit wie er fake voor de klas staat en dat pakt niet meer bij hen. Wie echter als godsdienstleraar jongeren oprecht, luisterend en met respect voor hun zoeken tegemoet kan treden… die kan samen met hen grenzen verleggen. Jongeren zijn het NU van God, met het synodaal proces, hebben we echt de vinger op de wonde gelegd… Jongeren zijn aan zet, en mits goede gidsen op hun weg, kunnen ze de horizonten opnieuw wat geïnspireerder kleuren.
Tot slot: waarom is het vak godsdienst nog steeds een meerwaarde voor jongeren?
Laten we het de jongeren zelf vragen, hieronder vind je de meningen van een aantal 16- en 17-jarigen over de zin en onzin van godsdienstles:
-
Uw les is anders dan de andere. In uw vak gaan we naar de essentie, krijgen we houvast, staan we stil bij het leven. We leren omgaan met onze beperkingen.
-
God wordt nog benoemd, we leren vanuit onze godsdienst die van anderen kennen, met de verschillen, maar ook de rijkdommen die daarbij horen.
-
De verhalen uit de Bijbel brengen ons iets bij want het zijn geen sprookjes. Ze gaan over de diepste onzekerheden van de mens en hoe hiermee om te gaan.
-
Ze houden ons een spiegel voor, leren ons de vlug veranderende wereld begrijpen door ons te laten zien dat niet alles zwart-wit is. We mogen aan onszelf twijfelen en zaken in vraag stellen, nadenken bij wat in de media verschijnt.
-
De geschiedenis kan zich herhalen, maar wij kunnen het verschil maken door onze houding, we leerden wat barmhartigheid is.
-
We krijgen een stem en inzicht in iets wat niet in woorden te vatten is. Misschien is dat wel geloof?
Erik Galle - spreker op de dag van de godsdienstleraar
Scherven brengen geluk. Hoe reageer jij als er iets gebroken wordt?
Iets uit mijn handen laten glippen wat breekbaar is, vind ik jammer, zeker als het me dierbaar is. De uitspraak dat scherven geluk brengen, maakt me op zo’n moment eerder boos dan dat het een troost zou zijn. Ik zou dan – natuurlijk is dat onmogelijk – de realiteit willen terugspoelen tot voor dat ongelukkige moment. Hetzelfde gevoel heb ik wanneer er iets gebroken is in het contact met anderen. Dat gebeurt bij een ernstig conflict, wanneer er woorden gevallen zijn die een breuk veroorzaakten. Op zo’n moment verlang ik ook wel eens naar een ‘rewind’-toets. Eenmaal de emoties wat gekoeld zijn, leer ik dat scherven een richting aanwijzen, weg van zichzelf. Ze nodigen uit om de toekomst tegemoet te gaan, herstel te zoeken in zover dat mogelijk is.
Als je denkt dat de scherven niet meer te lijmen vallen, hoe vind je de energie om niet bij de pakken te blijven zitten?
Een beeld dat me dierbaar is als het over scherven gaat, is dat van een mozaïek. Op de keper beschouwd, bestaat die uit allemaal kleine scherven. Als ideaalbeeld kan dit tellen. Vanuit wat stuk is, kan iets nieuws geboren worden. Te lang bij de scherven blijven zitten, doet geen deugd. Eigenlijk trekt wat komen kan, me terug recht als zaken niet meer te lijmen vallen.
Welke (hoopvolle) gedachte, tip gaf je tijdens de dag van de godsdienstleraar? Waarom?
‘Wat te mooi is en te volmaakt, is niet werkelijk’. Deze tip gaf ik mee op de dag van de godsdienstleerkracht. Ik weet dat dit misschien een vreemde gedachte is om hoop uit te putten, maar eigenlijk is dit inzicht bevrijdend. Leven is kunnen onaf zijn, onvolmaakt zijn, kunnen tekort schieten. Zowel in ons eigen leven als in dat van anderen hoort dat er fundamenteel bij. Wie vindt dat iedereen volmaakt moet zijn, vindt zichzelf meestal zo. In iedere mens loopt een barst. Elkaar behoeden daarin, is een zegen.
Wat stemt jou hoopvol in het (godsdienst)onderwijs?
Wie godsdienst onderwijst geeft kennis door, en legt tegelijk een getuigenis af. Dat maakt godsdienst anders dan de meeste andere vakken. Ik bewonder godsdienstleerkrachten die door hun manier van zijn laten zien hoe geloof beleefd kan worden in deze tijd. Dit houdt in dat ze zichzelf ook durven in vraag te stellen, dat ze ook hun twijfels durven te verwoorden. Kortom dat ze helemaal mens durven te zijn.
Tot slot: waarom is het vak godsdienst nog steeds een meerwaarde voor jongeren?
Een gelovige levensbeschouwing aanbrengen en mensen daarmee confronteren, helpt hen zichzelf te vinden en hun eigen antwoord te kunnen geven op wat het leven hén brengt. Anderen helpen zien dat in onze maatschappij de economie vaak ons leven dicteert, vind ik belangrijk. Mensen leren kritisch denken, is een bijdrage van het vak godsdienst, naast het geloof aanbrengen als een waardevolle optie.