Het waren dagen die indruk gemaakt hebben, sporen nagelaten hebben, en dat om meerdere redenen. Een impressie door Piet Vandevoorde:
Dinsdag 30 mei, vijf uur ’s ochtends: een 25-tal mensen neemt de bus om samen naar Polen op bedevaart te gaan. De dienst bedevaarten Bisdom Brugge had het idee al enkele jaren geleden, maar de coronacrisis en, vorig jaar, het begin van de oorlog in Oekraïne, zorgden ervoor dat de reis pas nu kon doorgaan. Eindelijk: dat was het gevoel van heel wat deelnemers…
De eerste halte van de tocht was Janice, een dorpje in het westen van Polen. Sedert een dertigtal jaar zijn de bouwgezellen van vzw Bouworde West-Vlaanderen er aan de slag. Drie gebouwen werden gerenoveerd en er is ook nieuwbouw. Het gaat om een franciscaans initiatief waarbij spiritualiteit en ecologie centraal staan. Jongeren worden er onthaald voor bezinningsdagen en ecologische educatie. Stuwende kracht achter dit alles is onze reisgids van dienst: priester Pierre Clinquart die hier ook stageweken organiseert voor de leerlingen van VTI Roeselare. Op een inspirerende manier nam hij ons mee in dit verhaal, en vierden we samen eucharistie. Er was ook tijd voor bezoek aan de prachtige streek Karkannosze waarin Janice gelegen is, we zagen onder andere een twaalfde-eeuws houten kerkje in Karpaczis.
De dag werd besloten met een inleiding/bezinning op ons programma van ’s anderendaags: het bezoek aan Auschwitz-Birkenau.
Na een lange busrit staan we aan de ingang van ‘werkkamp’ Auschwitz… Jaarlijks komen 2,5 miljoen mensen hiernaartoe en ook die dag is het er erg druk. Maar wat opvalt: het is geen storende, lawaaierige drukte. Er hangt een ingetogen, respectvolle sfeer. Deze plek waar, onder andere, pater Maximilaan Kolbe het leven liet, staat vandaag helemaal in het teken van herdenken. En wel om niet te vergeten, om nooit te vergeten wat daar is gebeurd. In een van de blokken hangt deze uitspraak van Georges Santayana bij de ingang:
“Zij die zich het verleden niet herinneren, zijn gedoemd om het te herhalen”.
We worden stil van de verhalen, de duiding, maar vooral van het besef waartoe mensen individueel en collectief in staat zijn-ten kwade. De bus brengt ons nadien naar Birkenau waar we met een sterk gebedsmoment bij de treinsporen en het monument voor de slachtoffers deze intense dag besluiten.
Op vrijdag staat een bezoek aan de beroemde zoutmijnen van Wieliczka op het programma: een mijn die meer dan 700 jaar oud is en daardoor de oudste zoutmijn ter wereld die nog in werking is. We bezoeken slechts een fractie van de mijn (drie kilometer van de ongeveer honderd kilometer gangen), maar krijgen toch een mooi beeld van de werkomstandigheden en de gevaren voor de mijnwerkers. Dit is Polen, en dus zijn er ondergronds ook heel wat kapellen waar ze konden rusten en bidden. In één ervan, een nieuwe kapel toegewijd aan de Heilige Johannes-Paulus II, vieren we samen eucharistie, en bezinnen we ons over de plaats van dienstbaarheid in ons leven als christen, als Kerk. Na het middagmaal gaat het richting Krakau waar we de Mariabasiliek op de grote markt bezoeken, met het beroemde hoogaltaar van Veit Stoss.
Ook de volgende dag zijn we nog in Krakau voor vrij stadsbezoek, vooraleer de tocht aan te vatten naar Częstochowa. Dat is het nationale bedevaartsoord van Polen, waar de beroemde icoon van de Zwarte Madonna bewaard wordt sedert eind veertiende eeuw.
We zijn onder de indruk van het vele volk in het kloostercomplex op Jasna Gora, de lichtende berg.
Lange rijen mensen, ook jongeren, die wachten om het sacrament van de verzoening te ontvangen. Een overvolle kapel met mensen in aanbidding. Een afgeladen basiliek met jong en oud die een conferentie volgen…Ook dat maakt ons stil. Zelf hebben we de kans om met onze groep eucharistie te vieren in (jawel) de kapel van de Heilige Johannes-Paulus II. Ook daar staan dienstbaarheid en trouw centraal. Mede door enkele zangers en muzikanten in onze groep, wordt ook dit een stemmige viering. We worden de zondagmorgen rondgeleid door een enthousiaste zuster die ons de belangrijkste plaatsen van het heiligdom toont en duiding geeft.
Dan is het tijd voor onze laatste halte, vooraleer afscheid te nemen van priester Pierre. Hij gaat terug naar Janice waar een groep leerlingen is aangekomen voor alweer een stageweek. Met hem bezoeken we nog de Lutherse Vredeskerk in Swidnica, opgetrokken in hout, leem en stro.
Maandagmorgen 5 juni vatten we de lange terugreis naar België aan. We hebben een intense week achter de rug, met heel wat verschillende indrukken en ervaringen. Een week onder een stralende zon, met een groep mensen van wie de meesten elkaar vooraf niet kenden. Toch hadden we bij het afsluitend moment het gevoel dat we tochtgenoten waren geworden… We hebben Gods zegen gevraagd over ieders verdere weg, en de kracht om ook zelf een zegen te kunnen zijn voor anderen.
Polen is enorm geëvolueerd op vlak van economie, wegenwerken, welvaart… en ook daar is sprake van secularisatie en afstand nemen van de Kerk. Toch kunnen we niet anders dan onder de indruk zijn van wat we gezien en gehoord hebben.
Daarom was deze bedevaart-reis zeker ook een vraag, een uitdaging voor elke deelnemer: wat doe ik met mijn geloof in het leven van elke dag? Welk getuigenis voor het evangelie kan ik geven, in alle eenvoud? We gaan weer verder, vol van hoop!