We laten enkele diakens aan het woord over hoe zij het permanente diaconaat beleven:
In de oudheid was er al sprake van diakens. Het woord diaconos komt trouwens voor in het Nieuwe Testament en wordt in oudkerkelijke teksten soms in één adem genoemd met de episkopos en de presbuteros. Toch moeten we hiermee voorzichtig zijn, want er liggen ongeveer twintig eeuwen tussen ‘toen’ en ‘nu’ en de invulling van deze diensten verschilt nogal en evolueerde doorheen de tijd.
Rond de vierde eeuw na Christus verdween het diakenambt als zelfstandig ambt in de Kerk. Daar zijn verschillende redenen voor, maar de voornaamste ligt in het feit dat het christendom zich buiten de steden, op het platteland begint te ontwikkelen. Er ontstaan parochies. De bisschop die in de stad woont, kan niet langer overal aanwezig zijn en wordt voortaan vertegenwoordigd door de priester. Ook de zorg voor kerkelijke goederen en voor de armen – één van de belangrijke taken die toevertrouwd was aan de diakens – wordt stilaan overgenomen door monniken en religieuzen.
Vele eeuwen later, met het Tweede Vaticaans Concilie (1962-1965), werd beslist om het diaconaat opnieuw als een permanente graad in het wijdingssacrament in te stellen. De eeuwen voordien was het slechts een opstap naar de priesterwijding toe. Wat meespeelde in de beslissing van het concilie was onder meer het toen al dreigende priestertekort. Vooral in de catechese en de sociale en caritatieve sector liet zich dit voelen. Het concilie had met het herstel van het diaconaat ook een meer missionaire pastoraal op het oog. Ze zag de Kerk als een Kerk-in-de-wereld en met het herstel van het diaconaat gaf het uitdrukking aan deze verbondenheid met en solidariteit van de Kerk met de wereld. Tegelijk gaf het concilie geen concrete taakomschrijving voor het nieuwe diakenambt. De taken situeren zich op de drie terreinen die voor elk ambt in de Kerk van toepassing zijn:
- de verkondiging
- de liturgie
- de diaconie
Daarbij zal de diaconie uiteraard een belangrijke klemtoon krijgen in de taakinvulling van de diaken.
De Belgische bisdommen – waaronder ons bisdom – waren bij de eerste om het permanente diaconaat in te richten.
Met dank aan Stefaan Franco, bisschoppelijk gedelegeerde voor liturgie, sacramenten en het permanente diaconaat
Interesse in het diaconaat?
Fotoreportage van de viering
