Macharius is een Gentse heilige die van oudsher wordt aanroepen bij besmettelijke ziektes. Hij heeft een kapel in de kathedraal en een reliekschrijn.
Deze monnik-bisschop uit Antiochië, die ook Macharius van Gent wordt genoemd, zou afkomstig zijn uit Armenië. Naar eigen zeggen volgde hij zijn oom op als aartsbisschop van Antiochië. Over zijn geboortedatum bestaat geen duidelijkheid. Volgens de kronieken van de Sint-Baafsabdij kwam hij als pelgrim naar het Westen en belandde hij in 1011 in de Sint-Baafsabdij. Hij stierf er vermoedelijk op 10 april in 1012 aan de pest.
Sint-Macharius wordt aangeroepen als patroonheilige tegen besmettelijke ziektes.
In de Sint-Baafskathedraal is in de linker zijbeuk een kapel aan Macharius gewijd, met onder meer een schilderij door Gaspar de Crayer (zie verder). In de kathedraal wordt het zilveren reliekschrijn bewaard dat in 1615-1616 door Hugo de la Vigne werd vervaardigd en door de stad Mons aan Gent werd geschonken. Een kleinere versie met relikwie is opgesteld in de kapel.
De Sint-Baafskathedraal blijft open voor individueel bezoek. Mensen kunnen - naar aloud gebruik - een kaarsje branden bij de kapel van Macharius. Daar ligt ook een korte gebedsbrochure ter beschikking van de gelovigen die opgesteld is in opdracht van de bisschoppen voor deze omstandigheden.
Hij wordt voorgesteld met mijter en kruisstaf met twee dwarsbalken. Voorts heeft hij in zijn hand een hart dat doorstoken is met drie spijkers, een zinspeling op zijn reis naar Palestina, waar hij joden en moslims probeerde te bekeren en waar hij op een dag werd vastgespijkerd aan de vloer – een zeldzame kruisiging, die hij evenwel wonderbaarlijk overleefde. Soms slaan vlammen uit het hart, vandaar de verwisseling met de H. Augustinus.
Vaak houdt hij een zakdoek vast om zijn tranen te drogen of bevindt er zich op zijn borst een rotsblok, dat verwijst naar zijn marteling. Andere afbeeldingen tonen hem met een brandende kaars in de hand, met een kind aan de voeten of biddend te midden van pestlijders. De drie spijkers bevinden zich soms in het rotsblok.
Feestdag (bisdom Gent) is 8 mei.
Bron: Jo Claes, Alfons Claes en Kathy Vincke: Sanctus – Meer dan 500 heiligen herkennen, p. 284-285.
