De katholieke weekendvieringen in de kapel zijn intense momenten, bijgewoond door pakweg vijftien tot vijfendertig man – met de meest diverse nationale en talige achtergronden – bijgewoond. Ik krijg het volgblaadje van de jongste viering, de dertiende zondag, in handen. De drie Schriftlezingen zijn erin opgenomen. Jan vertelt dat voor het evangelie (hier: de zending van de twaalf) telkens ook één van de andere lezingen wordt voorgelezen. Ik gok: “Je koos natuurlijk het verhaal van Elisa en de kinderloze vrouw uit Sunem. Toch niet Paulus’ doorwrochte doopcatechese uit Romeinen 6 over het sterven met Christus en dood zijn voor de zonde?”
Ik had fout geraden. “Onderschat onze mannen op dit punt echt niet,” reageert Jan.
“Ik heb hier snel geleerd hoezeer de Bijbel aansluit bij het geleefde leven, ja, bij het rauwe straatleven dat veel van onze gedetineerden maar al te vertrouwd is.
‘Ons oude bestaan – ons verleden als verslaafde, als dealer, als dief of geweldpleger – is met Jezus gekruisigd en met Hem leiden wij een nieuw leven.’ In mijn homilie noem ik de dingen bij naam. En ik merk aan hun ernst en aandacht dat ze maar al te goed begrijpen, op existentieel vlak, waarover het gaat. Vele gevangenen zijn ontvankelijker voor de Bijbelse boodschap dan wij, gegoede burgers.”
“Het evangelievers van de voorbije zondag – ‘ Wie niet zijn kruis op zich neemt en mij volgt, is mij niet waard’ – resoneert hier op een bijzondere manier,” vervolgt Jan. Hij staat op, haalt er een tekst bij van de Tsjechische denker Tomáš Halík en citeert: “Ik ben ervan overtuigd dat alleen het ‘gekruisigde geloof’, gekwetst door de smarten van onze wereld, het geloof dat het kruis van de netelige vragen van onze tijd op zich neemt en de lasten van anderen solidair draagt, dat alleen dat geloof de transformatie (metanoia) kan ondergaan waardoor het een echt christelijk geloof wordt – de deelname aan de verrijzenis. Het gaat niet langer om een ‘religieuze overtuiging’, maar om iets ‘waarin Christus leeft’.”
“Dat is wat in de gevangenis gebeurt”, zegt Jan.
Dood en leven zijn hier zeer nadrukkelijk aanwezig.
En voorzichtig, haast aarzelend, voegt hij eraan toe: “We zien hier jammer genoeg veel levens verloren gaan. Maar in gesprekken met collega’s stel ik vast dat elk van ons, door in dat Bijbelse geloof geworteld te staan, al wel een of meerdere levens heeft kunnen redden. Letterlijk zelfs.”
Helaas geldt ook voor het gevangenispastoraat het Bijbelwoord dat de oogst groot is, maar arbeiders gering in getal. “Door het grote aantal gedetineerden in de nieuwe gevangenis – bovendien zal binnenkort ook de oude gevangenis weer in gebruik worden genomen – kan ik nóg moeilijker dan voorheen tijdig tegemoet komen aan alle vragen naar persoonlijke ontmoeting en gesprek. Een bijkomende pastor voor de katholieke godsdienst zou heel erg welkom zijn.”
Peter Vande Vyvere
Fonds Kerkopbouw vraagt uw financiële steun voor de opbouw van de Kerk in het bisdom Gent. Gevangenispastoraal is één van de projecten die dit jaar in de aandacht staat. Fonds Kerkopbouw zorgt voor ondersteuning in de gevangenissen van Beveren, Dendermonde, Gent en Oudenaarde en in het forensisch psychiatrisch centrum in Gent.
naar de site van Kerkopbuw