Onze dag (woensdag 20 juli) begint in het stemmige kerkje van Strachówka, een Pools dorpje op zo'n 60 kilometer van Warschau.
Na het ochtendgebed stelt priester Guido in een catechesemoment Janusz Korczak voor. Deze Poolse kinderarts van joodse afkomst was een vooruitstrevend pedagoog. Hij was directeur van een weeshuis van joodse kinderen uit Warschau.
In 1940 werd hij gedwongen het weeshuis te verplaatsen naar het joodse ghetto en in 1942 kwamen de nazi's de ongeveer 200 kinderen ophalen om hen naar het vernietigingskamp Treblinka te brengen. Korczak vertelde hen dat ze op kamp gingen en dat ze hun mooiste kleren moesten aandoen. Vooroplopend liep hij met hen de dood tegemoet. 's Anderendaags bezoeken we Treblinka en zien we de gedenksteen met zijn naam.
Na de catechese gaan we in gespreksgoepen. Ik begeleid de oudste groep. We hebben een intens gesprek. Welke weg kies ik? Waar geef ik mijn hart aan? Korczak en het evangelie van de dag inspireren.
Verbroedering
In de namiddag zijn er keuzemogelijkheden. Een groepje brengt een namiddag door in een opvangtehuis voor kinderen en jongeren zonder ouders. Het duurt een tijdje voor het ijs gebroken is, maar het kubbspel opent alle deuren. Begeleider Thomas besluit om het spel achter te laten.
Anderen maken een wandeling met de jonge vrijwilligers van de school waar we verblijven. Al vlug voert de wandeling naar een open plek in het bos waar we vergast worden op Poolse braadworst en dessert, spontaan geboden door een inwoner van het dorp. De sportievelingen spelen intussen een voetbalwedstrijd met de amateurclub van Strachówka. Ook de burgemeester komt supporteren. Uitslag 12-1... voor de 'locals'!
In de late namiddag vieren we eucharistie met de parochie. Bijna het hele dorp is gekomen en na de viering worden we vergast op een concert van een koor uit Oekraïne. Terug in de school is er een uitgebreid buffet voorzien voor alle genodigden.
We trekken nog een laatste keer naar het kerkje voor het avondgebed. Aansluitend is er tijd voor eucharistische aanbidding. De jongeren beslissen zelf wanneer ze terugkeren naar de school om nog iets te drinken en hun bed op te zoeken.
Initiëren
Onze groep van 50 jongeren is heel divers. In meerderheid zijn ze tussen 16 en 18. Voor de meesten zijn het de eerste Wereldjonerendagen die ze meemaken. Mij valt het opnieuw op hoe zij onbevangen instappen in de liturgische momenten, in het gesprek bij de catechese.
Natuurlijk hebben deze jongeren voor dit programma gekozen. Ze tonen interesse voor alles wat met geloof te maken heeft. Dat is een bijzondere beginsituatie. Maar zeggen dat het een 'uitverkoren groepje belijdende christenen' is, dat zou ik niet doen. Hun motieven zijn heel divers. Het zijn in ieder geval jongeren van de wereld, in weinig verschillend van hun leeftijdgenoten.
Maar als je ze op een goede manier meeneemt in catechese en liturgie, dan voltrekt zich hier opnieuw wat we vandaag initiatie noemen: mensen inleiden in wat het kan betekenen in God te geloven en christen te zijn.
Dat raakt hen en in de gesprekken confronteren ze dat met hun leven. Dat doen ze best kritisch. Ze zijn heus geen 'lege vaten' waarin we de vastomlijnde christelijke traditie kunnen gieten. Zo werkt dat trouwens niet. Ze voelen zich ernstig genomen én uitgedaagd. En ik: ik leer veel van hen!
Gastvrij
We leren hier in Strachówka de Poolse bevolking kennen. We ontdekken hun geschiedenis, getekend door de verschrikkingen van het nazisme en het communisme. We beseffen beter wat mensen als Karol Woytila (Johannes Paulus II) en Janusz Korczak voor hen betekenen.
We zijn overweldigd door hun gastvrijheid en onder de indruk van hun zin voor het mysterie van het geloof. Dat daagt ons als Vlamingen uit.
We spreken er deze dagen veel over onder elkaar, niet zonder kritische zin. Straks trekken we naar Krakau om er de Wereldkerk te ontmoeten.
Volg alles over de voorbereidingsprogramma's op www.versevis.be en op sociale media via #WJD16