Goede vrienden,
De komst van Jezus, die we ‘Vredevorst’ noemen, willen we ter gelegenheid van Kerstmis met velen delen. Ieder mens hunkert namelijk naar vrede en respect. We zijn vandaag op een bijzonder indringende wijze getuige van het verlangen naar vrede en welvaart van mensen die hun land moeten verlaten. Ze vluchten weg van de oorlog, van kapotgeschoten steden, van onmenselijke leefomstandigheden in kampen, van droogte en honger. Zullen zij hier de ‘Vredevorst’ vinden? Maar ook in onze eigen samenleving zijn mensen op zoek naar erkenning, naar een vredevol en menswaardig bestaan. Wat kunnen wij voor hen betekenen?
Hoe kunnen mensen in contact komen met het goede nieuws van vrede en diep geluk dat de komst van Jezus biedt?
Deze vragen waren ook aanwezig toen we onlangs met de bisschopsraad enkele dagen bijeen waren. Wij hebben nagedacht over wat het vandaag concreet betekent een missionaire Kerk te zijn. We grepen daarvoor terug naar de visietekst “Christus en de wereld ontmoeten” die we in 2015 schreven. Met paus Franciscus geloven we dat een missionaire Kerk gebaseerd is op de ontmoeting met Christus (Evangelii gaudium, 3). Vanuit die ontmoeting geven we gestalte aan een biddende en getuigende gemeenschap. Die ontmoeting sluit ons niet op in onszelf, integendeel, ze zet ons in de wereld. De Kerk is er niet voor zichzelf.
We kunnen opnieuw ontdekken wat het betekent gist in het deeg te zijn en aanwezig te zijn zoals Jezus dat was.
Dat betekent in de eerste plaats daar aanwezig zijn waar het leven geschonden wordt, in wat paus Franciscus de ‘periferie’ noemt. Hij spreekt van “een arme Kerk te midden van de armen” (Evangelii gaudium, 127).
Dienstbaar
In onze reflectie was de noodzakelijke ‘bekering tot de diaconie’ een bijzonder aandachtspunt. Hoe kan dat concreet? Welke ondersteuning is daarvoor nodig? Welke keuzes moeten gemaakt worden? Zo kan een structurele netwerking tussen parochies en instellingen verder groeien. In de concrete dienstbaarheid wordt de liefde van Christus zichtbaar. Naast verkondiging en liturgie is de diaconie een weg om het evangelie te leren kennen.
Keuzes maken betreft ook de financiën en het beheer van het patrimonium. Niet alleen de pastorale structuren, maar ook sociale en financiële belangen moeten getoetst worden aan de basisinspiratie van het evangelie.
Permanente vorming
We zijn verheugd over de vele mensen die zich inzetten in en vanuit de geloofsgemeenschappen in ons bisdom en daarvoor ook de nodige vorming blijven volgen. Het Hoger Diocesaan Godsdienstinstituut en de School voor Geloofsverdieping zijn vaste waarden in het bisdom. Daarnaast zijn er de vormingsdagen voor priesters, diakens, parochieassistenten, pastorale werkers in instellingen, mensen die zich engageren in Caritas en in onderwijs, en zovele andere. Vorming is immers een belangrijk aspect van ons beleid. We weten dat ook in het burgerlijke en professionele leven regelmatige bijscholing wordt verwacht.
Zonder permanente vorming verliezen we de voeling met pastorale en kerkelijke ontwikkelingen, missen we de interpretatie van de tekenen van de tijd en verzwakt onze evangelische inspiratie.
In ieder geval is pastorale vorming een onmisbare schakel in de groei naar de nieuwe parochie en in de oprichting van sterke parochieploegen.
Bruggen
De verschillende vicariaten en diocesane diensten zien uit naar een nauwere samenwerking. Bruggen bouwen is niet enkel nodig tussen de ‘oude’ parochies om de nieuwe parochie te vormen.
Samenwerking is overal aan de orde.
We kunnen ons daar niet aan onttrekken. We hebben elkaar nodig. Samenwerken zal de professionele capaciteit van ons werk verhogen. Dat vraagt ook overleg en gesprek. Intervisie, supervisie en functioneringsgesprekken zijn daartoe belangrijk.
Samen bidden
Ten slotte zal alles wat wij willen bereiken vanuit een visie maar echt gerealiseerd worden als ieder van ons een intense band smeedt met Christus. Die is nodig op persoonlijk vlak, maar ook in onze gemeenschappen. Het is goed te streven naar een gebedsgemeenschap die verder reikt dan viering op zondag. Een mooie ontwikkeling is dat vrijgestelden en vrijwilligers met een vaste regelmaat samenkomen om te bidden. Het getijdengebed van de Kerk is dan een ontdekking die deugd doet. Op bepaalde dagen van de week samen bidden zorgt ervoor dat de neuzen van de verantwoordelijken en de medewerkers in dezelfde richting komen te staan.
Om teken te zijn van eenheid rond het mysterie van de menswording van Christus – van de liefde van God geschonken aan de wereld – is een biddende Kerk het sterkste getuigenis.
In onze bijeenkomst van de bisschopsraad in de abdij van Loppem was ook voldoende tijd voorzien voor gebed, persoonlijk en samen met de zusters. Door dit gebed ervaarden we dat de band tussen ons en met Christus gesmeed en bestendigd wordt. We voelden ook opnieuw aan hoe belangrijk het religieuze leven is.
Dankbaar
Het hoeft geen betoog dat we gedurende zulke dagen onze dankbaarheid hebben uitgesproken voor de vele priesters, diakens, religieuzen, parochieassistenten, pastorale werkers, godsdienstleerkrachten en onderwijsverantwoordelijken, bestuursleden en vrijwilligers allerhande. Zovelen geven tijd en inzet aan de bouw van een dynamische Kerk. Ze zijn voor elkaar ook een bemoediging en ondersteuning die we soms wel hard nodig hebben.
Met dit intens dankbaar gevoel wil ik deze brief afsluiten, maar niet zonder aan ieder die dit leest een zalig Kerstfeest te wensen.
+ Luc Van Looy
Bisschop van Gent