Vanaf 1 september kent het bisdom Hasselt niet langer 15 maar 7 dekenaten. Deze evolutie werd vorig jaar aangekondigd, en is vanaf volgende maand ook realiteit. Een structurele ingreep met als doel om van de pastorale eenheden in het bisdom krachtige gehelen te maken.
Dit is een kans om samen inhoudelijk op weg te gaan, zegt vicaris-generaal Karel D’Huys, verantwoordelijk voor de parochies. De indeling in 7 dekenaten maakt het de diensten van het bisdom immers mogelijk om de lokale ploegen meer en beter te ondersteunen.
We willen inzetten op nabijheid tussen het bisdom en de plaatselijke geloofsgemeenschappen in de pastorale eenheden.
Na de vele gesprekken tussen het bisdom en de dekens, werd de kaart als volgt gelegd (zie ook bijlagen 1 en 2):
- Dekenaat Tongeren, bestaande uit de vroegere dekenaten Tongeren, Bilzen en Vlijtingen-Voeren
- Dekenaat Sint-Truiden, bestaande uit Sint-Truiden en Borgloon
- Dekenaat Hasselt, bestaande uit Hasselt en Herk-de-Stad
- Dekenaat Bree, bestaande uit Bree en Maaseik. Opglabbeek, als deelgemeente van de fusiegemeente Oudsbergen zal voortaan deel uitmaken van dit nieuwe dekenaat
- Dekenaat Genk, bestaande uit Genk en Maasmechelen, voortaan zonder Opglabbeek
- Dekenaat Beringen blijft één dekenaat, maar de pastorale eenheid Houthalen-Helchteren wordt eraan toegevoegd
- Dekenaat Pelt, bestaande uit Hamont, Lommel en Peer, voortaan zonder Houthalen-Helchteren
Samenwerken is het sleutelwoord
De keuze voor ruimere dekenaten is een uitgesproken keuze voor samenwerking. Dat gebeurt op meerdere niveaus. Vooreerst de dekenale ploeg van priesters, diakens en parochieassistenten die in vast verband werken, samen met de vele vrijwillige medewerkers: teamleden en verantwoordelijken in de plaatselijke gemeenschappen. Er is de nauwe samenwerking in een klein groepje medewerkers die het deken-team vormen, een soort van denktank of dagelijks bestuur.
Het nieuwe dekenale verband daagt ook uit tot nieuwe vormen van samenwerking met het diocesane niveau. Het territorium wordt groter maar er ontstaan ook eenvoudigere lijnen bij begeleiding of vorming. Kort gezegd: in plaats van iedereen naar Hasselt te roepen, kan ‘Hasselt’ ook naar ginds trekken, licht vicaris-generaal D’Huys toe. Het vraagt ook om een goede afstemming tussen de vicariaten en diensten van het bisdom onderling ten dienste van het dekenaat en zijn pastorale eenheden.
Een nieuwe structuur is niet de drager van dromen. Geen deken kan dit alleen. Dit kan maar samen op weg en gaandeweg. Inzake samenwerking leven er een drietal dromen voor de nieuwe dekenaten.
Kruisbestuiving is een eerste droom. Meerdere pastorale eenheden kunnen elkaar inspireren door goeie initiatieven.
Een tweede droom gaat over kringverbreding. Naast de parochiewereld zijn er in het dekenaat nog andere realiteiten van geloof en kerkvorming, zoals onderwijs, woonzorgcentra, gemeenschappen… Samenwerking kan ook daar wakker worden. Kringverbreding is ook het venster en ongetwijfeld de deur openzetten naar de brede samenleving, in de stad of gemeente van het dekenaat.
Een derde droom kan je kernwerking noemen. De droom leeft dat de dekenaten bronplaatsen van geloof zullen aanboren en spirituele bakens kunnen uitzetten voor morgen.
Dankbaar voor het oude en het nieuwe
Bisschop Patrick Hoogmartens onderstreept het belang van deze stap, behoedzaam gezet en na veel overleg. Eens de beslissing genomen waren het de dekens van de vijftien vroegere dekenaten die erop aandrongen door te zetten in de realisatie ervan. De dekenvergadering neemt dus afscheid van een aantal dekens. Sommigen gaan op welverdiend emeritaat, anderen behouden grote verantwoordelijkheden.
Mgr. Hoogmartens: Ik waardeer hun grote zin voor verantwoordelijkheid en hun onbaatzuchtigheid om, los van de eigen positie, de uitbouw van de pastorale eenheden te ondersteunen.
De samenwerking tussen de dekens en de loyauteit van ieder van hen voor ons bisdom heeft me vaak ontroerd.
Afscheidnemend deken Michel Housen, inmiddels zo plotseling overleden, had de dekentaak onlangs nog mooi verwoord: ‘contactpersoon, coördinator en spilfiguur’. Deze woorden mogen zoals een testament mee naar de toekomst.
Een nieuwe naam voor elk dekenaat?
Je zou het kunnen bedenken, een nieuwe naam voor elk dekenaat, een naam waaruit de missie spreekt. Toch hebben we daar niet voor gekozen, licht vicaris-generaal Karel D’Huys toe. We wilden in de lijn blijven van onze voorgangers: het dekenaat heet naar de gemeente waar de dekenale kerk is en logischerwijze dus naar de plaats waar de persoon die deken is, woont.
De jongste telg is het dekenaat Pelt, pas in juni officieel aangeduid. Een nieuw begin op een nieuwe plek en met een nieuwe deken, zo had al vrij snel in de gesprekken van de dekens van Hamont, Lommel en Peer met de bisschop geklonken. Het is ook de keuze geworden, centraal gelegen in het nieuwe dekenaat. Zo wordt Pelt als nieuwe fusiegemeente meteen ook de dekenale plek.
