Tijd brengt raad
In de media verscheen recent een artikel omtrent de herbestemming van de kerk van Sint-Pieterskapelle.
De kerk, die op 1 januari 2019 door bisschop Lode Aerts werd onttrokken aan de eredienst, kan sindsdien door de eigenaar (de gemeente) gebruikt worden voor ‘een profaan en niet onwaardig gebruik’. De socio-culturele invulling die er nu wordt aan gegeven, door de kerk in te richten als een kunstplatform voor moderne kunst onder leiding van kunstenaar Nick Ervinck, stemt overeen met wat de kerkelijke overheid voor ogen heeft in het kader van de herbestemming van kerken. Een gelijkaardige bestemming zou dus ook de Sint-Theresiakapel van Westende-Bad kunnen krijgen. De kapel werd op 1 januari 2020 onttrokken aan de eredienst.
Lopende procedures
In het artikel wordt echter ook aangegeven dat in de toekomst enkel nog diensten zullen kunnen doorgaan in de kerken van Lombardsijde, Westende en Middelkerke. De andere kerken van de federatie Middelkerke-Spermalie zouden dan allemaal een nieuwe bestemming moeten krijgen. Deze mededeling wekt de indruk dat het gemeentebestuur een akkoord heeft gesloten met de parochieverantwoordelijken en het bisdom Brugge omtrent nog andere mogelijke herbestemmingen. Dit is niet het geval. Enkel voor de Onze-Lieve-Vrouwekerk van Leffinge is er een procedure lopende en eind maart verwachten we het besluit van bisschop Lode Aerts.
Verloop van de procedure
Hoe zit een dergelijke procedure voor het onttrekken van een kerk aan de eredienst in elkaar? De gemeente, de kerkfabriek of de parochiegemeenschap kan een aanvraag tot het opstarten van de procedure bij de bisschop indienen. In het geval van de kerk van Sint-Pieterskapelle, de kapel in Westende-Bad en de kerk van Leffinge werd telkens de aanvraag door de gemeente ingediend.
Daarna wordt door het bisdom bekeken of de vraag gegrond is. Vervolgens worden de kerkfabriek, het federaal team en de priesterraad van het bisdom geraadpleegd. Op basis van de adviezen neemt de bisschop een besluit dat hij per decreet aan alle betrokkenen bekendmaakt. In het decreet wordt de datum vermeld waarop de kerk onttrokken wordt aan de eredienst.
In het geval van een parochiekerk is er naast de kerkrechtelijke (canonieke) procedure ook een burgerrechtelijke procedure. Wanneer een parochiekerk onttrokken wordt aan de eredienst, houdt ook de parochie op te bestaan en wordt ze samengevoegd bij een aanpalende parochie. De kerkfabriek wordt dan eveneens ontbonden.
Grondige raadpleging
Elke vraag tot herbestemming wordt grondig onderzocht en behandeld in het kader van het globaal pastoraal beleidsplan. In het plan wordt namelijk aangegeven welke kerken we in de toekomst nodig zullen hebben voor de pastoraal in Middelkerke. Naast plaatsen voor de eucharistievieringen, komen er ook kerken in aanmerking voor de viering van de sacramenten van doopsel en huwelijk of voor het houden van uitvaarten. Daarnaast zien we de kerken ook als stilteplaatsen waar men tot rust en bezinning kan komen of waar men het religieus erfgoed kan komen bezichtigen. Zomaar kerken herbestemmen, kan dus in geen geval de bedoeling zijn. Er zal altijd duidelijk moeten kunnen aangetoond waarom het nodig is om de kerk te herbestemmen.
Een delicate onderneming
Elke procedure tot herbestemming is een delicate onderneming. Velen, zowel kerkelijken als randkerkelijken, voelen zich op de een of andere manier verbonden met het kerkgebouw. Als kerkgemeenschap stellen we dan ook voorop dat het overleg tussen enerzijds de pastoor en het centraal kerkbestuur en anderzijds het gemeentebestuur steeds in een geest van vertrouwen en openheid zou plaatsvinden. Overhaaste beslissingen wensen we dan ook nu niet te nemen. Tijd brengt raad.
Pastoor-moderator Bart Lagrange
Pastoor Luc De Baene
Leden van het Federaal team
