Pesten is helemaal niet stoer. Toch worden veel jongeren hiermee geconfronteerd. En dat kan niet. Om dit onderwerp beter bespreekbaar te maken in jouw IJD-groep bieden we enkele tools aan waarmee je zo aan de slag kan gaan! Ook de bisschoppen maken een vuist tegen pesten. Hun boodschap vind je helemaal onderaan deze pagina.
Hoe pest(on)vriendelijk ben jij?
Als leiding heb je invloed op pesten. Wil je weten of je goed reageert in moeilijke situaties? Doe hieronder de zelftest.
Een van je leden heeft in bed geplast op kamp. Je ontdekt de natte slaapzak bij het wekken van de gasten. Wat doe je?
1. Je neemt de jongen/meisje discreet mee naar de badkamer en moffelt zo snel mogelijk de natte slaapzak weg. De nieuwsgierige blikken en het gefluister van de andere leden negeer je. (2 Pnt)
2. Je vloekt eens hartgrondig en hangt met toegeknepen neus en lang gezicht de slaapzak te drogen op de speelplaats, zodat iedereen het kan zien. (1 Pnt)
3. Je ruimt zonder veel poespas alles op, ondertussen luidop zeggend 'kan iedereen overkomen' en vertelt 's avonds aan de groep een verhaal over lekkende kranen, verdrikende olifanten en overstromingsgevaar. (3 Pnt)
Je leden zijn op tocht en komen een groep van een andere jeugdbeweging tegen en beginnende spottende liedjes te zingen. Jij...
1. zingt lustig mee. Het is toch maar om te lachen? (1 Pnt)
2. stapt op de andere groep af met de vraag om samen Dikke Bertha te spelen. (1 Pnt)
3. kijkt met een verontschuldigende blik richting de leider van de andere groep en maant je gasten aan om wat sneller te stappen. (2 Pnt)
Een goede IJD-opdracht is volgens jou...
1. de ideale manier om de gasten eens zwaar af te laten zien. Zo leren ze hun grenzen kennen. (1 Pnt)
2. een individuele nachtdropping met denkopdrachten over zichzelf voor onderweg. Best lastig, maar zo gaat het in de groep al jaren, en iedereen overleeft het. (2 Pnt)
3. een opdracht op maat voor elk lid die hem/haar de kans geeft om zijn talenten te tonen. (3 Pnt)
Tijdens het hindernissenparcours struikelt één van de leden over haar eigen voeten en gaat tegen de grond. Iedereen barst in lachen uit. Jij...
1. roept boos iedereen tot de orde. Het kan dan misschien grappig lijken, maar lachen met iemand die zich bezeerde, dat doe je gewoon niet. (3 Pnt)
2. snelt naar het lid in kwestie en neemt haar mee naar het leidinglokaal om haar te verzorgen. (2 Pnt)
3. haalt haar uit het parcours. Wie zo onhandig is, kan beter iets anders gaan doen. (1 Pnt)
Terwijl je met de leden aan het koken bent, hoor je één van de gasten over anderen op school op een racistische manier spreken. Wat doe je?
1. Je bemoeit je niet met het gesprek. Zo leren ze onder elkaar een mening vormen en discussiëren. (2 Pnt)
2. Je begint met het groepje een gesprek over racisme op school. Daarbij vraag je hen om hun mening, maar vraag je ook door: 'Waarom denk je dat...?' (3 Pnt)
3. Je begint ook straffe uitspraken en verhalen te vertellen. (1 Pnt)
Enkele leden komen vertellen over hun plan om de tenten van de naburige kampgangers te gaan platleggen tijdens hun tweedaagse. Jij...
1. denkt mee na over de beste manier om te werk te gaan, zodat jullie niet herkend worden. (1 Pnt)
2. sputtert niet tegen, anders komen ze je nooit meer iets vertellen. (2 Pnt)
3. brengt voorzichtig aan dat dit misschien wel een leuk plan, maar geen goed idee is. (3 Pnt)
Heb je tussen de 6 en de 10 punten?
Je houdt van actie en leven in de groep. Jij gaat ervoor, zonder omkijken. 'De zwakken moeten eraf' zou je leuze kunnen zijn. Problemen lach je weg en humor is het beste geneesmiddel. Misschien wordt het toch eens tijd om stil te staan bij het welzijn van al je leden. Probeer niet alleen oog te hebben voor de stoerdoeners en gangmakers, maar ook zij die minder op de voorgrond staan in de groep. Leef je eens wat vaker in en werk mee aan wat meer verdraagzaamheid in deze wereld.
Heb je tussen de 10 en de 14 punten?
Je probeert ervoor te zorgen dat iedereen in de tak zich goed voelt. Je gaat subtiel te werk om vervelende situaties om te buiden, maar je houdt er niet van om onpopulaire maatregelen te nemen. Vaak laat je de zaken maar zo, in de hoop dat problemen zich vanzelf zullen oplossen. Je behoort tot de grote groep van toekijkers. Waat dat je een grote impact kan hebben op pestgedrag door wél te reageren. Pesten negeren is voor de pesters een stilzwijgende goedkeuring. Laat je betrokkenheid en bekommernis blijken en grijp in wanneer nodig. Je zal je er zeker niet minder gelief mee maken!
Heb je meer dan 14 punten?
Je werkt aan een positief klimaat in jullie groep, waarin iedereen kansen krijgt om zich ten volle te ontwikkelen. Respect voor anderen, de omgeving en materiaal zijn voor jou heilig. Als het moet, durf je ingrijpen en grenzen stellen. Onverdraagzaamheid tolereer je niet, zonder veroordelend te zijn. Je werkt hard aan een sfeer van openheid en gaat telkens weer de dialoog aan. Pesten krijgt bij jou geen kans!
De 4 afspraken tegen pesten
- Ik vind pesten niet oké en zal er nooit aan meedoen!
- Ik praat erover als pesten mij bang of verdrietig maakt.
- Ik sluit niemand uit, voor mij hoort iedereen erbij!
- Ik zal altijd proberen op te komen voor iemand die gepest wordt.
"Iedereen is dan wel anders, iedereen verdient het om er ook écht bij te horen." (Mgr. Johan Bonny)
Groepsspel 'Geluk(t)'
Geluk(t) is een spiksplinternieuw groepsspel, speciaal ontworpen voor het jeugdwerk. Daag je groep uit en wordt samen sterk! De handleiding en het materiaal kan je hier downloaden.
Meer informatie over Geluk(t) en ander campagnemateriaal vind je op de website van Kies Kleur tegen Pesten.
Ook de bisschoppen doen mee! (video)