Welke liederen of composities lieten op u een onuitwisbare indruk na?
Jan Christiaens • Origineel is het niet, maar wat mij elk jaar nog ontroert, is de Mattheüspassie van Johann Sebastian Bach. Ik ontdek daar nog altijd nieuwe dimensies in. Zo ervoer ik, sinds ik het stuk ontleedde voor lezingen in de Oude Abdij, dat het effectief een gebed is. Wat de tenor zingt, is de evangelietekst en daarnaast reikt Bach de luisteraars tekst en muziek aan – koralen en aria’s – die de luisteraars toelaten het evangelie op hun eigen leven te betrekken. Voorts is Le banquet céleste van Olivier Messiaen een pareltje. Het is een vrij toegankelijk en traag stuk over het hemelse gastmaal, de communie. Indien ik zou kunnen componeren, ik zou zo’n stuk componeren.
Ik studeerde musicologie toen ik voor het eerst het zeven minuten lange orgelstuk van de toen voor mij nog onbekende componist Messiaen hoorde en ik wist meteen: over hem ga ik verder onderzoek doen.
Dat deed ik, en die man heeft mij geen seconde verveeld. Messiaen is een grote katholiek, maar tegelijkertijd speelt hij mee in de eerste klasse van de hedendaagse klassieke muziek. Zo hoort het, want religieuze klassieke muziek mag geen reservaat zijn binnen de klassieke muziek.
Wat verstaat u onder hedendaagse klassieke muziek?
Jan Christiaens • Muziek gemaakt met de muzikale middelen van vandaag, zoals elektronische of digitale muziek. Veel mensen denken dat religieuze klassieke muziek saai, devoot en makkelijk verstaanbaar moet zijn, maar niets is minder waar. Luister maar eens naar Arvo Pärt, Olivier Messiaen, Sofia Gubaidulina of James MacMillan. Hun muziek staat tegenover de oude klassieke en tonale muziek, zoals die van Bach, Beethoven of Brahms, die we redelijk makkelijk kunnen begrijpen en waar veel mensen niet voorbij kunnen kijken. Opvallend vind ik dat, want mensen zijn graag mee met hun tijd, maar blijven wat betreft klassieke muziek steken in de negentiende eeuw. Alsof ze nog met paard en koets zouden rijden in plaats van met een auto. Over hedendaagse klassieke muziek zeggen mensen weleens dat ze hermetisch is of moeilijk te verstaan.
Essentieel is dat je de muziek gewoon moet laten gebeuren.
Dat je ernaar blijft luisteren tot ze voor jou betekenis krijgt. Dat is niet makkelijk, want mensen willen op alles vat krijgen. Ik daag de lezer daarom uit zo’n compositie op Youtube op te zoeken, ze volledig uit te luisteren en gewoon te kijken wat ze met hem of haar doet.
Reacties
Om reacties te zien en te reageren op dit artikel moet je je eerst even aanmelden via het menu bovenaan. Tot gauw.