Valt het u ook op dat er meestal op een negatieve manier over de vergrijzing wordt gesproken? Vaak gaat het over te veel gepensioneerden, te weinig rusthuisbedden, te hoge zorgkosten. Nu zijn al die uitdagingen natuurlijk reëel, maar kunnen we af en toe ook eens toegeven dat de vergrijzing een schitterende prestatie is?
De vergrijzing als prestatie? Welja, we leven langer en we blijven langer actief en gezond. Wie vandaag wordt geboren, mag statistisch verwachten 81 jaar oud te worden. Twintig jaar geleden lag de levensverwachting op 77 jaar, vijftig jaar geleden op een goede 70 jaar, honderd jaar geleden op minder dan 55 jaar. Dat is overigens ongeveer de levensverwachting van iemand die vandaag in Congo wordt geboren.
Onze levensverwachting is dus niet enkel hoger dan voorheen, ze is een pak hoger dan in vele andere landen.
Dat moeten we echt beschouwen als een geweldig geschenk.
We mogen langer onze ouders, grootouders en zelfs overgrootouders koesteren en we zien onze kleinkinderen en achterkleinkinderen opgroeien.
Ouderen zorgen voor nog ouderen
Leve de vergrijzing dus? Zo eenvoudig is het natuurlijk ook niet. Het aandeel van de 85-plussers zal tegen 2030 toenemen met maar liefst zeventig procent en wellicht zijn er in 2060 zowaar een miljoen Belgen hoogbejaard, lezen we deze week in ons Dossier over hoogbejaarden. Dat vergt een aanpassing van onze samenleving. We investeren meer in de zorgsector, de kost van de pensioenen neemt toe, meer mensen nemen vrijwillig de zorg voor familieleden op zich. De actieven moeten langer werken. Dat is niet leuk, maar zeker niet onoverkomelijk, mits we het goed aanpakken.
Een probleem dat we veel minder in cijfers kunnen uitdrukken, is het gevoel van afhankelijkheid.
Uit de getuigenissen in ons Dossier blijkt dat vooral hoogbejaarden afhankelijk worden van anderen, vaak hun kinderen. Die kinderen zijn vaak zelf al op pensioen, waardoor ouderen zorgen voor nog ouderen. Het gevoel van afhankelijkheid weegt op mensen. Wie de zorg voor vader of moeder op zich neemt, steekt daar heel wat tijd en energie in. Wie afhankelijk is van zorg, voelt zich daar vaak ongemakkelijk bij. Dat is een gevaarlijk gevoel, want al snel borrelt de vraag op: „Ben ik anderen niet te veel tot last?”
Het leven is een bolhoed
Onze hedendaagse samenleving ligt stevig in de knoop met afhankelijkheid. We zijn verslaafd aan autonomie en zelfbeschikking, aan het gevoel dat we de touwtjes van ons leven stevig in handen hebben.
We maken onszelf wijs dat we alle belangrijke keuzes in ons leven volstrekt zelfstandig maken en dat we van niets of niemand afhankelijk zijn.
Nochtans is de realiteit helemaal anders. Het leven ziet er veeleer uit als een curve, in de vorm van een bolhoed. Wanneer we geboren worden, zijn we honderd procent afhankelijk van anderen. Zelf kunnen we niets. Door op te groeien, worden we stapje voor stapje meer afhankelijk. Als volwassenen genieten we van die zelfstandigheid en willen we haar graag vasthouden, liefst levenslang. Dat lukt natuurlijk niet, want met het verstrijken van de jaren worden we opnieuw meer afhankelijk van anderen. Daar hebben we het zo moeilijk mee, dat velen ouderdom beschouwen als een vloek, niet als een zegen.
Oud worden gaat onmiskenbaar gepaard met problemen. Laat ons evenwel nooit de fout maken ouderdom op zichzelf als een probleem te beschouwen.
Het leven zelf is ons mooiste geschenk en door de hogere levensverwachting krijgen wij tegenwoordig tien of twintig jaar extra cadeau. Als we daar de waarde niet van willen zien, missen we dan niet de schoonheid van het leven zelf?Laten we onze angst voor afhankelijkheid overwinnen. We zijn allemaal afhankelijk van elkaar, in elke levensfase. Het enige alternatief is volstrekte eenzaamheid.
Reacties
Om reacties te zien en te reageren op dit artikel moet je je eerst even aanmelden via het menu bovenaan. Tot gauw.