Eén van de zwartste bladzijden uit de geschiedenis van onze Kerk. Zo moeten we terugkijken op het afschuwelijke seksuele misbruik van kinderen waaraan sommige priesters en geestelijken zich schuldig maakten. Onbegrijpelijk. Ondraaglijk. Onaanvaardbaar. Er zijn te weinig woorden om uiting te geven aan onze afschuw voor dat onrecht.
Men kan niet verder van de christelijke idealen afdwalen, dan door zich te bezondigen aan zo veel onrecht ten aanzien van de meest kwetsbaren.
Toch is het gebeurd. Niet aan de andere kant van de wereld, maar hier, bij ons. Niet in een ver en duister verleden, maar slechts luttele decennia terug. De slachtoffers leven onder ons, al kennen we hen vaak niet. Voor hen blijft de gruwel levenslang in hun ziel gegrift. We kunnen ons amper inbeelden hoe het voor hen was en nog steeds is.
Beter om te luisteren
Als woorden tekortschieten, is het beter om te luisteren. Dat is wat we deze week doen. We nodigden twee slachtoffers van seksueel misbruik in de Kerk uit voor een gesprek. Bisschop Johan Bonny was meteen bereid hen te ontvangen. Drie uur lang werd er open en eerlijk gepraat over wonden die nooit helemaal genezen. Geen onderwerp werd uit de weg gegaan.
Het ging dus ook over een Kerk die decennialang de slachtoffers miskende.
Voor onze redacteur, die nochtans al jaren meedraait, was het een van haar moeilijkste opdrachten ooit. Hoe vat je jaren van pijn, verdriet en frustratie samen op een krantenpagina? Haast onbegonnen werk. Toch brengen we u deze week het verslag van die ontmoeting. De slachtoffers krijgen het woord, de bisschop luistert nederig. Al wie erover wil praten, was en is hier welkom. Ik ben er voor hen, benadrukt Johan Bonny. Dat is de juiste houding.
Erkenning maakt verwerking mogelijk
De Belgische Kerk heeft zich na vele jaren van nalatigheid stevig herpakt. Het schandaal-Vangheluwe was het keerpunt. Toen in 2010 bleek dat een bisschop zich had bezondigd aan seksueel misbruik, werd de Kerk bruusk wakker geschud.
De Belgische bisschoppen namen het heft in handen. Slachtoffers konden zich melden, hun verhaal werd eindelijk gehoord. De Kerk erkende haar verantwoordelijkheid. Tegemoetkomingen werden betaald, ook al waren de feiten vaak verjaard en de daders overleden. Geen enkel bedrag kan het onrecht herstellen, maar de erkenning maakte verwerking mogelijk.
Daarmee is de kous niet af. Deze schandvlek kan nooit worden uitgewist.
Dit is geen probleem dat we snel even kunnen regelen. We dragen het verleden collectief met ons mee als kerkgemeenschap. Laten we erover waken dat we de slachtoffers steeds weer de erkenning geven waarop ze recht hebben. Laat niemand ooit zeggen: Ah, het is allemaal zo lang geleden. Of, erger nog: Moeten we de Kerk nu echt zo door het slijk halen? Dat soort reacties is volstrekt ongepast. Daarvan moeten we ons met z’n allen bewust zijn.
Moedig en belangrijk
Marc De Bosscher en Emmanuel Henckens moesten die reacties nochtans vaak horen. Dat ze vandaag bereid zijn om in Kerk & Leven te getuigen, is tegelijk moedig en belangrijk. Moedig, omdat ze veel leed moesten overwinnen om dat punt te bereiken. Belangrijk, omdat hun lotgenoten zich kunnen optrekken aan hun getuigenis. Bovendien is hun getuigenis noodzakelijk om één ding diep in onze geesten en harten te printen: dit mogen we nooit meer laten gebeuren.
Aanstaande zaterdag (8 april, om 11 uur) is er in de basiliek van Koekelberg een erkenningsviering voor en met de slachtoffers, een initiatief van de Werkgroep Mensenrechten in de Kerk, samen met de bisschoppen. U bent daar hartelijk welkom.
Reacties
Om reacties te zien en te reageren op dit artikel moet je je eerst even aanmelden via het menu bovenaan. Tot gauw.