Een en ander verloopt niet zonder spanningen, op geopolitieke schaal noch in eigen land. Veel autochtonen zien tot hun grote frustratie hoe de tweede en de derde generatie inwijkelingen almaar meer hun rechten opeisen.
Maar ook de allochtone gemeenschap gaat onder twijfel en onzekerheid gebukt. Mede door de afwijzende reactie van de samenleving zijn de ‘nieuwe Belgen’ vaak geneigd zich te isoleren of zich op de eigen gemeenschap terug te plooien.
Kortom, de zoektocht naar een nieuw evenwicht verloopt van beide kanten moeizaam.
Het belang van meer verdraagzaamheid wordt met de dag crucialer als je weet dat al een kwart van de Belgische bevolking een migratieverleden heeft. Het komende decennium neemt dat uiteraard nog toe. Volgens mgr. Leon Lemmens, hulpbisschop van het aartsbisdom Mechelen-Brussel, beseffen we dat nauwelijks.
Ook in kerkelijke kringen wordt daarover onvoldoende gereflecteerd, zei Lemmens onlangs in Brussel op een studiedag over hoe godsdiensten en culturen elkaar kunnen veranderen. „We leven nog te veel in het ‘oude’ België, de werkelijkheid heeft ons achterhaald. Als christen worden we evenwel ertoe geroepen ons geloof in deze tijd en in deze cultuur gestalte te geven.
In plaats van zoals de Egyptenaren te klagen over de Hebreeën – ze worden te talrijk – moeten we naar de ander stappen en hem tonen dat we hem als medeburger aanvaarden.
Daartoe moeten we onze vooroordelen en angsten opzijzetten.
En dat is iets wat voor velen op zich al een bekering inhoudt. Pas dan worden we teken en werktuig voor de hele mensheid, zoals het Tweede Vaticaans Concilie ons opdraagt.”
Samenleven zonder elkaar te kennen
Volgens de Pools-Britse socioloog Zygmunt Bauman leven volken die voorheen door zeeën en continenten van elkaar waren gescheiden, nu samen zonder dat ze elkaar kennen. Het klinkt overtrokken, maar er schuilt veel waarheid in.
Toch maken we vorderingen, ondanks het brute geweld waarmee extremistische milities zoals Islamitische Staat ons trachten af te schrikken. Almaar meer islamitische geestelijken nemen publiekelijk standpunten in die tien jaar geleden nog ondenkbaar waren.
Zo riep Ahmed al-Tayeb, de grootimam van de prestigieuze al-Azhar-universiteit in Caïro, anderhalve week geleden op tot een hervorming van het religieuze onderwijs om foute interpretaties van de Koran en de overlevering tegen te gaan.
Ook bij ons kwam er na de aanslagen in Parijs binnen de islamitische wereld een beweging op gang die zich kritisch buigt over de plaats van de islam in de westerse samenleving.
Het is naïef te denken dat daarmee alle samenlevingsproblemen zijn opgelost, de weg is nog lang.
Toch zijn het tekenen die wijzen op een nieuw verhaal. Een verhaal van hoop, toenadering en ontmoeting. Als christen zijn we hoe dan geroepen dat verhaal mee tot een goed einde te brengen.
Reacties
Om reacties te zien en te reageren op dit artikel moet je je eerst even aanmelden via het menu bovenaan. Tot gauw.