Film 'The Letter'
Op vrijdag 20 september aanstaande vertoont de werkgroep Eco-Mens in de kerk van Sint-Pieter-en-Paul om 19.30u de film 'The Letter'.
Deze film, waarin paus Franciscus een prominente rol speelt, gaat over de kracht van de mensheid om de ecologische crisis te stoppen. De hoofdrolspelers zijn een inheemse leider uit de Amazone, een vluchteling en een student uit Senegal, een jonge Indiase activist en een Amerikaans wetenschapperskoppel die de vaak ongehoorde stemmen vertegenwoordigen in het wereldwijde gesprek over onze planeet. De film toont dat zij de paus ontmoeten en samen de hoop vinden dat ons gemeenschappelijke huis kan worden gered.
Op weg naar een ecologische kerk-gemeenschap
Vandaag is het moeilijk om een populairdere trend te vinden dan 'milieuvriendelijk' te zijn. Ecologie is ongetwijfeld een extreem breed begrip. Wat betekent het eigenlijk? Is een milieuvriendelijk persoon degene die plastic opgeeft, hernieuwbare energiebronnen gebruikt of vlees en producten van dierlijke oorsprong vermijdt? Politieke partijen, sociaal-economische organisaties, natuurverenigingen, scholieren en grootouders, ja de ganse samenleving roept om meer duurzaamheid en meer respect voor de natuur en zoekt een antwoord op de vraag wat ieder van ons kan doen om een 'groener' leven te leiden? In feite kun je op veel manieren milieuvriendelijk zijn. Ook de kerk is bezorgd om het welzijn van 'moeder aarde' en de mensen die haar bewonen: ons 'gemeenschappelijk huis'. 'Kerk en ecologie' is in het spotlicht gekomen na de publicatie in 2015 van de pauselijke encycliek 'Laudato Si' of 'Geprezen zijt Gij'. Hierin houdt de paus een pleidooi om te leven in harmonie met de natuur en het milieu, maar ook om bij te dragen aan een meer rechtvaardige, solidaire economie en een eerlijke verdeling van grondstoffen. Ecologie, gerechtigheid én vrede vormen één geheel. Een 'integrale ecologie' dus, die al deze aspecten in kaart brengt en aanpakt, is de sleutel naar een blijvende oplossing.
In 2005 hebben de Belgische bisschoppen 'Ecokerk' opgericht, dat deel uitmaakt van het Netwerk Rechtvaardigheid & Vrede. Ecokerk kreeg de opdracht om enerzijds een christelijke visie uit te werken rond ecologie en spiritualiteit, en anderzijds te zoeken naar wegen om deze visie in praktijk te brengen.
Binnen de Mechelse parochies is sinds 2016 een werkgroep samengesteld van geëngageerde en overtuigde mensen, die duurzaamheid, klimaat en ecologie waarderen: de werkgroep Eco-Mens. De voorbije acht jaar zijn een aantal initiatieven genomen om de ecologische waarden vanuit christelijk perspectief binnen onze gemeenschappen uit te dragen. Maar de werkgroep beperkt haar acties niet louter tot de gelovige gemeenschap. Neen, de werkgroep wil iedereen in onze stad bereiken, gelovigen, anders-gelovigen en niet gelovigen, hoog opgeleiden en arbeiders, rijk en arm, jong en oud. In het verleden zijn hiertoe verschillende initiatieven en acties ondernomen.
Een eerste initiatief was de vertoning van de film 'Demain'. Het is een Franse documentaire waarin initiatieven uit tien landen in kaart gebracht worden, om een antwoord te bieden aan de ecologische en sociale uitdagingen van de 21ste eeuw op vlak van landbouw, energie, economie, onderwijs en bestuur.
Sinds 2017 organiseert de werkgroep elke twee jaar een eco-quiz, om op speelse wijze de aandacht voor de problematiek onder ogen te brengen, in een competitief en avondvullend programma, zonder verliezers. Want iedereen gaat met een prijs, en vernieuwde kennis, huiswaarts.
In 2021 hebben de vormelingen in de tuin van het bisschopshuis een Laudato Si-boom gepland, die elk jaar opnieuw vruchten draagt.
In december 2022 vond er in de kathedraal een tentoonstelling plaats van kerststallen. Niet zomaar kerststallen, maar 37 verschillende exemplaren, groot en klein, alle gemaakt van gerecycleerd materiaal en afval.
En vorig jaar was er eveneens in de kathedraal een tentoonstelling rond water, waarbij het ecologisch en spiritueel aspect ervan in kaart werd gebracht in drie thema’s. Zo gingen we op zoek naar het 'water uit de rots'. In Exodus 17,6 lezen wij dat God tot Mozes zegt: “Ik zal je opwachten op de rots bij de Horeb. Als je op de rots slaat, zal er water uit stromen, zodat het volk te drinken heeft.” Wij gingen op zoek naar 'onze rots', met andere woorden de bronnen van ons drinkwater dat zomaar uit de kraan vloeit. Deze tentoonstelling is trouwens zo uitgewerkt, dat deze door scholen of verenigingen kan gebruikt worden als educatief hulpmiddel of aanvulling op het pedagogisch programma. 'Water en zondvloed' verwees naar de ark van Noach en tegelijkertijd naar waternood en watersnood wereldwijd. En het laatste thema belichtte het 'Matteüs-effect': “Want wie heeft, zal nog meer krijgen, en wel in overvloed. Maar wie niets heeft, hem zal zelfs het laatste worden ontnomen” (Matteüs 25, 29). Ons westers consumptiegedrag is nefast voor de medemens uit de derde wereld. Want alle producten, voedingswaren, kledij… die wij importeren brengen waternood in de productielanden.
Wat brengt de toekomst? De maand september is voor de Rooms-katholieke kerk de maand van de schepping. De scheppingsperiode loopt van 1 september tot 4 oktober. Op 1 september vieren christenen wereldwijd de 'Werelddag van gebed voor de zorg voor de Schepping', en de eerste zondag van de maand - dit jaar 3 september - is het Scheppingszondag. Op 4 oktober, sluiting van de scheppingsmaand, is het 'Werelddierendag' en tevens het feest van de heilige Franciscus van Assisi. In onze parochies zullen we dit jaar in de zondagsvieringen de thematiek van ecologie verbinden met de christelijke spiritualiteit en de sociale leer van de Kerk. Want ecologie staat altijd in relatie met de strijd tegen armoede en onrecht.
Misschien hebt u na het lezen van dit artikel zin gekregen om u effectief in te zetten voor de zorg voor onze samenleving en ons milieu. Dat kan door deel uit te maken van de werkgroep Eco-mens. U kan hiertoe steeds contact opnemen met pastoor Filip Hacour, of met Erwin Vansan, coördinator van de werkgroep Eco-Mens (filip.hacour@gmail.com; tel 015 21 62 78 of erwin.vansan@skynet.be)
ADH