H. Angela Merici, stichteres van de ursulinen: leer haar kennen

Angela Merici werd geboren in een adellijke Italiaanse familie, maar werd al op haar 10de wees. Terwijl ze leefde bij haar oom, trad ze toe tot de derde orde van Franciscus van Assisi, leken zonder wijding die leven volgens de Franciscaanse spiritualiteit en zich inzetten voor de kerk. 

Ze gaf catechese aan de kinderen van haar dorp. Later verhuisde ze naar Brescia (Italië) en nam steeds meer kinderen onder haar hoede, vooral meisjes. Het onderwijs breidde zich uit naar koken, naaien, wassen en ziekenverzorging. Angela was ervan overtuigd dat de inzet voor jonge en vaak arme meisjes ten goede zou komen aan gezinnen en de hele gemeenschap. Gelijkgezinde vrouwen sloten zich bij haar aan. 

In een visioen zou ze bevestiging vinden voor haar roeping die voor haar tijd toch wel bijzonder was. Ze zag daarin een ladder tussen hemel en aarde waarop meisjes klommen en weer afdaalden. Tijdens een bezoek aan Rome, verzocht paus Clemens VII haar om een orde te leiden die zich moest bezighouden met ziekenzorg. Ze sloeg het aanbod af omdat het niet haar roeping was.

In 1535 legden Merici en 28 andere vrouwen wel een gelofte van kuisheid af en wijdden ze zich aan God. Ze bleven bij hun families wonen, niet in een klooster, en zetten zich onverminderd in voor onderwijs aan meisjes. Dit was het begin van de nieuwe Orde van Sint-Ursula, onder bescherming van de H. Ursula van Keulen (4de eeuw). In de volgende jaren zou de orde definitief vorm en erkenning krijgen. 

Tijdens de Franse periode in onze streken werd de Orde van Sint-Ursula net als vele andere kloosterordes opgeheven. In de negentiende eeuw ontstonden nieuwe stichtingen in de vorm van congregaties. De Tildonkse dorpspastoor Joannes Lambertz en de Ursulinen van Tildonk ontwikkelden een nieuwe formule van gratis volksonderwijs gecombineerd met betalend kostschoolonderwijs. De formule had succes en uit de Tildonkse dynamiek ontstonden meer dan veertig andere kloosters en vele scholen in België en Nederland, later ook in Engeland, de VS, India en Indonesië.

In België zijn er ursulinenscholen in Bergen, Mechelen, Tildonk, Onze-Lieve-Vrouw-Waver, Lier, Londerzeel en Ternat. 

In glasramen, schilderijen en beelden kan je de H. Angela herkennen als abdis (religieus gewaad, rozenkrans…) vaak onderwijzend uit een open boek, soms omringd door meisjes. Uitzonderlijk wordt ze ook afgebeeld met een ladder omwille van het visioen waarin ze haar roeping bevestigd zag.

Het lichaam van de H. Angela ligt opgebaard in een glazen kist in een kerk in Brescia (Italië) die aan haar gewijd is, de Chiesa di Sant'Angela Merici (Google Maps). Daar zijn ook fresco's te zien met scènes uit haar leven.

Haar feestdag is op 27 januari. 

Vond je dit interessant? Deel dit artikel via Facebook of via e-mail.

Bronnen en meer weten

• Ursulinen wereldwijd (Engels - Frans)
• Angela Merici op Wikipedia
• Angela de Merici op Heiligen.net

Meer heilige vrouwen op Kerknet