De ignatiaanse grondhouding kan je samenvatten als: onderscheiden waar het op aankomt. Wat komt er op mij af? Wat leeft in mij? Wat is daarin de weg van God? Hoe kan ik groeien in leven en liefde? Wie zich die vragen geregeld stelt, zal een levenskunst ontwikkelen die tegen noodweer bestand is.
De ruim 60 meditaties in ‘Leven, een kunst’ verschenen eerder op Ignis, het webmagazine van Nederlandse en Vlaamse jezuïeten, dat inmiddels 10 jaar bestaat. In het voorwoord van hoofdredacteur Rick Timmermans leren we: Ignis is afgeleid van Ignatius, de Latijnse naam van Iñigo van Loyola (1491-1556). Het is ook het Latijnse woord voor ‘vuur’. Dat doet denken aan de uitspraak in het evangelie: ‘Vuur ben ik komen brengen op aarde, en hoe zou ik willen dat het al brandde!’ Het Engelse ‘ignition’ betekent dan weer ontsteking, starten, op gang brengen. Dat hopen we met Ignis te bereiken: ergens warm voor lopen, vurig zijn, energiek.
Als kapstok hanteren de meeste meditaties de periode van het jaar, een specifieke gebeurtenis of ontmoeting, gekoppeld aan een bijbelverhaal. Ook kerkelijke feesten komen aan bod, van Kerstmis over Pasen tot Pinksteren. Hieronder in voorpublicatie een meditatie van Wauthier de Mahieu, heel geschikt voor deze paastijd.
Hij toonde hun zijn wonden
De kwetsuren die mensen elkaar aandoen, dikwijls ongewild, vertrouwen zij best aan elkaar toe in een sfeer van vrede; niet als verwijt. Zo doet Jezus dat.
Dit lezen we in het evangelie van de eerste zondag na Pasen. Waarom dit gebaar? Waarom zo onmiddellijk zijn kwetsuren laten zien als aanzet voor dat eerste weerzien? Om te bewijzen dat Hij het was? Zijn plotse verschijning volstaat hiervoor. Er moet dus een diepere reden toe zijn. Deze spreekt uit de woorden zelf van Jezus en uit de context.
Onmiddellijk nadat Hij zijn wonden liet zien zegt Jezus andermaal: ‘Vrede zij u.’ En daarna heeft Hij het over vergeving. Jezus brengt hier dus heel duidelijk drie zaken samen: kwetsuren, vergeving en vrede.
De dagen die aan zijn dood voorafgingen is er inderdaad heel wat gebeurd waarover Jezus’ intiemste vrienden niet fier konden zijn. De sporen van dit verlaten worden door iedereen en aan zijn eigen lot worden overgelaten, droeg Jezus tot in zijn lichaam. Hij had die kunnen verbergen, om zijn leerlingen onprettige schuldgevoelens te besparen. Maar daarmee zou Hij aan de waarheid tekort doen.
Dit weerzien na al het gebeurde moest in waarheid geschieden, en de waarheid stond geschreven in die kwetsuren.
De kwetsuren die mensen elkaar aandoen, dikwijls ook ongewild, vertrouwen zij inderdaad best aan elkaar toe in een sfeer van vrede; niet als verwijt. Zo doet Jezus dat. Enkel dit maakt werkelijke vergeving mogelijk. Als je iemand zijn fouten vergeeft, zegt Jezus, dan zijn ze vergeven. En zo moet het ook zijn. Zo niet, dan blijft hij of zij ermee zitten, en zit jij er zelf ook in vast.
Alleen wanneer men vanuit de waarheid vertrekt, de waarheid van al wat gebeurd is, wordt met het vergeven het vertrouwen hersteld, en kan men terug op weg gaan met elkaar, ook al zal dit soms op een heel andere manier gebeuren.
Ruimer nog: het is pas wanneer je mag meemaken hoe iemand omgaat met de pijn die je hem of haar hebt aangedaan, dat je ontdekt wat jij voor diegene echt betekent. We begrijpen dan ook waarom Thomas, die dit niet had kunnen meemaken met de andere leerlingen, er zó op stond ook zelf Jezus’ barmhartige liefde op die manier te mogen ervaren.
Leven, een kunst, Rick Timmermans [red.], Berne Media / Ignis Webmagazine, 17,90 euro.