kerknet

Culturele droom

Cultiveren zonder ontworteling, laten groeien zonder de identiteit te verzwakken, bevorderen zonder binnen te vallen. Daar gaat het om. In het Amazonegebied leven meer dan 110 inheemse volken in een vrijwillig isolement, zo brengt de paus in herinnering. We zien ze niet als wilden. Zij zien zichzelf als laatste bewaarders van een schat die gedoemd is om te verdwijnen. De paus moedigt hen aan hun gebruiken en levensstijl te documenteren en door te geven, want ze bevatten wijze lessen voor westerse samenlevingen.

Kerkelijke droom

In het laatste hoofdstuk roept paus Franciscus uitdrukkelijk op tot verkondiging van het Evangelie. De bewoners van de Amazone hebben recht op de verkondiging van het Evangelie, vooral die eerste verkondiging: Het is de verkondiging van een God die ieder mens oneindig liefheeft en die liefde in Christus, die voor ons gekruisigd is en in ons leven is opgestaan, ten volle heeft gemanifesteerd. 

Verkondiging kan maar groeien in een dynamiek tussen de plaatselijke cultuur en de christelijke traditie, want de authentieke Traditie van de Kerk is geen statisch depot of een museumstuk, maar de wortel van een boom die groeit. Een stevig pleidooi voor inculturatie - ook in de liturgie - én met aandacht voor zowel het sociale als het spirituele. De sacramenten, zo stelt hij, zouden toegankelijk moeten zijn, vooral voor de armen. 

De pastorale zorg van de Kerk is precair in Amazonië, mede door het immens grote gebied met soms moeilijk toegankelijke plaatsen en een grote culturele diversiteit. Paus Franciscus roept op tot een specifiek en moedig antwoord van de Kerk. Daarbij wil hij een versterkte samenwerking aanmoedigen tussen priesters, leken en religieuzen in de regio, elk met hun eigenheid. Een regelmatige viering van de eucharistieviering door priesters moet worden gewaarborgd, vandaar ook de roep om in te zetten op priesterroepingen en het herbekijken van de priesteropleiding. Maar dat is niet voldoende en op zich een te eng doel.

Alleen door een actieve betrokkenheid van de leken kan de Kerk reageren op de uitdagingen in het Amazonegebied.

Paus Franciscus erkent ook uitdrukkelijk de grote rol die vrouwen in de gemeenschappen in het Amazonegebied opnemen. Tegelijkertijd waarschuwt hij voor het ‘klerikaliseren’ van de vrouw door de Kerk te verengen tot ambtelijke structuren. Hij moedigt wel aan om vrouwen uitdrukkelijk een belangrijke stem te geven in het beslissingsproces van gemeenschappen.

Het laatste hoofdstuk eindigt met het thema oecumenische en interreligieuze dialoog.

Hoe kunnen we niet bidden en samenwerken, zij aan zij, om de armen van het Amazonegebied te verdedigen? 

Querida Amazonía sluit af met een gebed tot de Moeder van het Amazonegebied. Moeder, kijk naar de armen van het Amazonegebied want hun huis wordt vernietigd door kleingeestige belangen... Raak de harten van de machtigen, want ook al voelen we dat het uur laat is, je roept ons op om te redden wat nog leeft.