Terug naar de Bijbel. Welk inzicht of idee blijft hangen?
Ten eerste de grote teneurwissel tussen het Oude en het Nieuwe Testament. In het eerste wordt vaak over God gesproken met negatief beladen termen zoals jaloersheid, woede, strenge wetten en straf. Het Nieuwe Testament daarentegen roept bij mij één woord op: hoop. Ik weet wel dat je de toenmalige schriftcultuur in rekening moet brengen en bijbelse teksten natuurlijk niet letterlijk mag lezen, maar het verschil valt toch erg op.
(Lees meer over het Oude versus Nieuwe Testament in 'Bijbel van A tot Z: Nieuwe Testament' en over de heftige taal in het Oude Testament in 'Bijbel van A tot Z: Toorn'.)
Wat me in het Nieuwe Testament treft, is dat Christus er zich vaak positioneert tegenover de strikte regels van de joodse gemeenschap van toen. Ik kan maar niet begrijpen dat uit zo’n figuur dan een Kerk voortkomt die heel erg staat op het naleven van vermeende regels zoals het celibaat.
Voor mij is dat het mysterie van de Kerk: hoe kan een instituut met onwrikbare dogma's en regels voortkomen uit het verhaal van Christus, dat in wezen mildheid uitdraagt?
Een andere gedachte die blijft hangen, is dat er in de christelijke vorming veel te weinig aandacht is voor de Bijbel. Ik vrees dat nog niet veel katholieken hun Bijbel al eens hebben doorgelezen. Ik kan het hun - en ook niet-katholieken - nochtans zeer aanbevelen.
Waarom raadt u het lezen van de Bijbel ook anderen aan?
Wat kun je van de wereld en de actualiteit begrijpen als je geen minimale notie hebt van religieuze verhalen? Niet veel, daarvan ben ik overtuigd. Heel wat conflicten, grote en minder grote, omvatten immers religieuze aspecten. Ik denk bovendien dat het lezen van de Bijbel aanzet tot mildheid. Of je nu christen, moslim, jood of vrijzinnig bent, je zal zien dat er veel meer gelijkenissen zijn dan verschillen. Dat vaststellen en zelfs ervaren door een boek als de Bijbel te lezen, is waardevol en an sich al een goede reden om het te lezen.
De Bijbel lezen zonder voorkennis, is misschien niet zo eenvoudig. Daarom vind ik het ook belangrijk dat er óver de Bijbel en het geloof gesproken wordt.
(Ontdek onze minicursus 'Kennismaken met de Bijbel' of het artikel 'Bijbel lezen, hoe begin ik eraan? 5 tips'.)
Is er aan de UGent plaats voor religie en levensbeschouwing?
We zijn een pluralistische universiteit, geen katholieke noch een vrijzinnige. Dus ja, er is plaats voor religie en levensbeschouwing bij ons. In openbare redes benadruk ik dat stelselmatig en ik zou willen dat het thema meer besproken wordt.
We zouden, bijvoorbeeld, een forum kunnen organiseren waar mensen van verschillende achtergronden vrijuit over hun levensbeschouwing kunnen vertellen.
Niet zozeer in een debatvorm waar je tegenstellingen opzoekt, maar wel informatief. Met als essentiële bedoeling te spreken én te luisteren, en elkaar te verrijken.