Er zit veel te veel stikstof in de grond en in de lucht, letterlijk, maar ook figuurlijk. Het politieke schouwspel van de laatste weken maakt niemand vrolijk. De manier waarop het stikstofakkoord werd bereikt, getuigde echt niet van stijl en staatsmanschap. Burgers krijgen steeds meer de indruk dat het vooral aankomt op profilering en sterke uitspraken, waarin het algemeen belang nauwelijks een rol speelt. Zelfs binnen partijen is het hommeles. Zuhal Demir (N-VA) zette partijgenoot Jan Jambon in zijn hemd. Demir combineert een bewonderenswaardige werkkracht met een onmiskenbaar talent om mensen op de kast te jagen en te polariseren. Haar groene bekommernis in het stikstofdebat contrasteert al evenzeer met haar blokkage van Europese dossiers in verband met schonere industrie.
Goed leven voor allen
Voeg daaraan toe: het schandaal rond de pensioenextraatjes van Kamervoorzitters en topambtenaren, de verlamde Vivaldi-regering die haast alle cruciale dossiers zoals belasting- en pensioenhervorming voor zich uit schuift, de dreigende malaise in onderwijs en zorg. Zo krijg je een perfecte cocktail die de burger nog verder wegdrijft van de politiek. Vooral in gesprekken met jongeren is een absolute desinteresse in het politieke bestel merkbaar. Dat is een gevaarlijke ontwikkeling. Zoals Aristoteles al wist, gaat politiek over de behoefte van de mens om in gemeenschap te leven.
Politiek handelen zoekt naar geluk als een goed leven voor alle leden van die gemeenschap. Dat veronderstelt idealen, ethiek en staatsmanschap. En die zijn vandaag met een vergrootglas te zoeken.
Boer en burger
De eclatante overwinning van de Boer Burger Beweging (BBB) in de provinciale verkiezingen bij onze noorderburen zegt veel over de onvrede van de burger. Vrijwel uit het niets haalde de partij van Caroline Van der Plas tot haar eigen verbazing monsterscores. Haar succes is gebaseerd op de onvrede met de heersende politieke klasse. Die kijkt volgens heel wat mensen neer op burgers die niet tot de intellectuele stadselite behoren. Van der Plas ontroert als ze spreekt over het overlijden van haar man Jan en over haar voorzichtige geloof in een hiernamaals. Uiteraard zullen zij en haar partij zich nog moeten bewijzen, maar het verkiezingsresultaat zegt veel over hoe kiezers op zoek zijn naar iemand van hen, iemand die hen begrijpt en rekening met hen houdt.
Spannend
Opmerkelijk: de BBB veegde extreemrechts van de kaart. Van der Plas laat zich niet in de rechtse hoek duwen. Het doet CD&V ongetwijfeld dromen van een heropstanding als partij die de onvrede van de burger kanaliseert en het dreigende overwicht van Vlaams Belang countert. Het lijkt erop dat Sammy Mahdi die gok wil wagen. Dat wordt spannend.
Stikstofwolk
De verzuring waarover men het vaak heeft, dreigt nu een ‘stikstof-isering’ te worden. Dat is niet verwonderlijk: we worden bestookt met doemscenario’s en negativiteit, we missen voorbeeldfiguren. Zo dreigen we te verzanden in zinloosheid. Onze mentale gezondheid lijdt er zwaar onder. In een dergelijk klimaat van immense uitdagingen hebben we gezond vertrouwen nodig. Een vertrouwen dat gebaseerd is op eerlijk zoeken naar waar we samen toekomst kunnen vinden voor deze en komende generaties. Een vertrouwen dat verlamming door angst of vervallen in onverschilligheid tegengaat.
Bondgenoten zoeken
Tijd dus voor een heus zuurstofakkoord over alle strekkingen en partijen heen. Welke rol kunnen christenen daarin spelen? Het is een cruciale vraag, want de bestaansreden van het Evangelie is net zuurstof geven aan mens en samenleving. Om bij het beeld te blijven: het Evangelie wil de stikstofwolk wegblazen door de zuurstofrijke Geest van God te laten waaien. Willen gelovigen die rol opnemen in plaats van zichzelf te verstikken en te denken dat de wereld geen boodschap aan hen heeft? Diezelfde stikstofwolk verhindert hen bovendien de wereld in te gaan. De Kerk lijdt nog al te zeer aan de angst dat de wereld stikstof is voor de zuiverheid van de leer.
Ze moet haar eigen missie als zuurstofbrenger heruitvinden in een inderdaad niet evidente omgeving. Zo kan ze zich engageren voor de polis.
Daarvoor bondgenoten zoeken is de essentiële missie van de Kerk en bij uitbreiding van alle religies vandaag.
