Tertio pakt van de week uit met dossier Seksualiteit en vrijheid. De schandalen rond seksueel misbruik door priesters nopen de katholieke Kerk tot een grondige bezinning. Daarin bespreekt redactrice Frederique Vanneuville het recente even stoutmoedige als constructieve essay van de Italiaanse benedictijn Michaeldavide Semeraro: La vérité vous rendra libres. Spiritualité et sexualité du prêtre (Salvator, Parijs, 154 blz.). De auteur ziet daarin een kans – en een absolute noodzaak – tot een werkelijke, diepgaande, permanente bekering, zowel op individueel als institutioneel niveau. Princiepsverklaringen en herstelbetalingen volstaan niet. Niet minder dan een authentiek verlangen naar doorleefde trouw aan het evangelie is volgens hem aan de orde. Enkele citaten.
Menselijke kwetsbaarheid
Welke aanpak is aangewezen bij misbruik? De priester in kwestie confronteren met zijn verantwoordelijkheid en hem uit het pastorale werkveld verwijderen is voor de auteur noodzakelijk, maar onvoldoende. Er moet komaf gemaakt worden met het idee van een ideale, respectabele gemeenschap die haar zuiverheid kan bewaren door de leprozen in haar midden te mijden en weg te sturen. Semeraro betoogt dat zo’n aanpak het probleem niet oplost, wel integendeel. Hij ziet in zulk onrealistisch zelfbeeld van de Kerk precies de oorzaak ervan.
Zowel de Kerk als haar priesters moeten hun menselijke kwetsbaarheid niet ontkennen noch mystificeren, want menselijk gesproken is dat gevaarlijk en in evangelisch opzicht onaanvaardbaar.
Het komt erop aan de eigen kwetsbaarheid onder ogen te zien en in nederigheid en wijsheid te aanvaarden. Anders riskeren seminaries kleine monsters voort te brengen, citeert de monnik de woorden van paus Franciscus tot de algemene oversten tijdens een audiëntie op 3 januari 2014.
Celibaat
Ook als het gaat om het affectieve leven van priesters heeft de Kerk volgens Semeraro dringend nodig aan een nieuwe adem. Hij stelt onomwonden dat het voor een grotere beschikbaarheid voor het dienstwerk niet volstaat ongehuwd te zijn.
Celibaat dat ervaren wordt als bron van frustratie, schuldgevoelens en ontmenselijking, zal geen generositeit voortbrengen.
Semeraro stelt geenszins dat een kuis leven onmogelijk of ondenkbaar is. Wel moeten volgens hem de redenen voor een dergelijke levenskeuze radicaal nieuw worden begrepen en voorgesteld, vertrekkend vanuit het evangelie en ver weg van interpretaties die zodanig sexofoob zijn dat ze seksueel geobsedeerd worden.