Vader, Zoon en Geest: wervelende dynamiek in eeuwenoud icoon | Kerknet
Overslaan en naar de inhoud gaan

Recent bezocht

Bekijk je recent bezochte microsites, auteurs en thema's
kerknet
  • Hulp
  • Startpagina portaal
  • Mijn parochie
  • Aanmelden of registreren
Menu
  • Startpagina
  • Kerk
  • Nieuws
  • Vieringen
  • Shop
  • Zoeken
Kerknet-redactie

Kerknet-redactie

  • Startpagina
  • Contacten
  • Formulieren
  • Zoeken
  • Meer
    • Formulieren
    • Zoeken
    • Nieuws Kerknet-academie Kerknet-shop Medewerkers Suggesties Microsite op Kerknet
      Starten op KerknetOndersteuning beheerders
      Privacy

Vader, Zoon en Geest: wervelende dynamiek in eeuwenoud icoon

Lieve Wouters

Lieve Wouters

icon-icon-artwork
Gepubliceerd op zaterdag 11 juni 2022 - 15:20
Afdrukken
Een week na Pinksteren volgt het Hoogfeest van de Heilige Drie-eenheid. De Russische monnik Andrej Roebljov gaf de betekenis raak weer in deze icoon.
Andrej Roebljov, de heilige Drie-eenheid © Wikicommons

Wat zien we?

De 3 centrale figuren hebben vleugels en lijken op engelen. Ze verwijzen naar een verhaal uit Genesis hoofdstuk 18, waar Abraham 3 geheimzinnige bezoekers ontvangt, die verder de HEER worden genoemd. De 3 zijn niet zomaar boodschappers van God.

Christus • De middelste figuur is de meest afgetekende. Hij draagt koninklijk blauw en rood van offerbloed. De gouden sjerp is de heerschappij die op zijn schouders rust. Dit is Christus. Met zijn vingers maakt hij het gekende teken van de twee naturen en de Drievuldigheid. Achterin zien we een boom, de eik van Mamre waarvan sprake in Genesis. Maar mogelijk ook de wortel van Isaï of het hout van het kruis.

Vader • Christus zit aan de rechterhand van zijn Vader. Dat is de man met de groene mantel. Achter hem doemt een berg op. De berg waar Mozes de 10 geboden ontving misschien. Of de bergachtige woestijn waar mensen zich terugtrekken om God te ontmoeten.

Geest • Rechts van Christus vinden we dan de figuur die staat voor de heilige Geest. Zijn mantel is haast doorschijnend. Achter hem staat een gebouw. De tempel van het nieuwe Jeruzalem, waar de Geest zal wonen?

tempel-boom-berg-roebljov.jpg

Tempel, boom en berg op de icoon van Roelbjov. © Wikicommons

Let op de details

De 3 figuren zitten aan een tafel, die met de beker wel heel sterk lijkt op de tafel van de eucharistie. Het kalf dat Abraham de 3 mannen voorzet, wordt dan het Lam van God.

Heb je ook gezien dat alle 3 figuren in hun linkerhand een staf dragen? Ze zijn reizigers, migranten, zo vertelt de Bijbel. De icoon wordt ook wel de Icoon van de gastvrijheid genoemd. God en vooral de Geest zit niet stil. Hij is geen statische werkelijkheid, maar is vol beweging en zet mensen in beweging. Laat ons de dynamiek van deze icoon eens verder bestuderen.

De voeten van de Vader en de Geest rusten op planken. Die herkennen we van een andere beroemde icoon: die van de verrijzenis, waar Christus op de deuren van de hel staat en van daaruit zielen met zich meetrekt naar de hemel. Roebljov laat ons met die verwijzing de aanwezigheid van de heilige Drie-eenheid zien tot in het graf.

voeten-roebljov.jpg

Voeten, icoon Roebljov.

Beweging

Van Roebljovs icoon gaat een wervelende beweging uit. De Vader kijkt naar de Zoon. Die kijk op zijn beurt naar de Geest, die aan de voeten weer raakt aan de Vader. De 3 figuren vormen op die manier een cirkel, symbool van volmaaktheid. In die cirkel kun je een driehoek passen, die uiteraard verwijst naar de Drievuldigheid.

Boven de Vader en Zoon buigen de berg en de boom zich naar links, naar het nieuwe Jeruzalem toe, de stad op de berg waar we eens samen met Hem zullen wonen. Is het Gods Geest die zo hard waait dat zelfs bergen in beweging komen?

Lees verder onder de afbeelding.

Bemerk de wervelende dynamiek die uitgaat van deze icoon van Roebljov, niet zonder reden de beroemdste icoon, daterend van rond 1410. © Wikicommons

Het grote verhaal van Vader, Zoon en Geest

Vergeet nu even die mysterieuze Drie in Eén. Waar het omgaat, is dat God van Genesis tot de Apokalyps met een dynamische kracht binnenkomt in het leven van mensen. Ook in ons leven hier en nu. Christus is het brandpunt in dit grote verhaal. In hem komen de lijnen samen en vertrekken ze weer met ongehoorde energie.

En zo kunnen we met Karl Barth zeggen:

  • God de Vader is de gans Andere die tegenover ons is.
    God de Zoon is het mensgeworden Woord die voor ons komt.
    God de Geest is Gods liefde en kracht die in ons is en in de wereld.

Misschien klinkt deze zondag het mooie welkomstwoord in de eucharistie, dat we danken aan Paulus, heel nieuw in de oren:

  • De genade van de Heer Jezus Christus,
    de liefde van God,
    en de gemeenschap van de Heilige Geest zij met u allen.

Bron: ArtWay.eu 

Gepubliceerd door

Kerknet-redactie

Meer

Liturgie en Catechese
Artistiek
Drie-eenheid
Roebljov

Deel dit artikel

Deel op Facebook
Deel op Twitter
Deel via e-mail

Lees meer

Kruisteken
readmore

In de naam van de Vader… Hoe maak ik het kruisteken?

icon-icon-artikel
De waarheid dat God liefde is. Dat is geen zaak van kennis alleen. Dat is een kwestie van doen, van leven recht vanuit het hart.
readmore

Bij het feest van Drie-Eenheid. God is te doen.

icon-icon-artikel
Paus Franciscus tijdens de algemene audiëntie van woensdag 29 maart 2023 © VaticanMedia
readmore

Paus: ‘Geloven is ontmoeting met Christus die het hart verandert’

icon-icon-blog

Recent bezocht

Bekijk je recent bezochte microsites, auteurs en thema's
© 2023 Kerk en Media vzw
Vacatures
Contact
Voorwaarden
YouTube
Twitter
Facebook