Mijn geliefde Syrië, wat blijft er nog van je over? Al 5 jaar lang roeren de huiveringwekkende beelden en verhalen van gevluchte Syriërs me tot tranen toe. Waarom blijf je het van zo dichtbij volgen?, vragen vrienden me soms bezorgd.
Op zoek naar hoop en verlichting klaarde mijn gemoed voor het eerst op toen ik in september 2012 de stem van pater Paolo Dall’Oglio sj hoorde bulderen in Leuven. Een vertrouwd geluid. Zijn discours bracht helderheid in de chaos en het geweld, maar meer nog was het zijn diepe bewogenheid die me voor hoopvolle maar ook voldongen feiten stelde.
De authentieke roeping van Paolo Dall'Oglio
Pater Paolo Dall’Oglio is een charismatische persoonlijkheid die weinig mensen onbewogen laat. Je kan het met zijn uitgesproken visie eens zijn of niet, maar zijn authenticiteit kun je niet ontkennen. Dat moet ook zijn superieur gevoeld hebben wanneer Paolo als jonge Italiaanse novice te kennen gaf zijn leven te willen geven voor het heil van de moslimgemeenschap.
Tijdens een retraite in de ruïnes van het verlaten klooster van Deir Mar Moussa Al-Habachi in de Syrische woestijn in 1982, ontdekte hij onverhoeds de plek die zijn missie vorm zou geven. Hij renoveerde en herstichtte het klooster en werd er abt van een gemengde oecumenische Syrisch katholieke gemeenschap met als missie: dialoog met de Islam. Pater Paolo en zijn gezellen wijdden hun leven aan het leren kennen en beminnen van de islam en de moslimgemeenschap, de oemma, die hen als christelijke minderheid in Syrië omringt.
Land uitgezet door Syrisch regime
Toen pater Paolo in 2011 radicaal partij koos voor het Syrische volk, werd hij niet veel later het land uitgezet door het Syrische regime. Hij nam zijn intrek in het tweede klooster van de gemeenschap in Irak, van waaruit hij geregeld naar het Westen trok om de Syrische zaak te bepleiten. Het is in die context dat ik hem in Leuven terug ontmoette tijdens een bewogen conferentie aan de universiteit.
Het Syrische conflict verscheurde Paolo. Hij deed er alles aan om het te stoppen.
Naast clandestiene bezoeken aan Syrië om te bemiddelen tussen verschillende groeperingen of om te onderhandelen over de vrijlating van gijzelaars, probeerde hij de internationale gemeenschap een geweten te schoppen door haar op haar verantwoordelijkheid te wijzen en jongeren aan te sporen zich voor de Syrische zaak te engageren.
In het boek La rage et la lumière. Un prêtre dans la Révolution Syrienne dat in 2013 verscheen, uitte hij de wens dat de mensheid met meer medeleven en solidariteit naar de angsten en de kwetsuren van de moslimgemeenschap zou kijken.
We zijn allen ingescheept op deze fragiele planeet. Elkaars lasten niet dragen, maakt het leven voor elkeen ondraaglijk. Paolo dall'Oglio
Wat ik leer van Paolo Dall'Oglio
Zo was het ook voor mij ondraaglijk geworden om niets te doen, om onbewogen te blijven, terwijl de bevolking van het land dat me in 2009 zo hartelijk ontving, door extreem lijden geteisterd werd. Net daar legde pater Paolo niet alleen bij mij, maar bij vele jongeren in Syrië en in het Westen de vinger op wonde. Hij daagde jongeren uit om de onverschilligheid ten opzichte van de ander naast zich neer te leggen, om alle angsten van zich af te schudden.
Neem je leven, je verlangen serieus. Laat je niet het zwijgen opleggen door het heersende discours, maar spreek en kom op voor je mening. Paolo Dall'Oglio
Baad niet in onverschilligheid, maar word ’s morgens wakker met het besef dat opkomen voor vrijheid en menselijk waardigheid voor allen de inspanning waard is. Hoewel pater Paolo soms hard van leer kan gaan als hij anderen, vaak het Westen en de Kerk, op hun verantwoordelijkheden wijst, is zijn visie altijd op verzoening gericht.
Voor pater Paolo is Syrië een uiterste symbolische plek. De strijd die in het land gestreden wordt en die het Syrische volk zo zwaar treft, gaat over kwesties die ons allen wereldwijd aanbelangen. Het gaat over onze relaties onderling, tussen Joden, christenen en moslims. Staan we als broeders naast elkaar, geven we om elkaars lot, of kiezen we voor onverschilligheid, afwezigheid en berusting?
Pater Paolo is radicaal in zijn keuzes en in zijn engagement. Meermaals gaf hij aan zijn leven te willen geven voor het lot van de moslimgemeenschap, maar ook voor de vrijheid en de waardigheid van het Syrische volk. De wereld heeft nood aan waarheid en aan waarachtige getuigen die bereid zijn een offer te brengen, volgens Paolo, want zij stellen onze maatschappij voor voldongen keuzes, voor keuzes die we koste wat het kost willen maken.
Dall'Oglio vertaald
De laatste maanden boog ik me samen met mijn goede vriend Marc Colpaert over de vertaling van boek Amoureux de l’Islam, croyant en Jésus dat Paolo Dall’Oglio samen met Églantine Gabaix-Hialé schreef. Het boek is een weergave van het prachtige, uitdagende en veelomvattende gedachtegoed van Paolo. Met tranen in de ogen lees ik dat hij zich afvraagt hoeveel mannen en vrouwen van dialoog - christenen en moslims - nog uitgesloten, vervolgd en misschien vermoord moeten worden, vooraleer we erin zullen slagen om samen te leven met elkaar, vooraleer we elkaar geen geweld meer zullen aandoen.
Samen met anderen blijf ik de hoop koesteren dat Paolo’s leven gespaard mag blijven.
2,5 jaar geleden immers keerde pater Paolo niet terug van een clandestien bezoek uit Syrië waar hij onder meer met de emir van het toen nog onbekende ISIS ging onderhandelen. Pater Paolo’s onverwoestbare geloof en hoop in de andere had hem ongetwijfeld de moed gegeven die stappen te zetten. Want, besluit Paolo in zijn boek, we zullen de ander ontmoeten, op wie we durfden te hopen.
Foto: Marie Peltier
Reacties
Om reacties te zien en te reageren op dit artikel moet je je eerst even aanmelden via het menu bovenaan. Tot gauw.