Woensdag 23 november
Na de gietende regen en koude wind van gisteren, baadde Rome vandaag alweer onder een stralende herfstzon; eerder lente zelfs. Wat is dat dan toch een formidabel mooie stad waar je nooit op uitgekeken kan geraken! Maar ook vandaag zit de agenda opnieuw overvol met ontmoetingen en overleg met Vaticaanse verantwoordelijken.
Eerst vierden de Belgische bisschoppen de eucharistie. Deze keer in de Santa Maria Maggiore. Ook deze wondermooie kerk is een van de vier Basilica Maior en een van de zeven pelgrimskerken van Rome. En de enige van de vier pauselijke basilieken in Rome waarvan het antieke bouwwerk eigenlijk intact bewaard is gebleven. Haar geschiedenis gaat terug tot het Concilie van Efeze (431).
Bisschop Johan Bonny: 'In het jaar 431 ging het Concilie van Efese door. De hoofdvraag ging over Jezus Christus. Wie is Hij toch? Geheel van God en geheel van ons, geheel goddelijk en geheel menselijk. Hoe kan dat zijn? Hoe krijgen wij dat gezegd?
Het is de kernvraag die ons nog steeds beweegt: wie is Jezus, en hoe kunnen wij Hem verkondigen?
Omdat Jezus Christus geheel goddelijk is, besloot het Concilie, dat wij Maria niet enkel ‘Christotokos’ of ‘moeder van Christus’ noemen, maar zelfs ‘Theotokos’ of ‘moeder van God’. Om deze geloofsuitspraak te vieren en in steen te bevestigen, liet paus Sixtus op deze plek meteen een grootse basiliek bouwen, toegewijd aan Maria. Later werd in deze basiliek de icoon geplaatst waaronder wij nu eucharistie vieren, de icoon van Maria ‘Salus populi romani’. Het is een icoon uit de 7e-9e eeuw. Hier kwamen gelovigen en pelgrims uit alle tijden bidden tot Maria. In bijzonder moeilijke tijden droegen ze deze icoon van Maria in processie door de stad: in tijden van oorlog, pest of natuurrampen. Alle pausen kwamen hier bidden tot Maria. Hier komt paus Franciscus bidden, voor en na elke reis die hij onderneemt. Hier kwam hij bidden in 2020 om bevrijding van het Corona-virus. Vanmorgen staan wij hier om te bidden, als pelgrims. Op voorspraak van Maria bidden wij voor onze bisdommen in België, voor onze zending als bisschoppen, voor ons priesters, diakens en pastorale medewerkers.'
De vicevoorzitter van de Belgische bisschoppenconferentie ging vandaag de viering voor in de beroemde zijkapel van de basiliek. Beroemd omwille van de wondermooie icoon van Maria Salus Populi Romani, daterend van minstens duizend jaar en misschien nog langer geleden. De icoon waar ontelbaar veel pelgrims van over de hele wereld al hebben gebeden; niet het minst de inwoners van Rome zelf. In goede en kwade dagen.
Beroemd ook omdat jaarlijks de pausen hier voorgaan in de eucharistieviering op het hoogfeest van Maria Tenhemelopneming. In het bijzonder de huidige paus heeft een speciale band met deze basilica. Daags na zijn verkiezing op 13 maart 2013 bracht Franciscus een bezoek aan deze basiliek om Maria te bedanken. Ook na elke buitenlandse reis bezoekt hij het Maria-altaar en legt er een ruiker bloemen neer.
Monseigneur Bonny wees er in zijn homilie op hoe Maria, zo centraal in deze basilica, christenen drie dingen kan leren: Fiat, Stabat en Magnificat.
'Fiat: 'Laat mij geschieden overeenkomstig uw woord'. Maria leert ons 'ja' te zeggen tegen God, tegen de vragen die hij ons stelt en tegen de zending die hij ons toevertrouwt. Ondanks onze gebrekkige menselijke capaciteiten.
Zij nodigt ons uit het 'ja' van onze roeping en wijding niet alleen te herhalen, maar vooral te verdiepen.
Stabat: zoals zij onder het kruis van Jezus stond, leert Maria ons te staan aan de voeten van het kruis. Zeker aan de voeten van ons eigen kruis - ieder van ons heeft zijn eigen kruis te dragen. Maar bovenal aan de voeten van het kruis van Christus: waar Christus verkeerd begrepen en verworpen wordt, waar de mensheid haar Verlosser verwerpt, waar de Kerk haar Stichter niet waarmaakt.
Magnificat: zoals zij haar lofzang zingt, leert Maria ons God te bezingen, de lof van God te zingen. Hij, de Eeuwige, die trouw blijft aan zijn volk en aan zijn beloften, die ons verwelkomt in zijn Koninkrijk, een Koninkrijk aan de overzijde van de wereld. Paus Franciscus spreekt graag over vreugde: ‘De vreugde van het Evangelie’, ‘De vreugde van de liefde’ en ‘Laudato sì’! Moge de Maagd Maria ons bewaren in de vreugde van Gods kinderen!'