Soms is het ontmoedigend: zoveel dingen zijn ooit zorgvuldig en met de beste bedoelingen geformuleerd en vormgegeven, maar na verloop van tijd stuiten ze toch vaak op onbegrip. Daaraan moest ik denken tijdens de eerste communieviering van onze kleinzoon.
Het was een hartelijke viering, met een voorganger die in een wondermooie dialoog met de kinderen ging. Toen uiteindelijk elk kind apart de hostie kreeg, zagen we onze kleinzoon ernstig de zijne oppeuzelen. Hij hield de hostie met twee handjes vast en nam er heel aandachtig kleine hapjes van, in het volle besef van het plechtige moment.
Naast me hoorde ik twee andere grootouders half lachend fluisteren: ‘Mag dat wel? Op de hostie mag je toch niet bijten!’
Ik herinner het me ook nog levendig: hoe onze voorbereidingsmomenten op de eerste communie destijds vooral gingen over wat je allemaal niet mocht doen. Je mocht niet op de hostie bijten, want het was het lichaam van Christus. Bij veel kinderen sloeg daarmee de fantasie op hol en de meer gevoelige zieltjes wisten vaak niet of ze die communie nog wel wilden…
We mochten ook vooral de hostie niet met onze vingers aanraken, laat staan hem op de grond laten vallen. Daartoe moesten we met onze handen een soort ‘bedje’ maken onder het laken op de communiebank, waarvoor we geknield zaten. Als de hostie dan toch zou vallen terwijl de priester die op onze uitgestoken tongetjes legde, zou hij netjes op dat bedje vallen en kon alleen de priester hem weer oprapen.
Mensen die dit alles ooit leerden en in hun verdere leven de band met de kerk kwijtraakten, hebben gemist dat we er nu heel anders mee omgaan. Dan komt er van alles boven bij de eerste communie van hun kleinkinderen.
Theologische spitsvondigheden over de transsubstantiatie zijn aan de meeste gelovigen van nu niet echt besteed.
Misschien is de eerste communievoorbereiding eigenlijk nuttig voor de hele familie, inclusief ouders en grootouders. Allemaal mogen we opnieuw even stilstaan bij wat het betekent om op weg te gaan met Jezus in je hart. Onze kleinzoon en zijn vriendjes doen het ons alvast met overgave voor.
