Geliefde broers en zussen goedendag!
Vandaag zal ik samen met jullie stil staan bij de apostolische reis die ik de voorbije dagen naar Panama maakte. Ik nodig jullie uit om samen met mij de Heer dank te zeggen voor de genade die Hij geschonken heeft aan de Kerk en het volk van dat geliefde land. Ik dank de president van Panama en de andere gezagsdragers, de bisschoppen en alle vrijwilligers – en het waren er vele – voor hun warme en familiale onthaal. Dat hebben we ook opgemerkt bij de mensen die overal met groot geloof en enthousiasme toestroomden. Wat mij zeer getroffen heeft, was het feit dat de mensen hun kindjes omhoog staken. Wanneer de pausmobiel voorbijkwam, gebeurde dat als wilden ze zeggen: Ziehier mijn trots, ziehier mijn toekomst! En ze toonden de kindjes. Ze waren met velen. De vaders en moeders trots over hun kind. Ik dacht: wat een waardigheid spreekt uit dit gebaar, zo sprekend tijdens de demografische winter die we in Europa beleven.
De trots van het gezin zijn de kinderen. De zekerheid voor de toekomst dat zijn de kinderen. Zonder kinderen is de demografische winter hard!
Een feest
De reden voor deze reis waren de Wereldjongerendagen (WJD). Naast de ontmoetingen met de jongeren waren er de ontmoetingen met de realiteit van dat land: de gezagsdragers, de bisschoppen, de jonge gevangenen, de godgewijde personen en een gezinsvervangend tehuis. Alles werd als het ware besmet en vermengd door de blije aanwezigheid van de jongeren. Een feest voor hen, een feest voor Panama en ook voor geheel Centraal-Amerika, getekend door veel drama’s en, snakkend naar hoop en vrede en ook gerechtigheid.
Een profetisch en tegendraads teken
De WJD werden voorafgegaan door de ontmoeting van de jongeren van de inheemse en van afro-Amerikaanse oorsprong. Een mooi gebaar. Vijf dagen van ontmoeting van inlandse en van jongeren van Afrikaanse afkomst. Ze zijn met velen in dat gebied. Zij vormden de toegang tot de Wereldjongerendagen. Het was een belangrijk initiatief dat het veelvormige gelaat van de Kerk in Latijns-Amerika heeft getoond. Daarna, na de aankomst van groepen uit heel de wereld, was er de grote symfonie vormen en talen, kenmerkend door dit gebeuren. De parade van al de vlaggen, bewogen door jongeren, verheugd om de ontmoeting, is een profetisch teken, een tegendraads teken ten aanzien van de hedendaagse trieste neiging tot strijdend nationalisme dat muren bouwt en zich afsluit van het universele, van de ontmoeting der volkeren.
Het is een teken dat jonge christenen in de wereld gist van vrede zijn.
Maria
Deze WJD heeft een sterk Mariale inslag gehad. Het thema waren immers de woorden van Maria tot de engel: Zie de dienstmaagd des Heren; mij geschiede naar uw woord (Lc 1,38). Het was een sterk gebeuren wanneer die woorden werden uitgesproken door de jongeren van de vijf continenten en vooral de uitwerking ervan op hun gezichten.
Zolang er nieuw generaties zullen zijn, in staat om tot God te zeggen: Hier ben ik, zolang zal de wereld toekomst hebben.
Kruisweg
Vast onderdeel van de WJD is de Via Crucis. Samen met Maria Jezus volgen die zijn kruis draagt, dat is de school van het christelijk leven. Daar leert men de geduldige, stilzwijgende, concrete liefde.
Ik doe hier een bekentenis: ik doe graag de Via Crucis omdat het met Maria Jezus achterna gaan is. Daarom draag ik, om het op gelijk welk ogenblik te kunnen doen, een zakkruisweg bij me.
Een geschenk van een zeer apostolische persoon in Buenos Aires. Wanneer ik tijd heb, neem ik die Via Crucis en doe hem. Doen jullie dat ook. De Via Crucis met Maria Jezus tijdens de kruisweg volgen wanneer Hij voor ons zijn leven heeft gegeven, voor onze verlossing.
In de Via Crucis leert men de geduldige, stilzwijgende en concrete liefde.
In Panama hebben de jongeren samen met Jezus en Maria het gewicht gedragen van de situatie waarin vele broers en zussen lijden in Centraal-Amerika en in de hele wereld. Daaronder zijn veel jongeren slachtoffers van verschillende vormen van slavernij en armoede. In die zin waren ook erg betekenisvol de viering van de boeteliturgie in een heropvoedingshuis voor minderjarigen en het bezoek aan het gezinsvervangende tehuis Barmhartige Samaritaan waar mensen verblijven die lijden aan hiv en aids.
Wake en eucharistieviering
Hoogtepunt van WJD en van de reis zijn geweest: de wake en de eucharistieviering met de jongeren. Deze wake gebeurde in open veld, daar hebben die jongeren ook de nacht doorgebracht en om 8 uur in de morgen deelgenomen aan de eucharistieviering. Tijdens de wake werd de dialoog hernieuwd met alle jongens en meisjes, enthousiast, maar ook bekwaam tot diepe stilte en luisteren. Het ging van enthousiasme, naar luisteren en bidden in stilte. Aan hen heb ik Maria voorgesteld als diegene die in haar kleinheid, meer dan enig ander invloed gehad heeft in de geschiedenis van de wereld. We hebben dat genoemd de beïnvloeder (influencer) van God. In haar fiat weerspiegelden zich mooie en sterke getuigenissen van enkele jongeren. Zondagmorgen tijdens de grote slotviering van de eucharistie, heeft de verrezen Christus, met de kracht van de Heilige Geest, opnieuw tot de jongeren van heel de wereld gesproken en hen opgeroepen het Evangelie te beleven in het heden.
Want jongeren zijn niet het ‘morgen’. Neen, ze zijn het ‘heden’ voor ‘morgen’. Ze zijn niet ‘het intussen’, maar ze zijn het heden, het nu, van de Kerk en van de wereld.
Ik heb ook een beroep gedaan op de verantwoordelijkheid van de volwassenen zodat de nieuwe generaties geen tekort zouden hebben aan onderwijs, werk, gemeenschap en gezin. Want dat is de sleutel op dit ogenblik in de wereld, omdat deze dingen ontbreken. Onderwijs dat wil zeggen opvoeding. Werk, zoveel jongeren hebben er geen. Gemeenschap: ze voelen zich opgenomen in gezin en samenleving.
Heilige Oscar Romero
De ontmoeting met alle bisschoppen van Centraal-Amerika is voor mij een moment van bijzondere troost geweest. Samen hebben we ons laten onderrichten door het getuigenis van de heilige bisschop Oscar Romero, om steeds beter te leren: sentire cum Ecclesia – dat was zijn bisschopsspreuk – en dat in de nabijheid van jongeren, armen, priesters en van het heilige volk van God.
Altaarwijding
Een sterke symbolische betekenis had de wijding van het altaar in de gerestaureerde kathedraal van Santa Maria La Antigua, in Panama. De kathedraal was zeven jaar lang gesloten voor restauratie. Het is een teken van herwonnen schoonheid, tot eer van God en voor het geloof en het feest van zijn volk. Het chrisma dat het altaar wijdt, is hetzelfde als dat wat de dopelingen, vormelingen, de priesters en de bisschoppen zalft. Moge het gezin van de Kerk in Panama en in heel de wereld, van de Heilige Geest steeds nieuwe vruchtbaarheid ontvangen zodat de pelgrimstocht van de jonge leerling-missionarissen van Jezus Christus op aarde verder gaat en zich verspreidt.
Vertaling uit het Italiaans: Marcel De Pauw msc
