Nog in dit Jaar van de Barmhartigheid kan de Heilige Stoel een flinke stap voorwaarts zetten in de relatie met China, al blijft de situatie complex.
Nog voor het eind van deze maand vindt een ontmoeting plaats van een Chinese delegatie en de Heilige Stoel. Belangrijkste gespreksonderwerp is de benoeming en erkenning van bisschoppen voor de naar schatting 10 miljoen Chinese katholieken. Sinds de communistische machtsovername heeft China getracht om de rooms-katholieke Kerk onder controle te krijgen. Aanvankelijk gebeurde dat met de arrestatie van priesters en bisschoppen en later door het streven naar een staatskerk onder controle van de overheid, al werd dat nooit echt een succes. Pas in 1982 werd de godsdienstvrijheid, op zijn minst op papier, hersteld. In 2007 pleitte paus Benedictus XVI in een opmerkelijke brief voor verzoening met de door de Chinese overheid erkende Patriottische Vereniging.Vandaag zijn de relaties tussen de Volksrepubliek China (VRC) en de Heilige Stoel positiever en hoopvoller dan zij ooit waren sinds de communistische regering de betrekkingen met de Heilige Stoel in 1951 verbrak, zegt scheutist en Chinakenner Jeroom Heyndrickx.
Bisschopsbenoemingen
De bisschopsbenoemingen vormen volgens Heyndrickx al 65 jaar een twistappel. Ondanks de communistische machtsovername bleef Rome de afgelopen 60 jaar gewoon bisschoppen in China benoemen, al werden hun namen vaak niet officieel bekendgemaakt en moesten zijn hun taken vaak ondergronds uitoefenen. Maar tegelijk benoemde ook de door de overheid gecontroleerde Patriottische Vereniging bisschoppen. Tegelijk is een aanzienlijk deel van de bisschoppen zowel door het Vaticaan als Peking erkend. Nog volgens Heyndrickx heeft Pietro Parolin, de huidige staatssecretaris kardinaal, al in 2009 een ontwerpakkoord voorgesteld voor de benoeming van de bisschoppen. Maar dat werd nooit ondertekend als gevolg van de complexiteit van de problemen en de verschillende standpunten op dat ogenblik.
Er is slechts één katholieke Kerk, intern verdeeld in twee gemeenschappen, die beide openlijk hun eenheid met de universele Kerk en met de paus belijden. Jeroom Heyndrickx.
Fase van dialoog en toenadering
Op het komende overleg wordt wellicht een regeling voorgesteld waarbij zowel Peking als Rome elkaar tegemoet komt en de wederzijdse bezorgdheden ernstig neemt. Een ontwerp voor de regeling zou volgens insiders voorstellen dat de bisschoppen voortaan door de plaatselijke priesters worden verkozen. Paus Franciscus zou hen dan formeel benoemen en het recht krijgen om bepaalde kandidaten te weren, al zou hij die weigering moeten motiveren bij de Chinese machthebbers.
Katholieken in Hongkong hebben zich openlijk oneens verklaard met de dialoog. Dit kan een negatieve invloed hebben. Jeroom Heyndrickx.
Twee vragende partijen
Verwacht wordt dat de Heilige Stoel al op heel korte termijn minstens vier bisschoppen, die zonder de toestemming van de paus werden aangesteld, alsnog zal erkennen. Bij nieuwe benoemingen zou gestreefd worden naar een consensus tussen beide partijen. De timing voor zo’n akkoord is ideaal. Nooit eerder waren de banden tussen het Vaticaan en Peking zo goed. In minstens 30 van de 100 Chinese bisdommen moet bovendien een nieuwe bisschop benoemd worden. Bijkomend worden er 30 bisdommen geleid door een bisschop die de leeftijd van 75 jaar heeft bereikt. En dat is zoals bekend het moment waarop bisschoppen op emeritaat gaan. Jeroom Heyndrickx blijft voorzichtig, omdat de situatie heel complex is: Het veelbelovende aspect in de Chinees-Vaticaanse dialoog is dat beide partijen de noodzaak en het voordeel inzien om de dialoog te doen slagen. Rome wil de situatie van de katholieken in China dringend normaliseren en de Volksrepubliek China moet haar internationaal imago over mensenrechten en godsdienstvrijheid oppoetsen. Verbeterde betrekkingen met het Vaticaan kunnen helpen.
Reacties
Om reacties te zien en te reageren op dit artikel moet je je eerst even aanmelden via het menu bovenaan. Tot gauw.