Vandaag, op de eerste zondag van de advent, start op initiatief van de Duitse Bisschoppenconferentie (DBK) en het Zentralkomitee der deutschen Katholiken (ZdK) de Synodale Weg, het twee jaar durende synodale proces. Daarbij gaan de Duitse bisschoppen in dialoog met de leken over de belangrijkste uitdagingen waarmee de katholieke Kerk in Duitsland wordt geconfronteerd. Het uiteindelijke doel is kerkvernieuwing. Rome kijkt voorzichtig positief, maar ook met een zeker wantrouwen naar het experiment. Kardinaal Robert Sarah, de prefect van Congregatie voor de Goddelijke Eeredienst en de Discipline van de Sacramenten, onderstreepte onlangs nog dat de Duitsers er niet moeten van dromen op deze synodale bijeenkomst besluiten te kunnen nemen die strijdig zijn tegen de kerkelijke leer. Dat is vooral een waarschuwing voor de pleitbezorgers van verregaande resoluties over de kerkelijke inzegening van relaties van homoseksuele paren, het diaconaat voor vrouwen en de viri probati (gehuwde mannen met een beproefde levensstaat die tot priester kunnen worden gewijd) en de groep die droomt van de afschaffing van het verplichte priestercelibaat. Onder druk van het Vaticaan werd bepaald dat de besluiten over morele en kerkelijke kwesties niet bindend zijn.
Paus Franciscus riep de Duitsers op om het belang van evangelisatie tijdens het synodale proces niet te vergeten.
De Duitse bisschoppen hopen dat de Synodale Weg een nieuwe impuls kan geven aan de evangelisatie en kan bijdragen tot levendige kerkgemeenschappen. De denkoefening over de Kerk van de toekomst moet ook helpen om de gevolgen van het seksuele misbruik te verwerken. De beweging Maria 2.0, die het nieuws haalde met haar kerkstaking en die eist dat vrouwen meer zeggenschap en verantwoordelijkheid krijgen in de Kerk, neemt aan de denkoefening niet deel. Thomas Sternberg, voorzitter van het ZdK, benadrukt dat het belang van de Synodale Weg zich uitstrekt tot buiten Duitsland en ook van belang is voor de kerkgemeenschappen elders in Europa en de wereldkerk.
Volgens de Duitse bisschoppen zit de crisis door het misbruikschandaal zo diep dat hervormingen niet langer mogen uitblijven.
Met een eucharistieviering en het aansteken van synodale kaarsen wordt vandaag in de Frauenkirche, de Onze-Lieve-Vrouwekathedraal van München, waar kardinaal Reinhard Marx aartsbisschop is. Dat is geen toeval. De voormalige COMECE-voorzitter, die ook raadgever is van de paus, plaatste zich met zijn volle gewicht achter het initiatief omdat hij ervan overtuigd is dat kerkleiders en leken de handen in elkaar moeten slaan om de Duitse katholieke Kerk een nieuwe dynamiek te bezorgen. Net als elders werd de Duitse Kerk knock-out geslagen door de opeenvolging van misbruikschandalen. Maar het behoort niet tot de Duitse volksziel om in de touwen te gaan hangen, stelde kardinaal Marx.
De start van de Synodale Weg maakt duidelijk dat het tijd is dat de Duitse katholieke Kerk zich voorbereidt op de toekomst, als ze relevant en een kracht in de samenleving en het leven van gelovigen wil blijven.