De franciscaan Paolo Benanti was de voorbije maanden telkens op de achtergrond aanwezig tijdens de ontmoetingen van paus Franciscus met Darío Gil, vice-voorzitter van IBM Global, en Brad Smith, vice-voorzitter van Microsoft. Dat mag allerminst verbazen, want de monnik wordt beschouwd als een van de belangrijkste Europese specialisten op het vlak van ethische kwesties die verband houden met kunstmatige intelligentie (AI). In zijn boek ‘Homo Faber’ probeert Paolo Benanti een filosofisch en theologisch begrip van het technologische fenomeen te verschaffen door tegelijkertijd licht te werpen op de ethische dimensies die ermee verbonden zijn. Inmiddels is de franciscaan een van de belangrijkste raadgevers van paus Franciscus op het vlak van kunstmatige intelligentie en technologische ethiek en in het bijzonder over de toekomstige impact van artificiële intelligentie (ndr. de mogelijkheid van een machine om mensachtige vaardigheden te vertonen) op ons leven.
‘Theologie moet innovatie helpen begeleiden in de richting van een authentieke menselijke ontwikkeling die mensen geen schade berokkent en geen sterke mondiale onevenwichtigheden creëert’. Paolo Benanti
De franciscaan is ervan overtuigd dat kerk en theologie iets te zeggen hebben over de ethische aspecten van kunstmatige intelligentie. Lachend bemerkt hij dat de woorden theologie en technologie overigens qua klank sterk op elkaar lijken. Tussen beiden lijkt een wereld van verschil te liggen, maar volgens de franciscaan is die kloof veel minder groot dan wij wel denken. Want er liggen belangrijke uitdagingen voor ons voor op het vlak van een ethisch verantwoord gebruik van AI (denken wij bijvoorbeeld aan killer robots die op het slagveld zelfstandig, zonder menselijke tussenkomst gaan bepalen welke doelen zij kiezen) en ook om die positieve kanten van kunstmatige intelligentie aan een zo groot mogelijk aantal mensen ten goede te laten komen. ‘‘AI is een zeer krachtige technologie die de menselijke besluitvorming kan vervangen. Materies die het geweten, vrijheid en verantwoordelijkheid betreffen, hebben ook te maken met de essentie van ons mens-zijn. En dat is toch ook juist de essentie van theologie.’
‘Als machines voor ons gaan beslissen, moeten zij dan gaan beslissen zoals een goed mens dat zou doen, of moet zij de beste oplossing kiezen om de resultaten te optimaliseren? Dit zijn de vragen die wij als theoloog onszelf moeten stellen.’ Volgens Benanti moeten wij ons durven afvragen of wij echt willen dat AI de fundamenten van de vrede en onze menselijke waardigheid ondermijnt: ‘Zou het niet beter zijn om te kiezen voor een kunstmatige intelligentie die nuttig blijkt bij het beheersen van complexiteit in ieders voordeel; die helpt bij het optimaliseren van het beheer van hulpbronnen; die kostbare voordelen oplevert op het gebied van de geneeskunde en de gezondheidszorg, en bij de uitvoering van taken die voor mensen te moeilijk of te gevaarlijk zijn om uit te voeren?’
Bron: Vida Nueva
