Op een eenzame, in de steppe roepende priester na is kritiek vanwege orthodoxe geestelijken op de Russische invasie vrijwel een onbegonnen zaak. Dat kon ook Ioann Kurmoyarov, een orthodoxe priester uit Sint-Petersburg, die met zijn oproepen voor vrede het bewind trotseerde en sinds 7 juni in de Kresty-gevangenis in Sint-Petersburg opgesloten zit, ervaren. Kurmoyarov vloog de nor in op beschuldiging van het bewust verspreiden van valse informatie. De priester had in een videoboodschap betoogd dat diegenen die deze agressie op de bevolking van Oekraïne hebben losgelaten niet in de hemel zullen komen. In maart had zijn confrater Ioann Burdin van het bisdom Kostroma van het patriarchaat van Moskou al een boete van een gemiddeld maandloon gekregen omdat hij had gepreekt over het gebod Gij zult niet doden. In april kreeg diaken Sergey Shcherbyuk een gelijkaardige straf, louter omdat hij in gesprekken met enkele parochianen en collega’s kritische kanttekeningen had gemaakt bij de invasie. Daarop werd hij aangeklaagd en tot een boete veroordeeld omdat hij de Russische strijdkrachten in diskrediet had gebracht.
Levensgevaarlijk
Van de week bevestigde de in Zuid-Duitsland geboren, en in Siberië actieve orthodoxe priester Dietmar Seiffert dat de geestelijken in Rusland op hun tellen en nog meer op hun woorden moeten passen. Zij vrezen niet alleen de overheid, maar ook de eigen gelovigen die onvoorwaardelijk hun steun geven aan de invasie van president Vladimir Poetin voor de bevrijding van het onderdrukte Oekraïense volk. Seiffert vermoedt dat een meerderheid van de gelovigen de invasie en haar menselijke kostprijs afwijst. Maar net als in de Sovjettijd of bij ons onder hat nazisme is het vandaag levensgevaarlijk geworden om dat luidop te zeggen. Voor de geestelijken in het nieuwe tsarenrijk is de opdracht daarom eenvoudig geworden: zij moeten zich concentreren op de pastorale zorg en zwijgen over de politiek. Met de aankondiging van het wegblijven van patriarch Kirill van de interreligieuze ontmoeting in Kazachstan en daarmee meteen ook de onmogelijkheid van een mogelijke ontmoeting met paus Franciscus is ook de hoop op een iets bredere spreekmarge meteen fors de kop ingedrukt.
Volgens een aantal waarnemers heeft dat alles ernstige gevolgen voor de oecumenische relaties tussen de katholieke en de Russisch-orthodoxe Kerk. Het patriarchaat van Moskou hecht daarbij nog maar weinig belang aan een goede dialoog. Voor Moskou is er voortaan sprake van goede oecumenische relaties als men elkaar niet voor de voeten loopt. In zo’n gespannen sfeer worden katholieken in Rusland hooguit min of meer geduld. Maar de orthodoxe kerkleiding zou er waarschijnlijk niet rouwig om zijn als katholieken, ook diegenen die er geboren en getogen zijn, het land zouden verlaten. En zo zijn in nauwelijks een half jaar tijd de muren van weleer opnieuw opgericht. Niet alleen fysiek, maar ook in de harten van mensen …
Bron: Forum 18/Kathpress.at/Pro Oriente