Artsen zonder Grenzen, Vluchtelingenwerk Vlaanderen, Caritas International, Ciré en Dokters van de Wereld klagen in een gezamenlijk rapport de verontrustende gevolgen aan van de opvangcrisis voor mensen die internationale bescherming zoeken. Hun bevindingen maken duidelijk dat de maatregelen van het federale akkoord over migratie, bedoeld om deze crisis op te lossen, ontoereikend zijn. Er moeten dringend aanvullende acties komen, pleiten de NGO's: “De schrijnende leefomstandigheden waarin mensen belanden wanneer ze asiel aanvragen maar geen opvang krijgen, leiden tot ernstige schade aan hun fysieke en mentale welzijn. Tegelijkertijd blijven maatschappelijke organisaties onhoudbaar belast met de verantwoordelijkheid die al anderhalf jaar lang door de regering verwaarloosd wordt. Deze situatie kan niet langer worden getolereerd”, vinden de organisaties.
Veroordeeld
Fedasil is al meer dan 6.761 keer veroordeeld omdat het agentschap geen opvang biedt aan mensen die internationale bescherming zoeken, voornamelijk alleenstaande mannen.
Alleenstaande mannen die bescherming vragen, dreigen nog tot minstens 2024 systematisch de toegang tot het opvangnetwerk geweigerd worden. Dat betekent dat zij de facto worden gedwongen om op straat te leven of hun toevlucht te zoeken in gevaarlijke kraakpanden. Hoewel het aantal maandelijkse verzoeken om internationale bescherming lijkt te stabiliseren, is er gewoonlijk na de zomer een stijging van het aantal asielaanvragen.
Zonder bijkomende plaatsen of een snellere uitstroom dreigen na de zomer ook gezinnen opnieuw op straat te moeten slapen. Het gebrek aan opvang dreigt volgens Artsen zonder Grenzen bovendien te resulteren in een toenemend aantal gevallen van psychotische stoornis, posttraumatische stressstoornis en depressie als gevolg van de onveiligheid door het gebrek aan huisvesting.
Gewelddaden
Tijdens medische consultaties bij Artsen zonder Grenzen hebben 59 mensen geweld in België gemeld. Het merendeel van deze meldingen betrof fysiek geweld, gevolgd door discriminatie, psychologisch geweld en seksueel geweld. Deze verontrustende cijfers vormen slechts het topje van de ijsberg, aangezien de meerderheid van gewelddaden niet wordt gemeld.
Het rapport illustreert het falen van de Belgische overheid om haar verantwoordelijkheid na te komen, zowel door het schenden van het recht op opvang als door het gebrek aan transparantie rond de toegang tot het opvangnetwerk. Het systeem van opvang en bescherming moet duidelijk en consistent zijn. Mensen moeten kunnen vertrouwen op een eerlijke behandeling en een tijdige afhandeling van hun verzoeken, zonder onnodige vertragingen of obstakels, luidt het.
