Paus Franciscus heeft in zijn jaarlijkse toespraak tot de diplomaten van meer dan 180 landen opgeroepen tot terughoudendheid en dialoog.
Tijdens de jaarlijkse nieuwjaarontvangst van de ambassadeurs bij de Heilige Stoel heeft paus Franciscus zich erg bezorgd getoond over de actuele spanningen in de wereld en opgeroepen tot terughoudendheid, vooral in het hoog oplopende conflict tussen de VS en Iran dat de basis dreigt te leggen voor een nog veel groter conflict dat alle mensen van goede wil absoluut willen voorkomen. Het nieuwe jaar is met weinig bemoedigende tekenen gestart, gekenmerkt door verhoogde spanningen en daden van geweld. Maar wij mogen de hoop niet opgeven. Juist in het licht van deze omstandigheden kunnen we niet stoppen met hopen. Hoop vereist moed. De hoop, voor de christenen een fundamentele deugd, vereist het besef dat kwaad, lijden en dood niet zullen zegevieren en dat zelfs de meest complexe kwesties kunnen en moeten worden aangepakt en opgelost, zei de paus in zijn toespraak waarin hij ook aandacht had voor de andere brandhaarden en conflicten in de wereld, seksueel misbruik, de verspreiding van haat via internet en sociale media, de internationale onverschilligheid voor humanitaire drama’s en de strijd tegen klimaatverandering.
In de lange uiteenzetting passeerden verschillende conflicten de revue, onder meer de spanningen in de VS en Iran, de bijna vergeten oorlogen in Jemen en Libië, de loden stilte over Syrië, maar ook de spanningen in Europa die blijven voortwoekeren, zoals in de Balkan of in Oost-Oekraïne. Hij vestigde ook de aandacht op het groeiende aantal sociale en politieke conflicten met ernstige humanitaire gevolgen op het Amerikaanse continent, die hun diepste wortel hebben in diepgaande vormen van ongelijkheid, onrechtvaardigheid en hemeltergende corruptie. Hij zei te hopen dat alle betrokkenen de nodige terughoudendheid aan de dag leggen en de moed hebben om de problemen op te lossen, met respect voor het internationale recht. Moed is er volgens de paus ook nodig bij de heropbouw in Irak, de aanpak van het vluchtelingenvraagstuk en de strijd tegen klimaatverandering. Met betrekking tot de vluchtelingen betreurde hij in het bijzonder dat de elementaire humanitaire noden onvoldoende worden erkend. Het is pijnlijk om te erkennen dat de Middellandse Zee een enorme begraafplaats blijft. In dat verband ontmoet paus Franciscus overigens op 23 februari in de Zuid-Italiaanse havenstad Bari de bisschoppen van de landen rond de Middellandse Zee.
Het is betreurenswaardig dat het bewustzijn van de noodzaak van een ecologische bekering nog niet is doorgedrongen in het internationale beleid. Paus Franciscus
De paus verborg zijn ontgoocheling niet over de mislukking van de 25ste klimaatconferentie van vorige maand. Maar hij sprak nadrukkelijk zijn vertrouwen uit in de jongeren, als motor tot verandering. Toch is ons antwoord op de klimaatuitdaging te zwak en blijft dit een bron van ernstige bezorgdheid. De paus beklemtoonde het belang van de solidariteit tussen de landen en kondigde voor 14 mei een educatief evenement aan dat open en inclusief onderwijs, constructieve dialoog en wederzijds begrip zal promoten.
Wij worden geconfronteerd met de dringende uitdaging om, op alle niveaus, ons gemeenschappelijke huis te beschermen en de hele menselijke familie te verenigen in de zoektocht naar duurzame en integrale ontwikkeling. Paus Franciscus
Tot slot bevestigde de paus dat hij en het Vaticaan ook in 2020 het pad van hervormingen en verandering blijven voorzetten. Hij bestempelde het seksueel misbruik nogmaals als een misdaad, die de slachtoffers zowel fysiek als psychologisch zware schade toebrengt. En herhaalde de steun van de Heilige Stoel voor de VN, die 75 jaar geleden werd opgericht. Hij pleitte opnieuw voor nucleaire ontwapening: Een wereld zonder kernwapens is mogelijk en noodzakelijk. Vrede en integrale menselijke ontwikkeling vormen de leidraad van de diplomatieke inzet van het Vaticaan.
Op het einde van de bijeenkomst volgde zoals gebruikelijk nog een individuele begroeting van elk van de diplomatieke vertegenwoordigers uit 183 landen, van de Europese Unie en de Orde van Malta.