Paus Franciscus heeft vandaag vrijdag 21 januari 2022 een decreet gepubliceerd waarin hij de Heilige Ireneüs van Lyon (circa 140 tot 202) uitroept tot leraar van de katholieke Kerk. De uit het Oosten afkomstige Heilige Irenaeus van Lyon oefende zijn bisschoppelijk ambt uit in het Westen. Hij was een spirituele en theologische brug tussen oosterse en westerse christenen, schrijft de paus. Hij hoopt dat dit initiatief de eenheid van de christenen zal bevorderen.
Kardinaal Marcello Semeraro, de prefect van de Congregatie voor de Heiligverklaringen, had de paus gisteren formeel verzocht om de heilige uit te roepen tot kerkleraar. Ireneüs was een van de eerste belangrijke kerkvaders van de vroege Kerk, in de periode kort na het overlijden van de eerste apostelen. Daarin plaatste hij nadrukkelijk de trouw aan de apostolische traditie, tegenover de vrije interpretatie van het geloof. Hij kende ook een cruciale rol toe aan de bisschop, als bewaker van het geloof.
Verdediger van het geloof
Irenaeus of Ireneüs werd tussen 130 en 140 geboren in de buurt van Smyrna in Klein-Azië, vandaag Turkije. In 177 na Christus verhuisde hij met zijn ouders naar Gallië (Frankrijk) en werd hij bisschop van Lyon, vlak na de zware christenvervolging in Zuid-Gallië waarbij bisschop Pothinus als martelaar om het leven was gebracht. Hij had - onder meer met zijn verzoeningsleer - een erg grote invloed op de vroegchristelijke Kerk. Hij werd ook bekend als een fervent verdediger van het geloof, omdat hij het zuivere christendom in zijn homilieën en geschriften verdedigde tegen de opkomst van gnostische sekten. Een van zijn bekende werken is Adversus haereses (Tegen ketterijen), waarin hij ten strijde trekt tegen verschillende gnostische overtuigingen.
Paus Franciscus had al in oktober 2021, tijdens een ontmoeting met de orthodoxe en katholieke theologen van de Sint-Ireneüswerkgroep, aangekondigd dat hij van plan was de Heilige Ireneüs van Lyon officieel uit te roepen tot kerkleraar, met de titel: doctor unitatis (doctor van de eenheid). Hij loofde de heilige toen als een belangrijke theologische en spirituele brugfiguur tussen christenen uit Oost en West. Zijn voorganger, emeritus paus Benedictus XVI, had de heilige, theoloog en bisschop eerder al omschreven als een kampioen van de strijd tegen ketterijen.
