De Bisschoppenconferentie van DR Congo (CENCO) waarschuwt ervoor dat het succes en de geloofwaardigheid van de verkiezingen van december, afhankelijk zijn van onafhankelijke waarnemers uit binnen- en buitenland. De bisschoppen hebben het over cruciale verkiezingen, die het land in chaos dreigen te storten als zij niet geloofwaardig verlopen. Wij vragen de regering om bij de organisatie van deze verkiezingen ernstig rekening te houden met de zorgen van de politieke oppositie en het maatschappelijke middenveld.
President Joseph Kabila kondigde vorige maand aan dat hij de grondwet zal respecteren en zich niet opnieuw kandidaat stelt. Ondanks de kritiek dat hij zijn eigen kandidaat naar voor schuift en ernaar streeft de touwtjes stevig in handen te houden, staat die houding in schril contrast met die van verschillende buurlanden en andere landen in Afrika waar presidenten de grondwet schaamteloos naast zich neerleggen en de oppositie vervolgen, of erger nog, ombrengen. De Congolese bisschoppen benadrukken dat een vreedzame transitie en eerlijke, democratische verkiezingen dankzij deze moedige beslissing van Kabila mogelijk worden. In een Afrikaanse context is dat niet gering.
Een kans voor heel Afrika
Maar de CENCO onderstreept dat ook de randvoorwaarden net zo goed vervuld moeten worden om van eerlijke, transparante en geloofwaardige verkiezingen te kunnen spreken. Dat vereist dat de kiescommissie CENI, die belast is met de organisatie van de verkiezingen, waarnemers uit binnen- en buitenland toelaat en de regels voor politici om zich kandidaat te stellen niet arbitrair toepast. Volgens de bisschoppen moet er ook duidelijkheid komen over de manier waarop er – al of niet elektronisch – wordt gestemd.
Internationale gemeenschap
De Congolese politieke leiders maken zich sterk dat zij de verkiezingen op eigen kracht en zonder steun van de VN-vredesmissie kunnen organiseren. De CENI wil elektronisch laten stemmen, maar sommigen vrezen dat dit wel eens ten koste kan gaan van de transparantie en geloofwaardigheid. Bovendien zijn vele, vooral oudere Congolese burgers niet vertrouwd met de computer en deze manier van stemmen. Anderen denken juist dat deze manier van stemmen, mits de nodige controle, juist tot eerlijker verkiezingen kan bijdragen.
De Amerikaanse VN-ambassadeur Haley gelooft niet dat DR Congo deze verkiezingen op eigen kracht kan organiseren.
De CENI toont zich bereid financiële hulp uit het buitenland te aanvaarden, maar alleen als daaraan geen voorwaarden worden gekoppeld. De Congolese verkiezingen van eind dit jaar zijn in alle geval cruciaal voor de toekomst van het land. De internationale gemeenschap moet zich erover bezinnen hoe ze daar op een constructieve manier kan toe bijdragen. Deze transitie kan dan ook een voorbeeldfunctie vervullen voor de hele regio, waar politieke leiders zich veelal laten leiden door eigenbelang en het behoud van de macht, in plaats van het welzijn van hun bevolking.
Bron: CENCO/Broedelrijk Delen/Crux