Op het feest van Maria-Lichtmis van zondag 2 februari werd de concertmis opgeluisterd door het Koninklijk Familiakoor Elsdonk, Edegem onder leiding van Trees Rohde met Jos Smets aan het orgel.
Een koor met geschiedenis
Het Familiakoor kent een lange geschiedenis die loopt vanaf 1953 door het samenvoegen van twee reeds bestaande koren, het St.-Cecilia-mannenkoor en het St.-Luciadameskoor. Maar de eigenlijke stichting van het Familiakoor valt samen met de oprichting van de parochie van de Heilige Familie in de wijk Elsdonk te Edegem in 1927. Tijdens de eerste eucharistieviering van de nieuwe parochie werd de muziek verzorgd door een aantal zangers onder leiding van Jos Doms, destijds ook leider van het Antwerps mannenkoor St.-Eligius. Uit deze groep zangers ontstond het St.-Ceciliamannenkoor. Tevens was er onder leiding van mevrouw Delattre een St.-Luciadameskoor. In 1953 werden beide koren samengevoegd onder de nieuwe naam ‘Gemengd koor Heilige Familie Elsdonk’. Dit gebeurde onder impuls van dirigent Mon Fornoville onder wiens leiding het niveau van het koor snel klom boven het gemiddelde. In de provinciale toernooien belandde het in de afdeling ‘uitmuntendheid’ en vanaf 1977 mocht het Familiakoor dan ook het predicaat ‘koninklijk’ aan de naam toevoegen.
Onder de bezielende leiding van Mon Fornoville kende het koor hoogtepunten met het oratorium ‘Elias’ van Felix Mendelssohn-Bartholdy, talrijke door de toenmalige BRT ingerichte concerten en verschillende operaproducties in Antwerpen en Gent. Na het overlijden van Mon Fornoville in 1985 nam zoon Paul het dirigeerstokje over, in 1999 opgevolgd door Erik Demarbaix. In 2019 stond Tom Van der Plas aan de leiding. Toen deze laatste nieuwe keuzes in zijn muzikale carrière maakte, volgde Trees Rohde in 2024 als de eerste vrouwelijke dirigent hem op. Met haar beloftevolle inzet zong het koor reeds een concert met bekende en onbekende kerstliederen.
Gevarieerd programma
Het Koninklijk Familiakoor Elsdonk bracht ons op deze eerste zondag van de maand februari een rijk gevuld programma van liederen, een mis en verschillende orgelwerken. Voor het begin van de mis speelde organist Jos Smets het Rondo in g in mozartstyl van Jos Smets en Koraal uit de Neogothische suite, eveneens van Jos Smets. Na de intrede zong het koor het anonieme werk Alta Trinita Beata. Vervolgens hoorden we uit de Messe Brève nr. 7 van Charles Gounod het Kyrie en het Gloria. Deze Messa met orgelbegeleiding, stond voor de coronacrisis ook op het programma van ons Pius X-koor. Charles Gounod (1818-1893), geboren in Parijs, was een vertegenwoordiger van de romantiek. Zijn vader was kunstschilder en zijn moeder was een bekwame pianiste. Van haar kreeg hij zijn eerste pianolessen. Gedurende zijn hele carrière bewoog Gounod zich tussen kerkmuziek en wereldlijke werken. Daarvan getuigt een omvangrijk oeuvre van liederen die hij romances of eenvoudigweg mélodies noemde en koralen, motetten, missen en oratoria. Iets minder omvangrijk is de lijst van zijn instrumentale werken waaronder zijn vroege orkestwerk Scherzo (1837), twee symfoniën (beide uit 1851), twee marsen, verschillende pianostukken en als laatste de belangrijke Petite symfonie voor harmonieorkest.
Na de eerste lezing zong het koor uit de Elsdonk het Tebe Poem van Dmytri Stepanovitsj Bortniansky (1751-1825). Deze Russische componist werd geboren in Oekraïne en volgde zijn muziekopleiding in Moskou en Sint-Petersburg. Een gift van Catharina II van Rusland maakte het voor hem mogelijk in de Italiaanse steden Bologna, Rome en Napels te studeren. Bortniansky is vooral bekend vanwege zijn motetten en opera’s die hij componeerde in Venetië (1776) en Modena (1778). De liturgische muziek die hij schreef voor de Russisch-orthodoxe erediensten – waaronder de liturgie van Johannes Chrysostomos – wordt nog veel opgenomen en uitgevoerd. Het is het soort van religieuze muziek die Oost- en West-Europese invloeden combineert. Tijdens de offerande luisterden we naar Duetto nr. 4, een vierhandig orgelwerk van Samuel Wesley met Jos Smets en Elisabeth Meulenbergs aan het orgel. Samuel Wesley (1766-1837) was een Engelse organist en componist in de late Georgische periode. Hij was tevens een tijdgenoot van Mozart en werd door sommigen de Engelse Mozart genoemd.
Messe Brève van Charles Gounod
Vervolgens hoorden we het Sanctus uit de Messe Brève nr. 7 van Charles Gounod en voor de communie het Agnus Dei uit dezelfde mis. Tijdens de communie-uitreiking luisterden we naar het Verleih uns Frieden gnädiglich van Felix Mendelssohn-Bartholdy (1809-1847), een Duits componist, organist en pianist uit de vroege romantische periode. Hij componeerde symfonieën, concerto’s, kamermuziek, liederen en orgelmuziek. Felix werd al vroeg erkend als een muzikaal wonderkind maar zijn ouders wilden niet profiteren van zijn talent. Zij zus Fanny kreeg dezelfde muzikale opleiding en was een getalenteerde componiste en pianiste; sommige van haar vroegere liederen werden gepubliceerd onder de naam van haar broer.
Na de laatste gebeden hoorden we Irish Blessing van Philip W.J. Stopford (geboren in 1977), die zijn muzikale carrière begon als koorzanger in Westminster Abbey. Hij studeerde orgel en viool, en kreeg daarvoor een muziekbeurs voor de Bedford School. Later studeerde hij voor een Bachelor of Arts in music aan de Universiteit van Oxford. Na het applaus speelde Jos Smets de Toccata Gaelica van Hans André Stamm (geboren in 1958), een Duitse organist en freelance componist. Ook deze uitvoering werd onthaald op een flink applaus. Vervolgens schoven we in de zijbeuk van de kerk aan voor onze maandelijkse babbelborrel met de traditionele pannenkoeken ter gelegenheid van het feest van Maria-Lichtmis.
Marjo Perry
De concertmissen zijn een organisatie van onze Kerkraad in samenwerking met het Artiestenfonds vzw. De volgende concertmis heeft plaats op zondag 2 maart met het T-Trio (trompet, trombone en tuba).