Onze kerk wordt geregeld gecontroleerd door de provinciale diensten van Monumentenwacht. Het laatste verslag rapporteerde de herstelling van deze deuren als een prioritair uit te voeren werk. Zoals je op de linkerzijde van de foto ziet, zijn de gotische paneeltjes van de beplanking danig aangetast door de tand des tijds. Dat is natuurlijk mede het gevolg van het opspattend water dat van de toren neerplenst. Om de nieuwe beplanking ordelijk te kunnen aanbrengen besloot de technische dienst de twee poortvleugels mee te nemen naar het atelier van de gemeente. Daar kan de vernieuwing vakkundig en met de nodige technische hulpmiddelen gebeuren. Nadat de schilder dan alles weer in de passende kleuren heeft geborsteld kan de poort terug met stijl de gewenste uitstraling geven aan het torengebouw. Want dit zijn niet zomaar deuren. Op hoeveel foto’s van trouwers, communicanten of jubilarissen zouden ze als sierlijk decor reeds vereeuwigd zijn?
En wat heeft deze poort zelf te vertellen? We lopen er meestal achteloos aan voorbij. Daarom hier graag een beetje uitleg. De Lichtaartse kerk, zoals we die nu kennen, werd verbouwd in 1865-1866 in neo-romaanse stijl. Men herkent die stijl best aan de vele rondbogen in de kerkramen. De toren, die reeds omstreeks 1500 was gebouwd bleef toen zijn gotische vorm bewaren. Dat zie je aan de spitsbogen van de galmgaten. Op het einde van de jaren 1860 was de ingang van de kerk gelegen aan de noordkant. Die toegangsdeur bestaat nu nog altijd, maar ze wordt momenteel slechts gebruikt door de diensten van Proximus voor het onderhoud van de GSM-mast in de torenspits. Enkele jaren na de vernieuwing besloot de toenmalige kerkraad een nieuwe en stijlvollere toegang te maken midden onder de toren. Vermits de toren gotisch was, moest ook de poort deze vorm krijgen. In de beplanking werden dus evenwijdige opstaande ribbels en golfjes aangebracht. In de vaktaal van de meubelmakers spreekt men dan van gotische briefpanelen omdat de vorm lijkt op een golvend briefpapier. Om de stijl nog te accentueren kreeg de makelaar van de deur nog een gotisch pinakeltje als versiering. Het symmetrisch smeedijzeren deurbeslag met de lancetvormige bladmotieven past helemaal bij deze stijl. Verder vertelt de witstenen korfboog boven de poort precies wanneer deze nieuwe ingang is gemaakt. Om het verhaal te verstaan moet je een beetje Latijn kennen en weten dat de tekst een chronogram of jaarschrift is. Dit kan je lezen: ” eCCLesIa DIVae VIrgInI MarIae saCratVr”. Wat zoveel betekent als ‘Kerk van de Heilige Maagd Maria ingewijd’. En nu moet je even de Romeinse cijfers uit de tekst halen en optellen. Dan kom je uit bij 1871. Zo weten we meteen dat door deze grote poort al bijna 150 jaar het wel en wee van veel Lichtaartse huisgezinnen is gepasseerd. Ook over de ornamenten boven de poort is heel wat te vertellen. Maar dat is stof voor een ander verhaal
VP (L)