Extremisme, polarisatie en racisme winnen wereldwijd veld. Voor Geert Vervaele is er ontegensprekelijk een toename van antisemitisme, maar we kunnen er geen zinnig woord over zeggen zolang de definitie niet wordt uitgeklaard en het misbruik van de term ontmaskerd. Zijn boodschap na jarenlange verdieping in de Israëlisch-Palestijnse kwestie werd de titel van een boek: Ik weiger te haten.
Geert Vervaele weigert zich tot een kamp te bekennen, maar de manifeste strategie om elke kritiek op het beleid van de Joodse staat als antisemitisch te labelen, vindt bij hem geen genade. “Zodra iemand over rechten van Palestijnen spreekt, wordt hij gebrandmerkt als antisemitisch. Zionisten identificeren jood-zijn met een politieke ideologie. Zij zien de joodse emancipatie in de realisatie van de staat Israël. Elke kritiek op het zionisme of op de staat Israël voelt aan als een aanval op hun identiteit en het zelfbeschikkingsrecht van Israël. Anderen – onder hen ook veel joden – erkennen het bestaansrecht van de staat Israël, maar willen tegelijk de Palestijnse rechten gerespecteerd zien. Een definitie van antisemitisme blijft alleen overeind als ze wordt ingebed in nationale en internationale bepalingen over racisme, discriminatie en xenofobie, losgekoppeld van een toepassing op een staat.”
Toch leidt het Israëlisch-Palestijnse conflict wel degelijk tot antisemitisme, zegt Vervaele. “De joden zijn eeuwenlang slachtoffer van vernedering en ontmenselijking geweest en eenzelfde trauma ontwikkelt zich vandaag bij de Palestijnen. De Israëlische bezetting en de aanhoudende uitdrijving en apartheid van de Palestijnen vormen een blijvende voedingsbodem voor antisemitisme, bij moslims maar ook bij linkse activisten. Net zoals de joden bij de Holocaust kennen ook zij een ervaring van ontmenselijking. In Israël vond er niet alleen een verjoodsing maar ook een ont-arabisering plaats.”
Vervaele wil vermijden dat zijn solidariteit met verdrukten afglijdt naar haat tegenover de onderdrukker. Ondanks de vele redenen tot kwaadheid, besluit hij: Ik weiger te haten. Hij trok zijn conclusie niet te haten na het getuigenis van de christelijke Palestijn Daoud Nassar die hij in 2017 in Israël ontmoette. Samengevat klinkt dat zo: Eén: weiger slachtoffer te zijn ondanks het onrecht. Twee: weiger het onrecht, verzet je actief maar vreedzaam, vasthoudend aan het internationaal recht en de mensenrechten. Drie: weiger te haten. En vier: houd altijd vast aan rechtvaardigheid, ooit zal dat overwinnen. De enige uitweg uit het antisemitisme ligt volgens Vervaele niet in de staat Israël, wel in de bestrijding van alle vormen van racisme.
Lees het volledige interview in Tertio van deze week. Abonneer of vraag een proefnummer op www.tertio.be
