1. Bekijk het filmpje bij ‘Pierro della Francesca, 1467’ u hoort Marc Delrue.
(Hieronder vindt u de uitgeschreven tekst van het filmpje)
Ik zou graag de tijd mij geschonken gebruiken om enkele beelden uitvoerig te bespreken. Onder meer hier ‘de mooiste Christus ooit geschilderd’ schrijft Aldous Huxley. Dit beeld in Sansepolcro , Sansepolcro de naam van de stad bezit ook de tombe van Jezus, het graf van Jezus. Dat beeld toont het vakmanschap van de kunstenaar. Vier grote geharnaste wachters onderaan, samengebracht op één kleine plek. Ze zijn geen soldaten zoals die bij de Vlaamse primitieven die achterover vallen van schrik, ze zijn in slaap gesukkeld, en hebben geen flauw benul van wat hen nu overkomt. Ze zitten weg van het gebeuren. Eén wil zelfs niet ontwaken. Verrijzenis is een wereld buiten hen. En boven hen staat de opgestane Christus. Wakker en recht voor zich uitkijkend. Hij heeft een rustig, gestreng en gezag uitstralend gezicht. Zijn ogen zijn die van de overwinnaar. Hij draagt de vexila regis in de hand. En met de linkervoet op de tombe duwt Jezus af om voor goed uit het doodsgraf Sansepolcro op te stijgen. En één van de soldaten, gehinderd door de schittering van de verrezen Christus, bedekt zijn ogen. Ziet ge het hier op dat linkse beeld. Terwijl de 3 anderen blijven doorslapen. Deze opstanding is een krachtig beeld van licht. Contemplatie bij zulke kunst wint hier van emotie. Dit tafereel is een bewijs dat de kunstenaar over een subliem beeldend talent beschikte en een synthetisch vermogen had om alles in één keer samen te brengen. Gewoonlijk verschijnt de verrezen Christus in de witte lijkwade waarin hij begraven wordt. Hier is hij getooid in een mooi gedrapeerde rozerode toga. Deze kleur symboliseert tegelijkertijd de lijkwade met bloed besmeurd en het koninklijke kleed van de overwinnaar. En als je goed kijkt aan de éne kant links is het nog volle winter, aan de andere kant is het volle lente. Christus staat pal tussen Goede Vrijdag en Pasen, paaszaterdag staat pal tussen de dood van de winter en het nieuwe leven van de lente. Hij heeft dat zo mooi … en hij staat er middendoor.
Ik lees u of ik vertel u beter een anekdote, misschien eerst een kleine bezinning daarbij.
Al staat Hij ook met één been in het graf, Hij sterft niet. Hij staat om, hij staat op. Het is net andersom. Hij wordt bewust weer wakker. Hij poseert in stilte, als het leven uit de dood. Zo zegeviert Hij zonder op te zweven in lichte hemelen vol heerlijkheid. Als een boom geworteld in zijn marmeren zerk, een onbeweeglijke zekerheid met achter Hem een schemerende ochtend. Een lente, nog aarzelend om aan te breken. Het is zo stil, soldaten slapen als doden in de orde van de aarde. De wereld wordt het wonder niet gewaar en trouwens Hij die het wonder is, het deert Hem niet. Hij ziet over hen heen, over ons heen, al zag Hij achter ons een andere wereld.
Aldous Huxley, ik zei u het bij het begin, in zijn Along the road, een bundel met reisverhalen daarin, vernoemt hij de verrezen Christus van Sansepolcro: de mooiste Christus, het mooiste kunstwerk van de wereld. Waarom zeg ik dat? Een Amerikaanse officier had dat boek gelezen en deze fresco in Sansepolcro werd bijna verwoest in de 2de wereldoorlog door de geallieerden en een Amerikaans officier kon zich vaag dit boek herinneren met die lofbetuiging aan die verrezen Christus van Piero della Francesca. En toen beval de officier met dit aandenken aan het boek direct te stoppen met het bombarderen van Sansepolcro.
In het boek 'De idioot' van Dostojevski kan je lezen 'Kunst kan de wereld redden'. Ik vind dat een beetje een te romantische uitspraak, na Auschwitz is het nog moeilijk te zeggen dat kunst de wereld kan redden. Of, misschien toch. Kan kunst soms redding betekenen? Ja hier in de plek, in het pasgenoemde faits-divers heeft kunst een stukje wereld gered. Twee kunstvormen: literatuur, het boek van Huxley en schilderkunst, de opstanding van Christus hebben in de geboortestad van Piero della Francesca in het grensgebied tussen Toscane en Umbrië vele mensenlevens gespaard. Een fresco en een reisverhaal verrijken het inzicht dat wij schroomvol dienen om te gaan met de meesterwerken die de tand des tijds hebben doorstaan.
Was misschien een beetje lang maar ik vond het de moeite om het te tonen.
Its clear, yet subtly sober colours shine out from the wall with scarcely impaired freshness. Damp has blotted out nothing of the design,nor dirt obscured it. We need no imagination to help us figure forth its beauty; it stands there before us in entire and actual splendour, the greatest picture in the world. - Aldous Huxley in The Best Picture
2. Reflectie
In het filmpje staat Marc stil bij het werk Resurrezione van Pierro della Francesca. We reiken enkele vragen aan voor persoonlijke reflectie of ter reflectie met de geloofsgroep waar je deel van uitmaakt, als gespreksstof in je gezin.
Persoonlijk:
-
Kijk eens naar de ogen van Jezus. Hoe spreken ze jou aan?
-
Jezus staat met 1 voet op de graftombe. De opstanding is een dynamisch gebeuren. Wat geeft jou kracht om uit een moeilijke periode te komen, een zwarte bladzijde om te slaan?
Groep:
-
Je wordt wakker bij de opgestane Jezus. Hoe reageer jij ten opzichte van je gemeenschap?
-
Jezus’ blik reikt verder. Hij ziet als het ware al een stukje van Gods nieuwe wereld. Hoe krijgt dit vorm in je gemeenschap?
Gezin:
-
Met Pasen vieren we Jezus’ opstanding uit de dood. Het nieuwe leven breekt door. Ook in het schilderij zie je het verschil tussen de winter en de lente. Welke droom / dromen heb jij bij het aanbreken van het nieuwe leven?
-
Kijk naar het filmpje van Theotalks (bij achtergrondinformatie). Wat betekent voor jou ‘verrijzenis’?
