Algemeen
1) Doelgroep
De doelgroep van de groepsgesprekken zijn de bewoners van een woon- en zorgcentrum. Het aantal deelnemers ligt tussen de 6 à 12. De groepsgesprekken kunnen ook uitgeprobeerd worden op de afdeling met mensen met dementie, maar worden daar aangepast aan de noden van deze groep. We werken dan vaker met beeldmateriaal en muziek. Verhalen beluisteren boeit hen, ook Bijbelverhalen. Gespreksvragen worden vereenvoudigd. Liefst gebeurt de begeleiding van de bewoners door twee personen, bijvoorbeeld door de pastor en de vaste leefgroepbegeleider, zodat de deelnemers zich zeker veilig voelen.
2) Doel
Ik onderscheid drie doelen:
- de samenhorigheid en gezelligheid tussen de deelnemers bevorderen,
- de bewoners uitdagen om een (spiritueel) thema in de diepte te verkennen,
- de bewoners laten ervaren wat dit thema en de uitwisseling voor hun leven nu kan betekenen (via gespreksvragen).
3) Omkadering
Een grote tafel met stoelen rond en ruimte voor rolstoelen in een rustige omgeving is nodig. Als het kan, is het fijn om een drankje aan te bieden zoals water, frisdrank, koffie of thee. Dat zorgt voor extra gezelligheid.
4) Thema
Ik koos voor het thema ‘liefde’ in de ruime zin van het woord. Liefde omvat liefde tussen man en vrouw, ouders en kinderen, grootouders en kleinkinderen, liefde voor de natuur. Omwille van het feest van Valentijn plaatste ik dit spirituele groepsgesprek in februari, maar het kan ook op een ander moment van het jaar gepland worden.
5) Bijlagen
Foto’s, teksten, citaten
Inhoud
1) Opwarmer: foto’s over de liefde (in bijlage)
Opdracht: raad ons thema eens…
2) Rondvraag
Thema: Wie ben jij en vertel eens over één persoon in je leven die erg belangrijk voor je was of is. Wat betekende hij of zij voor jou?
Opmerking: bij deze vraag komt vaak het gemis naar voren, omdat mensen denken aan iemand die overleden is. Verdriet is een deel van de liefde omdat we missen wie we liefhadden en dat gaat nooit helemaal over.
3) Impuls: teksten over de liefde
Opdracht:
Ik deel twee teksten uit en lees ze voor. Markeer één of twee zinnen die jij het belangrijkste vindt. Kan je ook zeggen waarom je deze zin belangrijk vindt?
Teksten:
Liefde betekent niet: speciale dingen doen, de held uithangen.
Liefde is: dagelijkse dingen doen met liefde en geduld. Ze graag doen.
Uit de eerste brief van Paulus aan de christenen van Korinthe:
Broeders en zusters,
Al spreek ik de talen van mensen en engelen,
als ik de liefde niet heb,
ben ik niet meer dan een cimbaal,
met een prachtige klank, maar zonder ziel.
Al heb ik profetische gaven,
al ken ik alle geheimen en weet ik alles wat er te weten valt,
al heb ik een geloof dat bergen verzet,
als ik de liefde niet heb, ben ik niets.
Al deel ik al mijn bezittingen uit aan de armen,
al laat ik mijn lichaam de vuurdood sterven,
als ik geen liefde heb,
helpt het mij niets.
De liefde heeft geduld,
ze is vriendelijk.
Zij is niet jaloers,
zij praalt niet,
ze geeft niet om de schone schijn.
Zij kwetst niemands gevoel
en is niet egoïstisch.
Zij wordt niet bitter
en rekent het kwade niet aan.
Zij is niet blij met onrecht
maar vindt haar vreugde in de waarheid.
Alles verdraagt zij,
alles gelooft zij,
alles hoopt zij.
Zij geeft het nooit op.
De liefde zal nooit vergaan.
Profetische gaven zullen verdwijnen,
talen zullen verstommen en ook aan kennis komt een einde.
Want ons kennen is beperkt en ons profeteren ook.
Maar wanneer het volmaakte komt,
zal wat beperkt is verdwijnen.
Toen ik een kind was, sprak ik als een kind, voelde ik als een kind, dacht ik als een kind;
nu ik volwassen geworden ben, ben ik gestopt met mijn kinderlijke manier van doen.
Nu kijken wij in een wazige spiegel. Wat we zien zijn raadsels,
Maar dan zullen we oog in oog staan.
Nu is mijn kennis beperkt, maar dan zal ik kennen zoals God mij kent.
Geloof, hoop en liefde zullen altijd blijven bestaan.
Maar van de drie is de liefde de grootste.
4) Groepsgesprek
Gespreksvraag: welk fragment, welke zin, welk woord heb jij gekozen? Kan je ook zeggen waarom? Zegt het ook iets over wat jij in jouw leven belangrijk vindt?
5) Impuls: Gelezen in de krant
(De Standaard, donderdag 12 december 2013, p. 18)
Een café in het Zuid-Franse Nice bedacht een heel opvallende manier bedacht om klanten die kloegen over onvriendelijke bediening te counteren. Op een bord maakte 'Petite Syrah' duidelijk dat beleefde klanten minder betalen voor een koffie. 'Un café: 7 euro.' 'Un café, s'il vous plait: 4,25 euro.' 'Bonjour, un café, s'il vous plait: 1,40 euro.'
Enkele uren nadat de uitbater het bord had buitengezet, was het al een gigantische hit op twitter. De manager, Fabrice Pepino, vertelde een lokale krant dat zelfs tv-camera's het bord kwamen filmen. Dat riep bij hem gemengde gevoelens op. 'We leven in een vreemde wereld. Drie jaar lang staken we passie in ons werk, om kwaliteitsvol eten en goede wijnen aan onze klanten te serveren. En waarmee krijgen we plots aandacht? Met een paar woordjes op een bord.’ Pepino kwam niet eens zelf op het idee, maar plukte het van het internet. Hij zag zijn prijslijst voor beleefde en onbeleefde klanten als een goedhartige aanmoediging om wat vriendelijker met elkaar om te gaan. 'We hebben vooral vaste klanten. Zij zien er de humor van in en bestellen nu overdreven beleefd.’
6) Gesprek
Heeft deze nieuwsflash voor jou ook met liefde te maken? Hoe probeer je zelf om met leven zo aangenaam mogelijk te maken voor jezelf en de mensen rondom jou?
Liefde zit in kleine dingen. Op welke kleine dingen probeer jij te letten?
7) Liefde tussen grootouders en kleinkinderen
Opdracht: Je vindt hier enkele zinnen uit brieven van grootouders aan hun kleinkinderen. Deze liggen uitgeprint op tafel. Bekijk ze eens.
Voorbeelden:
Dat geschenk gun ik jullie ook.
Ik hoop dat je in je leven dààr je licht opsteekt.
Je bent een bemind en beminnelijk mensenkind.
Je hoeft niet te geloven zoals ik geloof.
Elk baby’tje dat wordt geboren, is een echt wonder.
8) Gesprek
Gespreksvragen: Heb jij kinderen of kleinkinderen? Vertel maar… Of als je er geen hebt, is er iemand (een nichtje, neef, buurkind,…) waar je vroeger voor zorgde? Of heb jij in je beroep gezorgd voor anderen?
Wat is het mooiste geschenk dat je ooit hebt gekregen? Denk niet allereerst aan de cadeautjes die ingepakt werden voor jou, maar aan geschenken die het leven smaak geven (een goede opvoeding, een warm nest, vriendelijkheid, zachtheid, vertrouwen, hoop, liefde, geduld, nieuwe kansen, een leerkracht of andere volwassene die jou inspireerde….)
Wat zou je graag meegeven aan je kinderen en kleinkinderen? Wat kan hen gelukkig maken? (liefde, vriendschap, een goede gezondheid, eerlijkheid, vriendelijkheid, geduld, compassie, goeie moed, een sterk karakter…)
Schrijf de komende dagen zelf eens een brief aan je kleinkind of achterkleinkind. Wat wil jij vanuit jouw levenservaring meegeven aan hem of haar?
9) Zangstonde
Er bestaan massa’s liederen over liefde. Voor dit thema dachten we aan liederen zoals Que sera, sera, Ik heb mijn leven lang op zee gevaren, Daar bij die molen, Zie ik de lichtjes van de schelde…
Opgesteld door Karolien Helsen – pastor in wzc Ter Burg, Nossegem, 2020
Bewerking: Tine Croonen, vicariaal medewerker Caritas