OPDRACHT 2 LITURGIE EN GEBED
Van oudsher ontvouwt de Kerk de zending die zij van Jezus Christus heeft ontvangen in drie domeinen: (1) verkondiging en catechese, (2) liturgie en gebed en (3) diaconie en solidariteit. Dit is de kernopdracht van elke pastorale eenheid, van elke christen dus. Gelukkig staan we er niet alleen voor, want christenen zijn gemeenschapsmensen. Rond deze opdrachten zal het pastoraal team zijn beleid ontwikkelen. Vandaag belichten we het domein ‘liturgie en gebed’.
Wat is liturgie?
Volgens het woordenboek is liturgie ‘het geheel van voorgeschreven gebeden, ceremoniën en handelingen die een eredienst uitmaken’. Toch ontbreekt in deze definitie een belangrijk element: wie voert de handelingen uit? De etymologie brengt raad. Het Griekse woord leitourgia bestaat uit 2 delen: laos (volk) en ergon (werk, handeling). Het gaat dus om een handeling van het volk, om een gemeenschappelijk bidden van het volk, om het samen vieren door het volk. In de liturgische dienst speelt het volk dus een belangrijke rol. En de rol van de priester dan? Hij is niet meer zoals vroeger de man die afgezonderd in het koor de mis celebreert ‘in aanwezigheid van het volk’. Nee, de priester is de voorganger die voorgaat in de gemeenschappelijke eredienst, en wel op zo’n manier dat de mensen zich uitgenodigd voelen om met hem mee te gaan. De priester moet zo kunnen voorbidden, dat de mensen van binnenuit dit bidden kunnen mee voltrekken. Hij is dus de gangmaker van het volk. Zo kan het volk de liturgische viering ‘mee-maken’ en ‘mee be-leven’. Maar de hoofdrol in de liturgie is natuurlijk weggelegd voor de drie-ene God: Vader, Zoon en heilige Geest. Hij komt naar ons toe om in een vrij verbond ons leven te delen. In de liturgie willen wij Hem daarvoor loven en danken.
Vormen van liturgie
Liturgie is geen theaterstuk met een decor dat wij zelf opbouwen en plaatsen op de scène en waarin wij zowel regisseur als acteur zijn. Liturgie is een huis waar wij binnengaan, waar wij de levende God mogen ontmoeten in vele heilige tekenen. Als wij Hem in ons toelaten, onderwijst Hij ons, voedt Hij ons, verandert Hij ons, heelt Hij ons, wordt Hij één met ons. Dat bijzondere voorrecht valt ons te beurt in de zondagse eucharistieviering, waar we God loven en onze ogen richten op Jezus Christus. Daar klopt het liturgische hart van de pastorale eenheid! Maar ook in de liturgie van de doop, het vormsel, het sacrament van boete en verzoening, de ziekenzalving, de wijding en het huwelijk geeft God zich aan ons in heilige tekenen. Dat is de dienst van God, die wij beantwoorden met onze dienst aan Hem.
Hoe dienen wij God?
Op de eerste plaats door samen te bidden! De liturgie is trouwens de plaats bij uitstek voor het gebed van de gemeenschap. Bidden doen we – net zoals geloven – het liefst en het best samen. Dat heeft Jezus ons ook gevraagd en Hij voegde er zelfs een bijzondere belofte aan toe: ‘Ik verzeker het jullie nogmaals: als twee van jullie hier op aarde eensgezind om iets vragen, wat het ook is, dan zal mijn Vader in de hemel het voor hen laten gebeuren. Want waar twee of drie mensen in mijn naam samen zijn, ben Ik in hun midden!” (Mt 18, 18-20) Bidden is essentieel in het leven van christenen en ook zeer bijzonder, want wij hebben het voorrecht te bidden tot een persoonlijke God die ons liefheeft. Voor wat we gekregen hebben, mogen we Hem in ons gebed danken en loven. Voor wat we missen, mogen we Hem vragen en smeken.
Maar onze grootste ‘dienst’ aan God bewijzen we als we ons in de liturgie laten onderdompelen, als we ons geloof verdiepen, ons gelovig openstellen voor de heilige tekenen die Hij stelt en ontvankelijk zijn voor het Woord dat Hij tot ons spreekt. Op die manier wordt Gods visioen over onze wereld levend gehouden: het visioen van liefde en vrede, van een wereld zonder onrecht en onderdrukking. In de liturgie worden we voortdurend herinnerd aan dat visioen en uitgenodigd om het in ons leven waar te maken door dienstbaar te zijn voor onze medemens. Dat is het derde domein waar onze pastorale eenheid zal op inzetten: de zorg voor mensen en solidariteit.
Van oudsher ontvouwt de Kerk de zending die zij van Jezus Christus heeft ontvangen in drie domeinen: (1) verkondiging en catechese, (2) liturgie en gebed en (3) diaconie en solidariteit. Dit is de kernopdracht van elke pastorale eenheid, van elke christen dus. Gelukkig staan we er niet alleen voor, want christenen zijn gemeenschapsmensen. Rond deze opdrachten zal het pastoraal team zijn beleid ontwikkelen. Vandaag belichten we het domein ‘liturgie en gebed’.
Wat is liturgie?
Volgens het woordenboek is liturgie ‘het geheel van voorgeschreven gebeden, ceremoniën en handelingen die een eredienst uitmaken’. Toch ontbreekt in deze definitie een belangrijk element: wie voert de handelingen uit? De etymologie brengt raad. Het Griekse woord leitourgia bestaat uit 2 delen: laos (volk) en ergon (werk, handeling). Het gaat dus om een handeling van het volk, om een gemeenschappelijk bidden van het volk, om het samen vieren door het volk. In de liturgische dienst speelt het volk dus een belangrijke rol. En de rol van de priester dan? Hij is niet meer zoals vroeger de man die afgezonderd in het koor de mis celebreert ‘in aanwezigheid van het volk’. Nee, de priester is de voorganger die voorgaat in de gemeenschappelijke eredienst, en wel op zo’n manier dat de mensen zich uitgenodigd voelen om met hem mee te gaan. De priester moet zo kunnen voorbidden, dat de mensen van binnenuit dit bidden kunnen mee voltrekken. Hij is dus de gangmaker van het volk. Zo kan het volk de liturgische viering ‘mee-maken’ en ‘mee be-leven’. Maar de hoofdrol in de liturgie is natuurlijk weggelegd voor de drie-ene God: Vader, Zoon en heilige Geest. Hij komt naar ons toe om in een vrij verbond ons leven te delen. In de liturgie willen wij Hem daarvoor loven en danken.
Vormen van liturgie
Liturgie is geen theaterstuk met een decor dat wij zelf opbouwen en plaatsen op de scène en waarin wij zowel regisseur als acteur zijn. Liturgie is een huis waar wij binnengaan, waar wij de levende God mogen ontmoeten in vele heilige tekenen. Als wij Hem in ons toelaten, onderwijst Hij ons, voedt Hij ons, verandert Hij ons, heelt Hij ons, wordt Hij één met ons. Dat bijzondere voorrecht valt ons te beurt in de zondagse eucharistieviering, waar we God loven en onze ogen richten op Jezus Christus. Daar klopt het liturgische hart van de pastorale eenheid! Maar ook in de liturgie van de doop, het vormsel, het sacrament van boete en verzoening, de ziekenzalving, de wijding en het huwelijk geeft God zich aan ons in heilige tekenen. Dat is de dienst van God, die wij beantwoorden met onze dienst aan Hem.
Hoe dienen wij God?
Op de eerste plaats door samen te bidden! De liturgie is trouwens de plaats bij uitstek voor het gebed van de gemeenschap. Bidden doen we – net zoals geloven – het liefst en het best samen. Dat heeft Jezus ons ook gevraagd en Hij voegde er zelfs een bijzondere belofte aan toe: ‘Ik verzeker het jullie nogmaals: als twee van jullie hier op aarde eensgezind om iets vragen, wat het ook is, dan zal mijn Vader in de hemel het voor hen laten gebeuren. Want waar twee of drie mensen in mijn naam samen zijn, ben Ik in hun midden!” (Mt 18, 18-20) Bidden is essentieel in het leven van christenen en ook zeer bijzonder, want wij hebben het voorrecht te bidden tot een persoonlijke God die ons liefheeft. Voor wat we gekregen hebben, mogen we Hem in ons gebed danken en loven. Voor wat we missen, mogen we Hem vragen en smeken.
Maar onze grootste ‘dienst’ aan God bewijzen we als we ons in de liturgie laten onderdompelen, als we ons geloof verdiepen, ons gelovig openstellen voor de heilige tekenen die Hij stelt en ontvankelijk zijn voor het Woord dat Hij tot ons spreekt. Op die manier wordt Gods visioen over onze wereld levend gehouden: het visioen van liefde en vrede, van een wereld zonder onrecht en onderdrukking. In de liturgie worden we voortdurend herinnerd aan dat visioen en uitgenodigd om het in ons leven waar te maken door dienstbaar te zijn voor onze medemens. Dat is het derde domein waar onze pastorale eenheid zal op inzetten: de zorg voor mensen en solidariteit.
