EMBOLISME
(Gr.: emballein: tussenplaatsen)
Gebedstekst tussen twee andere in - zeg maar, een tussenvoegsel - met name de uitbreiding van het Onzevader in de eucharistie. De laatste bede: 'Maar verlos ons van het kwade ...' wordt opnieuw opgenomen en aangevuld met een gebed om vrede. Hierna volgt dan de doxologie(*): 'want van U is het koninkrijk ...'
EPIPHANIE
(Gr.: epiphainein: plots verschijnen, aan het licht komen)
Feest van de Openbaring of verschijning van de Heer. ln de volksmond Driekoningen genoemd.
EPICLESE
(Gr.: epiklèsis: het erbij roepen)
Gebed om de nederdaling van de Heilige Geest. ln de eucharistie zijn er twee vormen: de epiclese over de gaven van brood en wijn (de consecratorische epiclese) en die over de gemeenschap (de communie-epiclese.) Gods Geest wordt afgeroepen over de gaven, opdat ze teken worden van de totale zelfgave van de Heer. Gods Geest wordt afgeroepen over de gemeenschap opdat de gezindheid van Jezus over haar mag komen.
EPISTEL
(Lat.: epistola: brief)
Lezing uit een van de apostelbrieven. Bij de drievoudige Schriftlezing in de zondagse eucharistie heet het epistel de tweede lezing.
EUCHARISTISCH GEBED
Ook canon genoemd, is het belangrijkste deel van de eucharistie dat onder andere de consecratie(*) bevat. Begint met 'De Heer zij met u' voor de prefatie(*) en eindigt met het 'Amen' dat de doxologie(*) afsluit. Tijdens dit gebed staat de gemeenschap recht.
EVANGELIARIUM
(Gr.: euangelion: goede boodschap)
Het evangelieboek bevat de evangelieperikopen van de eucharistieviering naar het gekende ABC-schema.
Het evangeliarium is meestal kostbaar ingebonden en versierd, het wordt met eerbied omringd, met kaarslicht begeleid, en het wordt door de diaken bewierookt voor hij de evangelielezing houdt.
EXORCISME
(Gr.: exorkizein: bezweren)
Door gebed, handoplegging en bekruising (eventueel met wijwater(*) wordt de duivelse macht bevel gegeven een persoon of zaak te verlaten. Duivelbezwering mag enkel door daartoe aangestelde priesters gebeuren.
EXORCISTAAT
Was vroeger een kleine wijding in de opgang naar het priesterambt. Verleende volmacht om exorcismen(*) te verrichten.
Terug naar het overzicht