De Belgische priester-wetenschapper Georges Lemaître (1894-1966) publiceerde 90 jaar geleden een artikel in Nature dat aan de basis ligt van de oerknaltheorie. Die verjaardag is de aanleiding voor het stadsfestival Knal! In Leuven. Tien jaar voor de korte tekst in Nature verscheen, schreef Lemaître Les trois premières paroles de Dieu, waarin hij licht beschouwt als “de grondstof of essentie van de materie”, daarbij verwijzend naar het Fiat Lux in Genesis 1, 5. Sommigen zijn daarom van oordeel dat Lemaîtres theologische inspiratie in zijn onderbewustzijn is blijven hangen.
“Ik kan daar niet akkoord mee gaan. Ik lees Lemaître anders”, stelt kosmoloog Thomas Hertog in Tertio 1.136 van 17 november. “In zijn vroege essays zie je wel een zoekende wetenschapper-priester en een vermenging tussen de sferen van geloof en wetenschap. In zijn beroemde artikel in Nature zie ik evenwel een centrale rol weggelegd voor de quantumtheorie en in het bijzonder het indeterminisme waarmee die gepaard gaat”, stelt Hertog. Samen met Stephen Hawking (1942-2018) ontwikkelde hij een oerknalmodel dat het quantumdenken van Lemaître rond de Big Bang implementeert.
Holografie
Sinds 1931 staat de zoektocht naar het recept voor het universum niet stil. Het fundamentele onderzoek in de theoretische fysica van de voorbije 20 jaar wijst er volgens Hertog op dat de quantumtheorie en de gravitatietheorie van Albert Einstein met elkaar verzoenbaar zijn. Dat evenwel op een holografische wijze. Een hologram bevat alle informatie van een driedimensionaal object op een tweedimensionaal oppervlak. Holografie in de theoretische fysica doet iets gelijkaardigs , maar dan met de vier dimensies van Einsteins relativiteitstheorie. “Ik weet evenwel nog niet waarnaartoe dat holografisch denken ons uiteindelijk zal leiden”, geeft Hertog toe.
