Vol verwachting uitzien naar Kerstmis

Vorige keer ging het in ons hoofdartikel over de ‘advent’ op zich, over 'Hunkeren naar de komst van Christus. In dit artikel bekijken we de advent vanuit de oudtestamentische lezingen op de vier zondagen, vier profetische teksten die een belofte van hoop in zich dragen in moeilijke tijden.

De oudtestamentische lezingen die op de adventszondagen van dit kerkelijk jaar (C-cyclus) te beluisteren vallen, zijn alle vier ontstaan in een crisistijd: de tijd van de vernietiging van het Noordrijk Israël door de Assyriërs in 721 voor Christus (Sefanja en Micha - derde en vierde zondag), rond de tijd van de verovering van Jeruzalem door de Babyloniërs in 589 (Jeremia - eerste zondag); de perikoop uit het boek Baruch (tweede zondag) is moeilijk te dateren, maar de tekst zelf getuigt van de moeilijke situatie waarin hij ontstaan is. Viermaal gaat het om een profetische tekst, woorden van profeten, mensen die midden in het leven van hun tijd staan, midden de verwarring en pijn van hun tijd, en die in die situatie een woord van God laten opklinken, een woord van hoop, een belofte.I

Micha herneemt al deze beloften, maar hij spreekt ze uit over het kleine stadje Bethlehem: God zal u niet langer overlaten aan uw lot, Hij zal uit u een kind laten geboren worden dat u zal hoeden door de kracht van de Heer, dat u in veiligheid zal doen wonen; Hij zal een man van vrede zijn (Micha). Te midden van de pijn van hun tijd spreken deze profeten woorden van grote verwachting: de Heer komt, Hij is u niet vergeten.

Wat zeggen deze teksten aan ons, wij die meer dan 2000 jaar later leven? Wellicht kunnen wij ons vrij goed herkennen in het beeld van de stad Jeruzalem, de stad die rouwt, die bedreigd is, waar de vrede ver is en de ongerechtigheid maar al te zichtbaar: Jeruzalem is symbool van onze wereld, onze samenleving, onze eigen omgeving, een wereld waar veel misgaat, waar vele relaties tussen mensen, sociale groepen en volkeren scheef zitten, een wereld waar gerouwd en geweend wordt. Maar het is vandaag ook de stad waar beslist wordt over leven en dood, van waaruit bevelen gegeven worden om steden en dorpen plat te bombarderen.

Durven wij echter mét de profeten de gesloten gordijnen van de rouw, van het doemdenken en van het bittere klagen en zuchten eens openschuiven om het licht van Kerstmis te laten schijnen over onze wereld: ‘Zozeer immers heeft God de wereld liefgehad, dat Hij zijn eniggeboren Zoon heeft gegeven, opdat al wie in Hem gelooft niet verloren zal gaan, maar eeuwig leven zal hebben. God heeft zijn Zoon niet naar de wereld gezonden om de wereld te oordelen, maar opdat de wereld door Hem zou worden gered’ (Joh. 3, 16-17): Je kan niet echt Kerstmis vieren en tegelijkertijd de wereld en de samenleving prijsgeven aan de verdoemenis en de wanhoop! Kerstmis vieren is tegelijk vieren dat er hoop is voor onze wereld, voor de stad van de mensen. Door de mond van de oude profeten zegt God ook vandaag tot ons: Ik denk aan u, Ik laat u niet langer over aan uw lot, door mijn liefde maak ik alles nieuw. Advent vieren in onze dagen is de moed hebben om te hopen, is de bereidheid hebben om te werken aan een wereld van vrede en gerechtigheid, van verzoening en vreugde, in eenheid met Jezus Christus, de man van vrede, de koning van de gerechtigheid, de reddende held, de man van barmhartigheid die de uiteengeslagen kinderen weer bij elkaar brengt.