Menig Nederlands bisdom adresseert brieven aan zijn priesters met Hoog/Zeer/Weleerwaarde heer. Ook de samenleving is er heel wat formeler dan de Vlaamse als het gaat om titulatuur. Is het tijd voor verandering? Een bijdrage van Jos Moons SJ.
Vanuit het oogpunt van de titulatuur sta ik op het punt een grote stap voorwaarts te maken. Tot nog toe ben ik maar een eenvoudige doctorandus, en formeel dus weledelgeleerde. Maar met rasse schreden nadert het moment dat m’n proefschrift af is. Dan zal ik niet alleen de titel doctor mogen voeren, maar hoor ik aangesproken te worden als weledelzeergeleerd.
Ik overweeg overigens om voor m’n ouders en vrienden een uitzondering te maken.
De nieuwe titel smaakt ietwat naar genoegdoening. Met mijn overgang van bisdompriester naar de jezuïeten maakte ik een paar jaar geleden een gevoelige stap achterwaarts. Was ik tot dan toe pastor en dus weleerwaarde heer, met uitzicht op zeereerwaarde als ik eindverantwoordelijke zou worden, als pater degradeerde ik tot eerwaarde. Maar binnenkort wordt het geleden verlies ruimschoots goedgemaakt. Dan zal het zijn: eerwaarde weledelzeergeleerde pater Moons. Zeg het maar eens zonder halverwege adem te halen!
Een irritante waarschuwing
Het enige dat de vreugde een beetje tempert, is het evangelie. Elk jaar komt de hinderlijke tekst wel een keer langs waarin Jezus zijn leerlingen waarschuwt voor titulatuur – Laat je geen vader noemen – en klaagt over de gelovige leiders van die tijd om hun opzichtige uitdossing, om bij de mensen op te vallen.
Zelfprofilering op deze wijze is not done; het is precies het omgekeerde van waar Jezus voor staat, aldus Mattheüs 23.
Gelukkig is er de kerkelijke traditie en regelgeving! Is de goede gewoonte niet om bisschop met excellentie aan te spreken, de kardinaal met eminentie, en de paus met heilige vader? Doen we dat niet al eeuwen? De katholieke kerk is behoudend ingesteld, en dat is hier duidelijk in mijn voordeel.
Paus Franciscus is er gevoelig voor
Of is het tijd voor verandering – voor de Kerk, voor mijzelf? Zouden we terug moeten naar het evangelie, dus naar Christus en zijn ideaal van eenvoudige dienstbaarheid? Zou het tijd zijn om on-gelovige wereldse opsmuk af te schaffen en zo meer geloof-waardig te leven? Is het tijd voor dit soort verandering?
Paus Franciscus lijkt er in ieder geval gevoelig voor. Vertrouweling Antonio Spadaro SJ vertelde onlangs aan een Vlaamse medebroeder dat de paus hem steeds heilige zoon noemde, en dat hij zich daarover verwonderde.
Was de paus onder de indruk van Antonio’s heiligheid?
Of had het iets te maken met z’n misschien wel te formele benadering van de paus, door Spadaro heilige vader genoemd? Het antwoord volgde toen hij nonchalant heilige wegliet en vader probeerde, en hij prompt zoon genoemd werd.
Misschien moet ik er dan ook maar vanaf zien, van mijn titulaire stap voorwaarts. Ik heb nog een paar maanden om te wennen…
Meer artikelen over geloof, samenleving en cultuur vindt u op www.igniswebmagazine.be.
